سفرنامه چیست؟ سفر برای ما ایرانیان که همواره اهل گشت و گذاریم، هم لذت‌بخش است و هم آموزنده. سفر آموخته‌های نابی دارد که هم از جهان اطراف نشأت می‌گیرد و هم از درون پرتلاطم خودمان. سفر انواع مختلف دارد، ممکن است با جابه‌جایی کیلومترها انجام شود و گاه انسان در وجود خویش شروع به کاوش و جستجوگری می‌کند و به شیوه‌ای منحصر به فرد، سفری درونی را آغاز می‌کند. آغازی که ممکن است حتی با خواندن نیز برای آدمی پیش آید و او را تا کیلومترها جابه‌جا کند و در جنگ، دریا، کوه و حتی جنگل‌های استوا میان رودها بکشاند و ترس و امید را به تصویر بکشد. سفر با خود تجربه به همراه می‌آورد و این تجارب لزوماً یکسان نیستند، چراکه از پس مواجهه افراد مختلف با ماجرا برمی‌آیند. حتی سفرهای درونی که منحصر به افراد نیز بوده را نمی‌توان به همان شیوه‌ تجربه‌شده، برای دیگران تجویز کرد. اهل هرکدام از این دو گونه سفر که باشید فرقی ندارد، خواندن توصیف نویسندگان از سفرهایشان همواره جذاب و خواستنی است، چراکه سفرنامه، نوشته‌ای است برآمده از تجربیات نویسنده و فلسفه‌ زندگی او و نوع نگاه نویسنده، پس با خواندن آن فراتر از یک گزارش ساده درباره‌ یک مکان دستگیرمان می‌شود.  سفرنامه‌ها طیف وسیعی از فرم‌ها را شامل می‌شوند؛ از مستندنگاری تا نوشته‌های نیمه‌داستانی تا خاطره‌نویسی و حتی مطالب ژورنالیستی. سفرنامه‌های جدی و گاهی شوخ و طنزآمیز و این‌گونه نویسندگان مخاطب را با خود همراه می‌کنند، نکته قابل توجه آن است که در همه سفرنامه‌ها نویسنده خواننده‌ را با جایی جدید، فرهنگی ناشناخته و آدم‌هایی متفاوت آشنا می‌کند. سفرنامه‌نویسی چیست؟ سفرنامه‌نویسی یکی از سبک‌های ادبی است که در آن شخصی که به سرزمین‌های دیگر سفر کرده، دیده‌ها، شنیده‌ها، تجربیات، رخدادها و احساساتش را درباره آن سرزمین‌ها برای آگاه کردن دیگران در قالب کتابی می‌نویسد؛ سفرنامه‌هایی که به زبان اول‌شخص نوشته شده و نویسنده در آن از افعال ماضی استفاده کرده تا نشان دهد روایتگر اتفاقاتی است که با آن مواجهه شده است. لحن‌ سفرنامه‌ها شبیه گفت‌وگوست، روی جزئیات تمرکز دارند و نکات مهمی از فرهنگ و سبک زندگی محل سفر می‌گوید و به گونه‌ای نوشته شده که خواننده احساس نزدیکی و همراهی با نویسنده پیدا کند. سفرنامه هایی که درباره سوریه و لبنان نوشته شده اند سوریه و لبنان از دیرباز برای ما ایرانیان مهم بوده‌اند. سوریه و دمشق از یک‌سو مدفن حضرت زینب و حضرت رقیه است و از سوی دیگر مسیر رفتن به لبنان و فلسطین. سوریه از کشورهایی است که در مسیر ترانزیت ایران قرار دارد، همچنین کشوری است که به واسطه نزدیکی به ایران محل مناسبی برای فروش محصولات ایرانی به‌شمار می‌رود. نباید فراموش کرد که سوریه کشوری تاریخی و پر از ساختمان‌های تاریخی و باستانی است که می‌تواند برای توریست‌ها، مقصدی زیبا و به‌یادماندنی باشد. از وجوه گوناگون که به سوریه بنگریم، می‌توان سوریه را کشوری مهم دانست. کشوری که در دهه 90 شمسی در ابتدا دچار اغتشاشات داخلی شد و پس از آن، حضور داعش در این کشور، مشکلات عدیده و اتفاقات مختلفی را رقم زد. کشوری که بیش از نیمی از شهدای مدافع حرم ایرانی در آنجا شهید شده‌اند و از این جهت جایگاه ویژه‌تری برای ایرانیان یافته‌ است. و اما لبنان، کشوری است سبز و اروپایی که زمانی به عروس خاورمیانه معروف بود و مقر حزب‌الله لبنان است. این کشور مسیحی-مسلمان که سال‌هاست در جنگ با اسرائیل است، 79 کیلومتر با فلسطین اشغالی هم‌مرز است و از این منظر برای مسلمانان جایگاه ویژه‌ای دارد.  بنابراین شناختن و خواندن از این دو کشور مهم است و بهترین راه برای شناختن آن‌ها سفر است، سفری که برای بسیاری از ما امکان‌پذیر نیست اما با سفرنامه‌های نوشته‌شده می‌توان خواننده را با خود همراه کرد و اطلاعات متفاوتی را بیان کرد. بهترین سفرنامه ها و داستان ها در مورد سوریه و لبنان در این یادداشت با چند سفرنامه به کشورهای سوریه و لبنان می‌رویم، سفرنامه‌هایی که نویسندگانشان نه در دوران آسایش و راحتی که در زمان جنگ به آن کشورها سفر کرده و سفرنامه‌ای پر از حادثه و اتفاق است، کتابی که خواننده در آن‌ها با فرهنگ ناشناخته مردمی آشنا می‌شود که در دل جنگ و التهابات و انقلابات هستند و رفتارهای متفاوتی از خود نشان می‌دهند.  اگر شما هم علاقه‌مند به دو کشور زیبا و تاریخی سوریه و لبنان هستید و برایتان جالب است تا از نگاه نویسندگان ایرانی، توصیفی جذاب از سفر به سوریه و لبنان بشنوید، این مطلب مناسب شماست. با ما همراه باشید تا سیر و سفری داشته باشیم در دل تاریخی‌ترین شهرهای خاورمیانه، شهرهای زیبا و البته جنگ‌زده‌ی سوریه و لبنان؛ جایی که فاصله‌ای تا فلسطین اشغالی نیست… سفرنامه‌هایی که در مقاطع زمانی مختلف نوشته شده‌اند، بعضی در زمان حضور داعش و بعضی پس از طوفان الاقصی… کتاب سور سوریه کتاب سور سوریه، اثر نویسنده و پژوهشگر ایرانی محمد قائم‌خانی است که یک‌سال پس از شهادت سردار سلیمانی توسط شرکت چاپ و نشر بین‌الملل منتشر شده است. قائم‌خانی در این کتاب به کشور رنج ‌کشیده سوریه و روستا‌های آن سفر کرده است و در حین این سفر، حقایق مهم و خواندنی را از فضای فکری، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی سوریه ارائه می‌‌دهد. نویسنده کتاب را در سه فصل و هر فصل را در بخش‌های مختلف به رشته تحریر درآورده است. قائم‌خانی در فصل ابتدایی خود که عنوان «رومیانه، عهد کهن» را بر آن نهاده، از حلب می‌نویسد و موصل و حلب را شهری می‌خواند که همیشه اولین شهری بوده که مورد تهاجم واقع می‌شده است، شهری که خط دفاعی شرق در برابر اروپا بوده و است.  نویسنده، فصل دوم کتاب را با شام تاریخی آغاز می‌کند و در ادامه به دمشق می‌رسد، اما باز  به حلب می‌رسد و از فوعه می‌گوید، کمی نیز از روسیه و مسکو و ارتباط آن با سوریه می‌گوید. فصل سوم کتاب درباره تاریخ سوریۀ جدید و پس از نبرد حلب است، فصلی که از پیروزی‌ها می‌گوید و از سیده رقیه و زینبیه. کتاب «سور سوریه» را می‌توان سفرنامه‌ای خواند که در کنار همراه کردن خواننده با نویسنده، گویی سفر نویسنده به درون خود برای شناخت جنبه‌های مختلف کشور سوریه و البته نقش ایرانیان در آزادسازی سوریه است، کتابی که از یک سفر یک‌ماهۀ نویسنده به سوریه نوشته شده است.   کتاب عربیکا وحید یامین‌پور برای بسیاری از ما آشناست، مدرس دانشگاه، فعال رسانه‌ای و مجری تلویزیون که در اتفاقات سال 1388 برای اهل رسانه بیش از پیش شناخته شد. یامین‌پور نویسنده چند کتاب چون «نخل و نارنج»، «ارتداد»، «ماجرای فکر آوینی» و «کاهن معبد جینجا» است، کتاب‌هایی که به موضوعات مختلفی پرداخته اند.  کتاب «عربیکا» تازه‌ترین کتاب وحید یامین‌پور، درباره سفر او به لبنان است؛ سفری که بعد از شهادت سید مقاومت و در سال 2024 صورت گرفته است. عربیکا روایت‌گر سفری پرماجرا به لبنان و تجربه‌های نویسنده از دل جنگ و بحران‌های این کشور است. یامین‌پور در این اثر با توصیف حال و هوای کشور لبنان و مردم مقاوم آن، تصویری زنده و تأثیرگذار از زندگی و ایستادگی در شرایط سخت ارائه می‌دهد. سفرنامه عربیکا، راوی اولین سفر نویسنده در سال 2003 و دیدار با سید حسن نصرالله و آخرین سفرش در سال 2024 و پس از شهادت سید مقاومت است. او در این کتاب، دیدار خود با سید حسن نصرالله را که در سال 2003 انجام شده است، روایت کرده و همچنین به سفرش پس از طوفان الاقصی در همان سال پرداخته است. علاوه بر آن، با نگاهی تاریخی به مقاومت فلسطین و مسئله صهیونیسم، به معرفی چهره‌های شاخص جبهه مقاومت نیز پرداخته است. نکته جالب توجه در این کتاب، توضیح روند شکل‌گیری و تداوم مقاومت لبنان و فلسطین است و به خواننده تصویری روشن از چگونگی رسیدن به این نقطه از ایستادگی را ارائه می‌کند.   کتاب جاده یوتیوب سوریه شاید از سال‌های دور برای ما ایرانیان با قبور مطهر حضرت زینب و سه‌ساله امام حسین حضرت رقیه یادآوری می‌شود اما آنجه در این سال‌ها با شنیدن نام سوریه به ذهن‌ها می‌آید، جنگ و داعش و مدافعان حرم است، مطلبی که محمدعلی جعفری نویسنده کتاب‌های قصه دلبری، عمار حلب، خانه مغایرت و سربلند، در کتاب «جاده یوتیوب» درباره آن نوشته است.  کتابی که از حال و هوای اعزام مدافعان حرم از تهران تا دمشق می‌نویسد و با زبانی روان مخاطب را با خود به سرزمین شام می‌کشاند. کتاب «جاده یوتیوب» که در سال 1398 و توسط دفتر نشر معارف و در 208 صفحه منتشر شده، هم دربردارنده موقعیت‌های طنز است و هم برش‌هایی جدی، هولناک و اندوهناک. نویسنده در لابه‌لای روایت سفر خود برخی خاطرات جدید از مدافعان و فضا و شوخی‌های بین آن‌ها را بازگو می‌کند و در برخی موارد چندین دیدگاه از مدافعان را می‌آورد و نشان می‌دهد که آنها نیز چون همه ما حتی در در دل جنگ و کمین نیز دست به قلاب زندگی برده‌اند و با شوخی و شادی اتفاقات را از سرمی‌گذرانند. جاده یوتیوب از جمله بهترین سفرنامه های نوشته شده در مورد سوریه است.   کتاب جاده کالیفرنیا کتاب جاده کالیفرنیا سفرنامه‌ متفاوت دیگری است از محمدعلی جعفری. این کتاب درباره سفر به لبنان است در روزهای ابتدایی طوفان‌الاقصی که انتشارات سوره مهر در 293 صفحه و در سال 1403 آن را منتشر کرده است.  «جاده کالیفرنیا» کتابی سفرنامه‌ای است، اما شکل روایت رخدادها آن را به کتابی داستانی-مستند تبدیل کرده است؛ سفرنامه‌ای که به تجربه‌های نویسنده از سفر به لبنان در دوران رخدادهای مهم منطقه‌ای می‌پردازد. این کتاب در 33 فصل کوتاه نوشته شده و شامل تجربه‌های نویسنده از سفر به کشور لبنان پس از واقعه طوفان الاقصی است که در اکتبر 2023 اتفاق افتاد و باعث شروع جنگی تازه میان نیروهای مقاومت و اسرائیل شد. کتاب جاده کالیفرنیا روایت‌های شخصی نویسنده از مشاهدات روزهایی است که در لبنان به‌سر می‌برده است و در پس‌زمینه آن تصویری از فرهنگ، جامعه و تاریخچه لبنان ارائه می‌دهد و از آداب و نوع زندگی مردم لبنان اطلاعاتی را به خواننده می‌رساند، حتی در بخش‌هایی از کتاب نیز طبیعت لبنان را برای مخاطب توصیف می‌کند، هرچند با رنگ جلد و طراحی داخلی کتاب نیز خواننده کمی با وضعیت طبیعت آنجا آشنا می‌شود و کشوری سبز را پیش رویش می‌بیند. جعفری در «جاده کالیفرنیا» از حنظله شخصیت معروف کاریکاتوری فلسطینی می‌گوید، از شهید جهاد عماد مغنیه می‌گوید، از عشق مردم لبنان به قدس و مسجدالاقصی می‌گوید و لابه‌لای این روایت‌ها، علاوه بر تشریح فرهنگی و اجتماعی از این کشور، چالش‌های سیاسی لبنان را مورد بررسی قرار داده است. جاده کالیفرنیا را می توان از بهترین سفرنامه های نوشته شده درباره لبنان به شمار آورد.   کتاب شام ملیتا شام ملیتا روایتی از سفر به لبنان و سوریه در بهار 1397 است که به دعوت حزب‌الله لبنان از میثم مطیعی مداح صورت گرفته است. سفری کوتاه که نه تنها آقای مطیعی که شعرای ابیات وی، افرادی چون محمدمهدی سیار، محسن رضوانی، میلاد عرفان‌پور و محمدرضا وحیدزاده نیز همراه او بوده‌اند و توسط محمدرضا وحیدزاده به رشته تحریر درآمده است.  شام ملیتا راویت‌گر سفری است که به مناسبت برخی مداحی‌های دکتر میثم مطیعی به زبان عربی و در حمایت از جریان مقاومت در لبنان، که میان شیعیان و اهالی جنوب این کشور نیز محبوبیت ویژه‌ای دارد، انجام شده است. از میثم مطیعی دعوت می‌شود تا به هدف برگزاری برخی دیدارهای فرهنگی و نیز انجام مقدمات لازم جهت همکاری‌های بیشتر، سفری به بیروت داشته باشد. شام ملیتا به صورت روزنوشت و با زبانی روان و جذاب مخاطب را با لبنان و شهدای آنجا بیش از پیش آشنا می‌کند. کتاب «شام ملیتا» که در سال 1398 توسط دفتر نشر معارف به چاپ رسیده، نشان‌دهنده شباهت‌ها و تفاوت‌های ایرانی‌ها و لبنانی‌ها است و سرشار از لحظات ناب و شنیدنی از آداب و رسوم اهالی سواحل مدیترانه است، اگرچه فضای امنیتی آنجا را نیز لابه‌لای روایت‌هایش به تصویر می‌کشد.   کتاب اجاره نشین خیابان الامین کتاب «اجاره نشین خیابان الامین» کتابی از علی‌اصغر عزتی‌پاک است که توسط دفتر نشر معارف منتشر شده، کتابی داستانی درباره سوریه از یک ایرانی کرد که از مسیر پرپیچ و خم زندگی در ایلام و بندرعباس گذشته و به زندگی اعیانی در ترکیه و استانبول رسیده است. آقا جمالِ قصه از استانبول و در یک رودربایستی، سفری به دمشق می‌رود که فکر می‌کرده دو سه روزه تمام می‌شود، اما هشت سال طول کشیده است؛ آن هم در آستانه‌ آغاز جنگ‌های داخلی سوریه.  آقا جمال کتاب، زمانی حتی کتک خوردن حضرت رقیه را هم باور نداشته و در همان مسیر چند روزه به دمشق، مطالب این چنینی را به همسفرانش می‌خورانده است که این حرف‌ها همه دروغ است و فلان و بهمان! غافل از اینکه همین سفر چند روزه، هشت سال ادامه می‌یابد و جمال فیض‌الاهی را ساکن خیابانی می‌کند که منتهی می‌شود به حرم حضرت رقیه و البته بخشی از بازار دمشق، خیابانی به نام شارع‌ الامین. «اجاره نشین خیابان الامین» از جمله بهترین داستان های نوشته شده در مورد سوریه است. به قلم «طاهره راهی»کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

اگر هند کشوری است هفتاد و دو ملت، سوریه کشوری است با هفتاد و دو مذهب مختلف اسلامی! کشوری عرب اما، با تنوع گروه‌های قومی و مذهبی از جمله کردها، ترکمان‌ها، آشوری‌ها، ارمنی‌ها و... همچنین بخشی از جمعیت سوریه را فلسطینی‌ها تشکیل می‌دهند. هشتاد درصد مسلمان‌اند؛ با گرایش‌های مختلف مذهبی. شیعیانش یک‌دست نیستند و سنی‌ها اتحاد ندارند. جبهه‌النصره، جیش‌الشعبی و جیش‌الحر، از دل اهل تسنن بیرون زده‌اند، اما با هم می‌جنگند. علویان که چندی قبل حکومت سوریه را در دست داشتند با شیعیان کنار نمی‌آیند. اما آنچه بین همه مشترک است، رنج جنگ است، رنج کشته شدن عزیزان و محاصره‌های طولانی. موشکی که سفیر‌کشان دل زمین سوریه را می‌شکافد، مذهب نمی‌فهمد، سنی و شیعه را کنار هم به خاک و خون می‌کشد. تراشه‌های رها شده از انفجار، قبل از شکافتن دهلیزهای قلب هر آدمی که نزدیکش باشد، مذهبش را نمی‌پرسد، خانواده‌ای را داغدار می‌کند و کودکانی را یتیم. اما داعش ماجرایی است متفاوت. اعضای داعش همگی سوری نبودند، ریشه‌ای فرا سوری داشتند. مباحث مفصلی درباره‌ی ماهیت داعش و چگونگی شکل‌گیری آن‌ها بصورت کتاب منتشر شده است. کتاب‌های داستان، یا مستندهای در خور توجه؛ که آیندگان را به تاریخی آگاه می‌کند؛ پر از بوی خون و دود و باروت. در این یادداشت به «معرفی چند کتاب درباره سوریه و داعش» پرداخته‌ایم. امیدواریم علاقه‌مندان به موضوعات «سوریه و داعش» بتوانند «بهترین کتاب درباره سوریه و داعش» را انتخاب و مطالعه کنند. معرفی 8 کتاب با موضوع جنگ داخلی سوریه و داعش کتاب ماهرخ  کتاب «ماهرخ» خاطرات یک زن ایرانی است که در بحرانی‌ترین شرایط جنگ داخلی سوریه حضور داشته و آن را از نزدیک تجربه کرده است. این خاطرات توسط سجاد محقق مصاحبه شده و به قلم مهشید اسماعیلی و انتشارات خط مقدم در 350 صفحه تدوین شده است. در کتاب «ماهرخ» جنگ سوریه را از آغاز درگیری‌های داخلی، تا آغاز داعش از زوایه‌ی نگاه زنی ایرانی می‌بینیم که مادر چهار فرزند ایرانی_فلسطینی است. کتاب ماهرخ، گوشه‌ای است از این جنگ ناگهانی؛ که از درعا شروع می‌شود. زنی که ناخواسته میان محاصره‌ای طولانی گرفتار می‌شود، گرسنگی و ضعف کودکانش را می‌بیند و کاری از دستش بر نمی‌آید. در مقدمه‌ی کتاب آمده: «هر وقت صحبت از جنگ و قهرمانان جنگ می‌شود، در ذهن ما ناخودآگاه فهرست بلندبالایی از مردانی که در جبهه‌ها جنگیده‌اند شکل می‌گیرد؛ اما نباید فراموش کرد که زنان، قهرمانان گمنام جنگ‌ها هستند که از آن‌ها کمتر یاد می‌شود. «سیده ماهرخ حسینی» یکی از این قهرمانان گمنام است. او در سال‌های جنگ داخلی سوریه برای حفظ اصالت و شرافتش، با شجاعتی که از یک زن ایرانی برمی‌آید؛ غیورانه می‌جنگد. در این مسیر گاه شکست می‌خورد و گاه نومید می‌شود. ولی در نهایت با تحمل رنج‌هایی، که بعضی اوقات از طاقت یک انسان خارج است چهار فرزند کوچکش را از دهان مرگ بیرون می‌کشد.» روایت ماهرخ روایتی است از زیست پنهانی یک شیعه‌ی ایرانی میان جبهه‌النصره و جیش‌الحر؛ توصیفات دردناکی از جنگ داخلی سوریه، کمک و گاه بی‌رحمی مردم نسبت به هم. آنجا که مرز انسانیت و حیوانیت به قدر مویی باریک می‌شود. خواندن کتاب ماهرخ را به افراد علاقه‌مند به مناسبات اجتماعی مردم سوریه قبل و بعد از جنگ داخلی، جزئیات دقیق شرایط حصر و قحطی مردم در محاصره، دلیل حضور ایرانی‌ها در سوریه قبل و بعد از جنگ توصیه می‌کنیم. در همین رابطه مستندی به نام ماهرخ تهیه شده، که دیدنش مطالب این کتاب را تکمیل می‌کند.   کتاب ده روز با داعش نویسنده‌ی کتاب «ده روز با داعش»، یورگن تودنهوفر، نویسنده وروزنامه‌نگار آلمانی است؛ تنها خبرنگاری که توانسته وارد قلمرو داعش شود، و زنده برگردد. او تمام دیده‌ها و شنیده‌هایش از این سفر ده روزه را در این کتاب آورده است؛ و علی عبداللهی و زهرا معین‌الدینی آن را به فارسی ترجمه کرده‌اند. «ده روز با داعش» در 336 صفحه توسط انتشارات کوله‌پشتی منتشر شده. تصور کنید یک کشور آن طرف‌تر گروهی به قدرت رسیده‌اند که به راحتی کتاب‌ها را می‌سوزانند، خبرنگاران و امداد‌گران را سر می‌بُرند، سیستم منقضی شده‌ی برده‌داری را احیا کرده‌اند، بناهای تاریخی و مذهبی را با خاک یکسان می‌کنند و به راحتی جسم کودکان ایزدی را به عنوان غذا برای مادران بی‌خبر طبخ می‌کنند و شما خودخواسته وارد این قلمرو می‌شوید. موضوع کتاب «ده روز با داعش»، ملاقاتی ده روزه کنار اعضای «داعش» است؛ با نثری روان و ژورنالیستی. تودنهوفر در آغاز کتاب «ده روز با داعش» به خوبی توضیحات مبسوطی از چگونگی سر برآوردن داعش از دل تاریک تاریخ به خواننده می‌دهد؛ اینکه چرا جنگ داخلی سوریه به سرانجامی همچون حکومت سیاه داعش انجامید. نویسنده پس از توصیفات جنایت‌ها و سفاکی‌های «زرقاوی» در عراق، می‌رسد به چگونگی روی کار آمدن «ابوبکر البغدادی» در 2010، و ادامه‌ی آن تا 2011 که بهار عربی است؛ و در ادامه پیوستن فرماندهان خلع سلاح شده‌ی صدام به گروه به اصطلاح دولت اسلامی عراق و شام یا همان داعش را مطرح می‌کند. تودنهوفر، هشتاد آلمانی جهادگر را در فیس‌بوک شناسایی می‌کند و برای آن‌ها نامه‌ی دعوت به گفتگو می‌فرستد. تنها هجده نفر پاسخ می‌دهند و تا پایان گفتگوی اسکایپی، فقط یک نفر پابرجا به سوالاتش پاسخ می‌دهد و شرایط حضور تودنهوفر و پسر وفادارش فردریک را در دولت داعش فراهم می‌کند. صد البته همراه با امان‌نامه. تودنهوفر قبل از سفر به قلمرو داعش هر شب با کابوس بریده شدن سرش از خواب بی‌خواب می‌شود ولی عطش دانستن واقعیت‌های سوریه او را آرام نمی‌گذارد. سرانجام ریسک می‌کند و وارد قلمرو داعش می‌شود. حاصل این سفر پرخطر کتاب «ده روز با داعش» است؛ کتابی که به مذاق غربی‌ها خوش نمی‌آید. چنان‌که تودنهوفر در این مورد می‌گوید: «شب‌ها گزارش‌های اینترنتی غربی را می‌خواندم. اغلب با خود فکر می‌کردم رسانه‌های غربی در مورد سرزمینی کاملا متفاوت از کشوری می‌نویسند که من از نزدیک تجربه می‌کنم.» پایان کتاب حاوی تعداد زیادی عکس رنگی از ملاقات‌ها و شرایط زیست مردم زیر پرچم سیاه داعش است. خواندن کتاب «ده روز با داعش» را به کسانی توصیه می‌کنیم که به جزئیات دقیق اعتقادات و افکار داعش علاقه‌مند هستند. همچنین اگر سوالاتی پیرامون چگونگی زیست روزانه‌ی مردم زیر پرچم داعش و قوانین اجتماعی داعش دارید، کتاب «ده روز با داعش» گزینه‌ی مناسبی است.   کتاب از ام الرصاص تا خان طومان «مصیب معصومیان» از رزمندگان و جانباز هشت سال دفاع مقدس است. برادر بزرگ‌ترش «شهید محمدعلی معصومیان» هنرمند بود. این علاقه و فعالیت‌های فرهنگی شهید، مصیب معصومیان را سمت نوشتن و ادبیات سوق داد. کتاب‌های زیادی از این نویسنده چاپ شده که موضوع همگی شرح خاطرات و رشادت‌های همرزمانش است. از «ام‌الرصاص تا خان طومان» یکی از بهترین آثار چاپ شده درباره‌ی نبرد لحظه به لحظه‌ی مدافعین حرم با داعش در سوریه است. از «ام‌الرصاص تا خان طومان» در 453 صفحه توسط نشر شهید کاظمی چاپ شده است. در مقدمه‌ی کتاب می‌خوانیم: «شب چهاردهم دی ماه سال 1365 ام‌الرصاص محل عروج بیش از 3000 شهید از دامن این امت سرافراز بود؛ که 300 شهید آن دست پرورده‌ی مادران مازندرانی بودند[...] و حال بعد از 30 سال[...] خان طومان این بار شد محل نزول ملائک الهی[...]. 13 نفر از بهترین‌های لشکر 25 کربلا در خان طومان کربلایی شدند.» مقر لشکر 25 کربلا، ساری است. رشادت رزمندگان مازندرانی از این لشکر، جبهه‌های دفاع مقدس را چنان تحت تاثیر قرار داده که کتاب‌های بسیاری از جمله «حاج عمران»، «حبیب لشکر» و... در این مورد چاپ شده است.  عملیات ناکام کربلای 4، میان سوز و سرمای زمستان 1365 انجام شد. مصیب معصومیان همراه برادرش محمدعلی در این عملیات شرکت داشتند. اما غروب حزن‌انگیز و خونین عملیات کربلای 4 همراه بود با 3000 شهید؛ که 300 تن آن مازندرانی و از لشکر 25 کربلا بودند. بسیاری مفقود شدند و پیکر مطهرشان سال‌ها بعد به ایران بازگشت. از جمله محمدعلی برادر نویسنده‌ی کتاب «از ام‌الرصاص تا خان طومان» که خاطرات جنگ از لحظات سخت و نفس‌گیر عملیات کربلای 4 و دفاع مقدس را نگاشته است. این خاطرات در 9 فصل نوشته شده. بخش ابتدایی کتاب به خاطرات دفاع مقدس پرداخته و بخش دوم آن با خاطرات خان طومان آغاز می‌شود. تفاوت بخش دوم کتاب در روزانه‌نویسی دقیق خاطرات است. مصیب معصومیان حتی درج ساعت را از قلم نینداخته. روزانه‌نویسی‌های دقیقی، لحظه به لحظه از نبرد با داعش به رشته تحریر درآمده. نویسنده به‌قدری در نوشتن دقیق لحظات و وقایع حساس است که حتی زیر آتش داعش روی مقواهای باقی مانده از جعبه‌ی گلوله‌ی کلاش وقایع را ثبت می‌کند! با این شیوه‌ی ثبت، خواننده هر لحظه از نبرد با داعش را همراه می‌شود. صدای خمپاره و موشک و عبور تیر قناص‌ها را از بیخ گوشمان حس می‌کنیم. محاصره می‌شویم. می‌جنگیم. تا معراج‌الشهدا با مصیب معصومیان همراه می‌شویم، و تک تک شهدا را می‌بینیم؛ و آه سوزناک دیگران را می‌شنویم که می‌گویند: «حالا کدام پدر و مادری بی پسر شده!» در کتاب «از ام‌الرصاص تا خان طومان»، نویسنده هر لحظه از نبرد با داعش را نبردی دیگر همسان با جنگ تحمیلی می‌بیند. گندم‌زارهای نبل‌زهرا شبیه گندم‌زارهای والفجر 10 است. حلب سوریه شبیه حلبچه، و هر اعزام به تل‌العیس سوریه را اعزامی دیگر به کربلای 5 می‌بیند. اما نکته‌ی طلایی کتاب انتهای آن است. ثبت لغت به لغت مکالمات رزمندگان، که با بی‌سیم در ارتباط بودند؛ و میان ساختمان نفرین شده‌ای موسوم به ساختمان زرد به شهادت رسیدند. گفتنی است کتاب از «خرمشهر تا خان‌طومان» به طور مفصل‌تر درباره‌ی شهدای ساختمان زرد به چاپ رسیده است. کتاب «از ام‌الرصاص تا خان طومان» مناسب کسانی است که علاقه‌مند به تاریخ جنگ تحمیلی و نبرد مدافعین حرم با داعش هستند.   کتاب زندگی زیر پرچم داعش «زندگی زیر پرچم داعش» توسط «وحید خضاب» گردآوری و ترجمه شده و نشر شهید کاظمی آن را در 224 صفحه منتشر نموده است. وحید خضاب پژوهشگر ایرانی مخصوصا در حوزه‌ی تاریخ معاصر است. «زندگی زیر پرچم داعش» از سه بخش تشکیل شده است. اول، ترجمه‌ی کتابی است به نام «فرار از رقه»، به نویسندگی فردی که با نظام سوریه مخالف است و فعالیت‌هایی در این زمینه انجام می‌دهد، اهل رقه است و با نام مستعار سامر روزانه‌نویسی می‌کند. روزنوشت‌های او شامل روزهایی است از بیرون‌راندن نظام قانونی سوریه از رقه، و زمانی که اهالی شهر گرفتار داعش می‌شوند. بخش دوم کتاب «زندگی زیر پرچم داعش» گزارش‌های یک خبرنگار بی.بی.سی است به نام کوئنتین سامرویل، که بی طرفانه‌تر از نویسنده‌ی سوری، اتفاقات و جنایت‌های ناشی از ائتلاف غربی‌ها را به زبان می‌آورد. بخش سوم کتاب «زندگی زیر پرچم داعش» نیز مصاحبه‌ای است با دو تن از اعضای اروپایی داعش. و در انتهای کتاب ضمیمه‌ای از کتاب «اسد: نبرد بر سر خاورمیانه» جهت اطلاعات تاریخی خواننده اضافه شده است. در کتاب «زندگی زیر پرچم داعش» مشخص می‌شود چرا سوریه ده‌ها سال با وضعیت فوق‌العاده زندگی کرده؛ چرا آزادی‌های سیاسی در آن محدود شده و فضا به شدت امنیتی است. دلایل این فضای امنیتی در بخش نخست کتاب «زندگی زیر پرچم داعش» به وضوح بیان شده است. همچنین وحید خضاب به روشنی دلایل حضور ایران و حزب الله را در مقدمه‌ی کتاب بیان کرده است. در بخش آغازین کتاب «زندگی زیر پرچم داعش» از زبان سامر، نویسنده‌ی سوری چنین می‌خوانیم: «از زمانی که داعش رقه را در شرق سوریه اشغال کرد، این شهر تبدیل شد به یکی از ایزوله‌ترین و رعب‌انگیزترین شهرهای روی زمین. فروش تلویزیون را ممنوع کرده‌اند. پوشیدن شلوار کوتاه جرم تلقی می‌شود و استفاده از موبایل تبدیل شده به جنایتی نا‌بخشودنی. به هیچ خبرنگاری اجازه‌ی ورود نمی‌دهند و مجازات گفتگو با رسانه‌های غربی، قطع شدن سر است.» تمامی خاطرات سامر در این شرایط حکومت داعش بر رقه، به صورت روزانه و گاهی یک‌جا ثبت شده و به صورت پنهانی برای خبرگزای‌های خارجی ارسال شده است. شرایط رقه به قدری محدود و سخت است که جنگ و کشتار ناتمام حتی نیروهای داعشی را سرخورده کرده، به حدی که نیروهای داعشی نیز‌ از رقه فرار می‌کنند. این فرار با عنوان راز کثیف در صفحه 147 کتاب «زندگی زیر پرچم داعش» مفصل توضیح داده شده است.  خواندن کتاب «زندگی زیر پرچم داعش» برای افرادی مفید است که سوالاتی درباره‌ی دلیل اختلاف بین نظام سوریه و مخالفین و چگونگی ایجاد داعش دارند. هم‌چنین اگر به دنبال پاسخ مناسبی برای این سوال که نظر مردم سوریه درباره‌ی حکومت داعش و نظر خود داعشی‌ها درباره‌ی جنگ سوریه چیست؟ هستید، این کتاب برای شما مناسب است.   کتاب آخرین دختر کتاب «آخرین دختر» روایت دردناک نادیامراد است، از تسخیر مناطق ایزدی‌نشین در عراق و کشتار مردان جوان، و به بردگی گرفتن زنان و دختران. کتاب به قلم نادیا مراد و یک روزنامه نگار آزاد به نام جنا گراجسکی نوشته شده و در انتشارات ویژه‌ی نشر، سربس نظری، مترجم و روزنامه‌نگار آن را به فارسی ترجمه کرده است. اما انتشارات کوله پشتی، نشر کتاب پارسه، مهر اندیش و کوچه نیز با مترجم‌های دیگر آن را منتشر کرده‌اند.  رابطه‌ی ایزدی‌ها با اعراب سنی هیچ‌وقت خوب نبود. تنش بین اعراب سنی و ایزدیان همیشه رخ می‌داد. اما اوج آن وقتی بود که دختری به نام دعا خلیل ایزدی توسط خانواده‌اش سنگسار شد. چون می‌خواست اسلام بیاورد و با پسری مسلمان ازدواج کند. این سنگسار نوعی حرکت دشمنانه با اسلام بود و اعراب را به خشم آورد. برایشان مهم نبود که خود ایزدیان هم با این اقدام مخالف بوده‌اند. اما این واقعه بهانه‌ای شد برای حمله به ایزدیان. که در خونبارترین آن هشتصد نفر کشته شدند. این مقدمه‌ای است بر نا‌امنی مناطق ایزدی نشین پیش از ورود داعش. در کتاب آخرین دختر چنین آمده که سوم آگوست 2014 پیش از طلوع آفتاب، داعش وارد روستای کوچو شد. پیشمرگه‌های کرد در کمال تعجب بدون اینکه به اهالی اطلاع دهند شبانه از ورود داعش مطلع شده و گریخته بودند. اعراب سنی اطراف مناطق ایزدی نشین نیز کمکی نکردند و به زندگی عادی‌شان ادامه دادند. تماس‌های مکرر با بغداد، اربیل و آمریکایی‌های حاضر در عراق نتیجه نداد. نهایتا با پایان ضرب‌الاجل داعش جهت تغییر دین ایزدی‌ها، مردها قتل عام شدند! و زنان به بردگی فروخته شدند…! کتاب «آخرین دختر» شرح کاملی است بر این وقایع دردناک. و نهایتا چگونگی فرار نادیا مراد از چنگال داعش. در مقدمه‌ی مترجم، سربس نظری، چنین می‌خوانیم: «کتاب روایتی است واقعی، و عاری از اغراق. در عین حال پر از بیان احساسات و توصیفات دقیق، و رمان گونه که خواننده را لحظه به لحظه به فاجعه نزدیک‌تر و لمس آن را به رغم تلخی آسان‌تر می‌سازد[...] بافتی روان و درک‌پذیر است از قصه‌ی پرغصه‌ی اسارت نادیا مراد؛ و به خواننده نشان می‌دهد که تجاوز به صورت ابزاری هم جسمی و هم روانی در جهت تخریب قربانی و راندن او به آن سوی مرزهای تحقیر در نزاع‌های بشری به کار آمده است.» این نکته نیز نباید از نظر دور بماند که در کنار تمام وقایع تلخ و گزنده و اهانت‌های فراوانی که به دین ایزدی‌ها شده است،  در این کتاب نه از حقیقت دین مبین اسلام چیزی گفته شده، نه از نقش موثر ایران و مدافعان حرم در دفع موجودیت خبیث داعش. حتی پوشش زن مسلمان در قسمتی از کتاب علناً مورد قضاوت قرار می‌گیرد. در قسمتی از کتاب می‌خوانیم: «[...] یک عبای سیاه و نقاب به من داد. اولین باری بود که لباس یک زن تندروی مسلمان را می‌پوشیدم.» و البته مترجم هم با توجه به اینکه در ابتدای کتاب تاکید کرده بسیاری از جنایات را حذف کرده‌ام، در این قسمت‌ها نیازی به حذف یا تعدیل  نمی‌بیند. نشر کوله پشتی این قسمت را چنین ترجمه کرده است: «[...] اولین بار بود لباس یک زن محافظه کار مسلمان را می‌پوشیدم.» خواندن کتاب «آخرین دختر» برای افرادی مناسب است که به جزئیات جغرافیایی، شرایط زیست ایزدی‌های کردستان عراق و وضعیت آن‌ها پس از ورود داعش علاقه‌مند هستند. همچنین با خواندن کتاب «آخرین دختر» به پاسخ این سوالات خواهید رسید: رابطه‌ی ایزدی‌ها با همسایگان عراقی‌شان چگونه بود؟ چرا هیچ‌کس، حتی پیشمرگه‌ها، به آن‌ها کمک نکرد؟   کتاب شبح داستان‌های فرار از زندان، یکی از جذاب‌ترین موضوعاتی است که مخاطبین بسیاری دارد. چه بهتر اگر این فرار هیجان‌انگیز از زندان تکفیری‌های سوریه باشد! کتاب «شبح» داستان فرار از زندان جبهه‌النصره است. این کتاب در 319 صفحه توسط انتشارات خط مقدم چاپ شده است. محمدرضا نصرت، نویسنده‌ی کتاب شبح در مقدمه‌ی کتاب می‌گوید: «اسارت بدترین خبری است که از یک مدافع حرم به خانواده‌اش می‌رسد. که بدانند عزیز دلشان الان توی چنگ تروریست‌های وحشی تکفیری افتاده؛ و ندانند چه بلایی سرش می‌آید. حال خانواده‌ی یک اسیر را به دل شوره‌ای تمام نشدنی، و اضطرابی وحشتناک و وصف ناپذیر می‌کشاند. خیلی از مدافعان حرم وقتی به زیارت حضرت زینب علیها‌السلام می‌روند، آرزوی شهادت دارند. اما بعید است کسی آرزوی اسارت داشته باشد. البته اگر بداند تکفیری‌ها چه بلاهایی سر یک اسیر می‌آورند؛ و اگر تصوری واقعی از رنج‌های طاقت‌فرسای اسارت داشته باشد[...]» کتاب «شبح» مجموعه خاطرات مدافع حرم، سید علی جعفری است. جوانی پرشور از مدافعین حرم افغانستانی ساکن ایران؛ در قسمتی از متن کتاب آمده: «خیلی دوست داشتم هیجان جنگ را تجربه کنم. غیر از این، دوست داشتم یک بار هم مجانی حرم حضرت زینب علیها‌السلام را زیارت کنم.» مدتی می‌جنگد و مدتی در بهداری امدادرسانی می‌کند. اما در آخرین عملیاتی که شرکت می‌کند به طرز عجیبی تنها و در نهایت اسیر می‌شود.  هجده ماه در اسارت جبهه‌النصره بود و هیچ‌گاه جرات نمی‌کند بگوید نامش علی است. تمام این مدت بارها شکنجه شد. ماه‌ها در سلول‌های تنگ، مرطوب، تنگ و تاریک محبوس بود. و نهایتا به کمک عده‌ای از اسرای ارتش سوریه موفق به فرار شد. اما این هجده‌ماه چنان بر سیدعلی سخت گذشت که کاملا تغییر کرد. سید علی شیعه با داعشی‌های تکفیری و مسیحی و اعراب سوری اهل تسنن هم سلول بودند. به حدی که گاه درگیر و گاه با هم کنار می‌آمدند. درگیری لفظی و اعتقادی با داعشی‌های هم‌بندش منجر به شکنجه می‌شود؛ شکنجه‌ای سخت و شکننده که نامش شبح است. هنگام توصیف شبح، قادر به حرف زدن نیست و مدتی سکوت می‌کند. پس از فرار از زندان کوبرا، سپاه قدس سید علی را به ایران باز می‌گرداند. لحظات پس از آزادی را این‌گونه توصیف می‌کند: «از همان فرودگاه برای ما محافظ گذاشتند. هر جا می رفتیم، آنها هم دنبال‌مان می‌آمدند. رفتیم هتل. توی هتل می‌دانید کی آمد به دیدنم؟! حاج قاسم[...] از قبل هم نگفته بودند که قرار است حاجی بیاید به دیدنم. حاج قاسم آمد لابی هتل، و کنار من و پدرم نشست و احوالم را پرسید. یادم هست ازم پرسید: «چی شد که اسم عماد را آوردی، و خودت را با این اسم به تکفیری‌ها معرفی کردی؟»  [گفتم]: «کار خدا بود. یک‌ دفعه این اسم به ذهنم آمد.» صحبتم با حاجی طولانی شد. دور هم میوه پوست کندیم و خوردیم. یادم هست حاج‌قاسم یک پرتقال برداشت. حاجی خیلی با من گرم گرفت. چند بار  بهم گفت: خدا اجرت بدهد... خدا اجرت بدهد ... بهم گفت: هر چیزی میخواهی بگو. [گفتم]: همین‌قدر که آمدید و بهم سرزدید، برای من یک افتخار است[...] حاج قاسم دست کرد توی جیبش، و کمی پول گذاشت توی جیبم. بعد هم خداحافظی کرد و رفت.» مصاحبه‌ها و گفتگوهای زیادی با سید علی جعفری در شبکه های مختلف تلویزیونی انجام شده که در سایت‌های مختلف به راحتی قابل جستجو است. خواندن این کتاب به کسانی که داستانی واقعی، متفاوت و هیجان‌انگیز از جنگ در سوریه را می‌خواهند بخوانند توصیه می‌شود.   کتاب مقاومت زینبیه جلد کتاب «مقاومت زینبیه» طرح سنگری‌است از مدافعان حرم، حفره‌ای میان دیوار سنگر کنده شده و حرم عقیله‌ی بنی‌هاشم را قاب گرفته. زیر حفره نوشته شده: «روایتی از شانزده ماه محاصره‌ی حرم حضرت زینب علیها‌‌السلام و شکل گیری جریان مدافعان حرم». اما اینکه مردم سوریه به ویژه شیعیان چطور به این مرحله از جنگ داخلی سوریه رسیدند و چگونه کار به محاصره منطقه زینبیه رسید، به طور دقیق در مصاحبه‌های انجام شده داخل کتاب «مقاومت زینبیه» قابل درک است. این شانزده ماه محاصره، از تیر 81 که به آن چهارشنبه سیاه گفته می‌شود، با یک انفجار شروع شد و عاشورای 23 آبان 92 تمام شد. یعنی لحظه‌ای که مدافعان حرم، «زینبیه» را آزاد کردند. کتاب «مقاومت زینبیه» در 600 صفحه توسط موسسه فرهنگی هنری ایمان جهادی (صهبا) چاپ شده است. همراه کتاب یک نقشه‌ با مقیاس یک به پانزده‌هزار، از منطقه‌ی زینبیه با جزئیات دقیق چاپ شده. همچنین داخل کتاب «مقاومت زینبیه» نقشه‌هایی با جزئیات مورد نیاز هر فصل چاپ شده است. راوی کتاب «مقاومت زینبیه» سالم محمدی است؛ شیعه‌ای با اصالت افغانستانی متولد زینبیه. اکثر مصاحبه‌ها عربی بوده که به کمک سالم محمد انجام و سپس ترجمه شده است. شروع مصاحبه‌ها زمانی‌است که مراحل ابتدایی بحران سوریه بود و تصور می‌شد کار تمام شده و سوریه از دست رفته است. اما در مقابل قساوت و تندروی تکفیری‌ها در قتل عام شیعیان، و حتی سنی‌های مخالف؛ همچنین قصد وجسارتی که جهت تخریب اماکن مقدس از جمله حرم حضرت زینب‌علیها‌السلام از خود نشان دادند؛ جریان مدافعان حرم ایجاد شد. در بخشی از کتاب «مقاومت زینبیه» آمده: «طراحان جنگ سوریه تنها شرط پیروزی را مذهبی شدن دعوا می‌دانستند. از نظر آنان تفاوتی میان شیعه و سنی و حتی مسیحی و مسلمان نیست. بهترین گواه بر این ادعا، سکوت غرب در مقابل کشتار مسیحیان و اهل سنتی بود، که پای کار نظام حاکم در سوریه مانده بودند؛ و نمی‌خواستند کشورشان بهشت تروریست‌های تکفیری، و صهیونیست شود. شروع جنگ داخلی ناگهانی و غافلگیرانه است. اختلافاتی ساده به کشتاری وحشیانه و ناتمام می‌انجامد. اما هیچ‌کس نمی‌توانست تصور کند این جنجال به حکومت داعش می‌انجامد.» در مصاحبه‌ای در صفحه 32 کتاب مقاومت زینبیه، گروه مسلحین اینگونه توصیف شده‌اند: «آن وقت با شروع بحران، همه با حیرت متوجه شدند که چند نفر از اراذل و اوباش منطقه ریش بلند کرده‌اند و شده‌اند امیر و برای کشتار مردم فتوا می‌دهند. پشت این‌ها به حمایت مادی و رسانه‌ای خارجی گرم بود. که روز به روز هم بیشتر می‌شد. فیلم صحبت‌های شیخ[...] از عربستان همین طور در موبایل‌ها پخش می‌شد؛ و به کشتارها و غارت‌ها مشروعیت می‌داد[...] که می‌گفت: «اگر علویان از ما تبعیت نکنند آن‌ها را می‌کشیم. گوشتشان را چرخ می‌کنیم. و جسدشان را جلوی سگ‌ها می‌اندازیم.» در زینبیه، سال‌های سال موضوع شیعه و سنی مطرح نبود؛ و همه با آرامش و برادری زندگی می کردیم. اما با شروع بحران آن جماعت تازه متدین شده، با شعارهای مذهبی و ادعای حمایت از اهل سنت، به مردم بی‌گناه حمله کردند.» مصاحبه‌ها با تمام اقشار و هر ملیتی که در زینبیه حضور داشته انجام شده است. این کتاب برای علاقه‌مندان به مسائل منطقه و سوریه پاسخگوی سوالات بسیاری خواهد بود.    کتاب عاشق داعشی من چه افرادی جذب داعش می‌شدند؟ با وجود اخبار، تصاویر و ویدئو‌های ترسناک از جنایات داعش؛ مخصوصا درباره‌ی زنان، چطور باز هم افرادی تقاضای عضویت در داعش را داشتند. یا به راحتی جذب می‌شدند. اگر فرد پس از عضویت پشیمان شود چه اتفاقی می‌افتد؟ احساسات و عواطف انسانی بین اعضای داعش کاملا سرکوب می‌شود؟  تمام این سوالات ایده‌ای مناسب و جذاب برای تهیه‌ی یک مستند یا روایتی واقعی هستند. اما به جای تحقیق و جمع‌آوری اطلاعات مطمئن از افراد حقیقی، «هاجر عبدالصمد» نویسنده‌ی مصری، رمانی تخیلی نوشته است به نام «عاشق داعشی من». اولین بار این داستان به صورت الکترونیکی در فضای اینترنت با نام «حبیبی داعشی» منتشر شد. بیشتر از محتوا نام کتاب حساسیت‌برانگیز بود و چاپ نمی‌شد. کتاب «عاشق داعشی من» توسط دو انتشارات کوله پشتی و کتابستان در ایران به چاپ رسیده. نسخه‌ی کتابستان را مهدیه داوری ترجمه کرده است. «عاشق داعشی من» بر اساس تخیلات و تصوراتی که از احتمالات ذهنی نویسنده‌ نشأت می‌گیرد نوشته شده است. اطلاعات نویسنده در حد اخبار تلویزیون و شنیده‌هایش است. خواننده اطلاعات جدیدی به دست نمی‌آورد. نویسنده تلاش کرده روابط انسانی را در دل خشونت‌های داعش زنده کند و بیشتر به چگونگی جذب زنان توسط داعش پرداخته. علت جذب تک تک زنانی که در «عاشق داعشی من» از آن‌ها سخن به میان آمده این است که توسط جامعه آسیب دیده و طرد شده‌اند. تمام توجیهاتی که در این داستان آمده قانع‌کننده نیست، مخصوصا درباره‌ی قهرمان داستان لیلی. وقایع کتاب به خوبی چفت و بست نشده‌اند. منطق حوادث داستان عاشق داعشی من، دچار تزلزل است. اطلاعاتی درباره‌ی روابط درون‌سازمانی داعش به خواننده داده نمی‌شود. اتفاقات عاشقانه‌ی داخل کتاب عامه‌پسند است. شخصیت‌پردازی‌ بسیار ناقص  بوده؛ به نحوی که ما تقریبا توصیفی از ظاهر شخصیت‌ها نداریم. دلیل روابط بین افراد، از قبیل عشق و نفرت، جدایی یا وصل؛ قابل درک نیست. به نظر می‌رسد کتاب «عاشق داعشی من» بیشتر به خاطر نام کتاب فروش بالایی داشته است. در هر حال خواندن این کتاب به علاقه‌مندان متون داستانی عامه‌پسند توصیه می‌شود. به قلم «زهره مومنیان»کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

ادبیات پایداری؛ حماسۀ واژه‌ها «ادبیات پایداری»، صرفاً بازگویی خاطرات یا تدوین اسناد تاریخی نیست؛ حتی لفاظی و شلوغ‌کاری رسانه‌ای هم نیست. ادبیات پایداری خود، نوعی از مقاومت است. این گونۀ ادبی رویدادها را روایت می‌کند و به دور از محرمانگی وضعیت‌های تنش‌زا با آرامشی برگرفته از ادبیات، به وقایع معنا می‌بخشد و با بازتعریفی از روابط و صف‌بندی‌ها، وقایع و تاریخ را تنظیم می‌کند. «ادبیات پایداری» از دل تجربه‌های تلخ‌وشیرین جنگ، استبداد، اشغال و مبارزه برمی‌خیزد و به واژگان این بار مأموریتی سرشار از ایستادگی و امید می‌بخشد. «ادبیات پایداری» به دست مظلوم نه سپر که حتی سلاح می‌دهد. همان‌گونه که می‌تواند به دست ظالم زهرهای کاری‌تری بدهد‌. در جهان پرهیاهوی امروز که یادآوری و ثبت رخدادهای مقاومت، گاه در سایۀ پروپاگاندا یا فشارهای سیاسی کم‌رنگ می‌شود، «ادبیات پایداری» نقشی تعیین‌کننده و نجات‌بخش دارد. این ادبیات می‌تواند مقاومت را تا حد یک حماسه ارتقا دهد، به رویدادهایی که در نگاه نخست معمولی به نظر می‌رسند، بُعدی اسطوره‌ای ببخشد و از شخصیت‌هایی که شاید در ظاهر عادی باشند، قهرمانانی الهام‌بخش بسازد. از این رو ادبیات پایداری محدود به خاطره‌نگاری و مستندسازی و دراماتیزه‌کردن نبردها و ایستادگی‌ها نمی‌شود، بلکه الگوسازی فردی و جمعی را نیز بر عهده دارد و مسیری را بازنمایی می‌کند که تبیین آن جز از ادبیات برنمی‌آید. مطالعۀ آثار برجسته این ادبیات، راهی است برای درک عمیق‌تر پایداری انسان در برابر ناملایمات و کشف رمز و رازهایی که از دل مبارزه‌ها و ایثارها برمی‌آید. مرور این کتاب‌ها، نه فقط بازخوانی تاریخ، بلکه مواجهه‌ای زنده و پویا با مفهوم مقاومت است؛ مواجهه‌ای که می‌تواند امیدافزا، دلگرم‌کننده و الهام‌بخش دیگر نسل‌ها باشد. روایت هایی پر التهاب از رویدادهای انقلاب اسلامی ایران در میان شاخه‌های گوناگون ادبیات پایداری، آن دسته از رمان‌هایی که به «انقلاب اسلامی ایران» پرداخته‌اند، جایگاهی ویژه دارند. این رمان‌ها با بازتاب لحظات پرالتهاب انقلاب، عمق و گسترۀ تحولات فردی و اجتماعی را نیز به تصویر می‌کشند و مسیری را روایت می‌کنند که انسان ایرانی به‌نحوی بی‌بدیل در تاریخ خود طی کرده است. در این آثار، انقلاب فقط یک واقعه تاریخی نیست، بلکه جریانی زنده است که درونیات شخصیت‌ها را دگرگون می‌کند، آرمان‌ها را شکل می‌دهد و از انسان‌های معمولی، قهرمانانی می‌سازد که شاید خود نیز از عظمت نقشی که ایفا می‌کنند، آگاه نباشند. بهترین داستان هایی که در مورد انقلاب اسلامی ایران نوشته شده با این نگاه به استقبال چند اثر خواهیم رفت که هم روایتگر انقلاب‌اند و هم جزئی از فرایند آن. داستان‌هایی که انقلاب را از سطح رخدادهای خیابانی و تحولات سیاسی به لایه‌های عمیق‌تر زندگی فردی و اجتماعی می‌برند و ما را با تجربه‌های متنوعی از امید، شوریدگی و ایثار روبه‌رو می‌کنند. این رمان‌ها فرصتی برای دیدن انقلاب از دریچه‌ی ادبیات‌اند؛ جایی که تاریخ به روایت انسان‌ها بازگو می‌شود، نه فقط به قلم مورخان.  کتاب تشریف  رمان «تشریف» اثر «علی‌اصغر عزتی پاک» در انتشارات «شهرستان ادب» به چاپ رسیده است. «تشریف» داستانی اجتماعی و عاشقانه را روایت می‌کند. این اثر داستان مردی است که در خاطره‌انگیزترین شب زندگی‌اش دست به تصمیمی سخت و دشوار می‌زند. شهریار در شب عروسی متوجه می‌شود دوست صمیمی‌اش مصطفی با نقشه همسرش به ساواک تحویل داده شده و باور اینکه همسرش در این جریان نقش داشته برایش باورنکردنی و سخت است. شهریار این جریان را تاب نمی‌آورد و همان شب تصمیم به ترک حجله می‌کند و بعد از چند روز سرگردانی سر از همدان درمی‌آورد. سه روز سرگردانی مصادف می‌شود با یافتن مسیری بهتر برای دیدن جهان و آشنا‌شدن با افراد و مفاهیم نوینی که لازمۀ یک زندگی قهرمانانه است. رمان پر از وصال و فراق‌های پی‌درپی انفسی و انسانی است و ماجرا در سال‌ 57 روایت می‌شود. رمان «تشریف» مخاطب را با شخصیت‌های گوناگون روبه‌رو می‌کند؛ اما آنچه روند داستان را جذاب می‌کند مواجهه شهریار با وجوه متفاوت درونی خودش است. درواقع آوارگی شهریار شروع یک سفر قهرمانانه است که لایه‌های متعددی دارد و نویسنده با فضاسازی خوب و زبان قوی توانسته است دنیای شهریار را که رنگ‌ولعابی ملی و دینی دارد به خوبی توصیف و به تصویر بکشد. «تشریف» بسیار هنرمندانه توانسته است نقش انتظار و ضرورت وجود امام را برای بازپس‌گرفتن حق‌وحقوق یک ملت به تصویر بکشد و ضرورت اجنبی‌ستیزی را برای مخاطب اثبات نماید. کسانی که به رمان اجتماعی در فضای انقلاب علاقمند هستد از خواندن این کتاب لذت خواهند برد.  کتاب ارتداد رمان «ارتداد» یک رمان سیاسی است به قلم «وحید یامین‌پور» که از 22 بهمن سال 57 آغاز می‌شود؛ اما با تعبیر و تفسیری متفاوت با آنچه تاکنون شنیده‌ایم. در همان صفحات ابتدایی کتاب، مخاطب غافل‌گیر می‌شود و آغاز کتاب به اندازه‌ای جذاب است که مخاطب، کتاب را کنار نگذارد. مردی به اسم یونس روایتی را برای دخترش آرزو تعریف می‌کند که در سال‌ 57 اتفاق افتاده است. ولی با تفاوتی چشمگیر و عجیب! انقلاب اسلامی در سال 57 پیروز نشده و حکومت پهلوی کماکان برقرار است. نویسنده تاریخ را تغییر داده است و با ایده‌ای جذاب داستان خود را پیش می‌برد. داستان در سه بخش «حیرت»، «ارتداد» و «رجعت» پیش می‌رود. امام(ره) به محض ورود به ایران دستگیر می‌شوند و رادیو و تلویزیون اعلام می‌کند ایشان فوت کرده‌اند و نیروهای ارتش تصمیم به قتل عام مردم می‌کنند. در همین جریانات یونس همسرش را از دست می‌دهد. در واقع نویسنده می‌کوشد با بیان داستانی جانکاه و پردرد به مخاطب بفهماند همه چیز ممکن بود جور دیگری رقم بخورد و ما اکنون در جای دیگری از تاریخ ایستاده باشیم. «ارتداد» یکی از بهترین رمان هایی است که به انقلاب اسلامی ایران پرداخته است. کتاب فصل پنجم سکوت کتاب «فصل پنجم سکوت» به قلم «محمدرضا بایرامی» نوشته و در انتشارات «کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان» به چاپ رسیده است. رمان در بحبوبه انقلاب اسلامی اتفاق می‌افتد. «فصل پنجم سکوت» ماجرای پسری به اسم مرتضی معروف به «مرتضی گاری» را شرح می‌دهد. مرتضی کودکی بازیگوش و سربه‌هواست که بیشتر وقتش صرف بازی با دوستانش در زمین‌های فوتبال می‌شود و گاهی خلاف‌های ریزی هم ازشان سر می‌زند.  داستان از زاویه دید مرتضی نوشته شده است و همین باعث می‌شود که ما با واگویه‌ها و نشخوارهای ذهنی مرتضی در یک زندان سیاسی روبه‌رو شویم. جریانی که خیلی اتفاقی و از روی یک حادثه برای مرتضی پیش می‌آید و او را وارد یک زندان سیاسی می‌کند. روزی به طور اتفاقی که مرتضی در خیابان پرسه می‌زده فرشته دختر نوجوان محله را می‌بیند و او را دنبال می‌کند و در این بین متوجه می‌شود شخص دیگری در حال تعقیب اوست. مرتضی باعث فرار فرشته می‌شود و ماموران او را دستگیر می‌کنند و بازجویی مرتضی شروع می‌شود. برای ماموران باورنکردنی است که مرنضی این کار را بدون نقشه قبلی انجام داده باشد. زندان این امکان را برای مرتضی فراهم می‌کند همه چیز را مثل یک پازل در کنار هم بچیند و متوجه نکات خاص و اتفاقات عجیبی شود.  لازم است بدانید کتاب برای گروه سنی «ه» و «د» به نگارش درآمده است. کتاب دخیل هفتم کتاب «0» نوشته «محمد رودگر» از جمله بهترین آثار داستانی است که مضمون آن، «انقلاب اسلامی ایران» است. در رمان «دخیل هفتم» پای دو روایت می‌نشینیم؛ روایت مردی که در دوران طاغوت درگیر ماجرایی عاشقانه است و روایت پسر جوانی که خواهان عشقی آتشین است. پسر جوان از مرد چهل‌سالۀ داستان می‌خواهد که ماجرای عاشقانه‌اش را تعریف کند. ماجرا از این قرار است که سال 57 مرد جوان به همراه معشوقه‌اش حین فعالیت‌های انقلابی دستگیر می‌شوند و این دستگیری تا پیروزی انقلاب اسلامی به طول می‌انجامد. مرد آزاد می‌شود؛ ولی از دختر داستان که فاطمه نام دارد هیچ خبری نیست. مرد به برادر فاطمه شک می‌کند و گمانش این است که برادر فاطمه مسبب اصلی این ماجراست. در این بین پسر جوان هم درباره داستان‌های عاشقانه خود صحبت می‌کند و فکر مرد چهل‌ساله درگیر داستان عاشقانه پسر می‌شود؛ گویی این همه سال نگاهش به عشق با نقصان‌های زیادی همراه بوده است. هر دو ابعاد جدیدی از روایت‌های عاشقانه را برای هم بازگو می‌کنند و سنجه‌ها و معیارهای جدیدی برای مفهوم عشق به یکدیگر می‌بخشند. داستان علاوه بر اینکه روایتی عاشقانه در سال 57 را به تصویر می‌کشد، رمانی با تمثیل‌های عرفانی و فلسفی نیز محسوب می‌شود که لذت خواندن کتاب را دو چندان می‌کند. کتاب فصل توت‌های سفید روایت کتاب «فصل توت‌های سفید» روایتی زنانه است از جهد و تلاش‌های زنی که کوشیده در بحرانی‌ترین روزهای زندگی‌اش انتخاب‌گر باشد و همواره بهترین تصمیم‌ها را بگیرد و جهان خود را تغییر دهد. داستان با اتهامی ناروا به فروغ آغاز می‌گردد؛ فروغ در ماجرایی حوالی دهه 50 به دلیل گذشته پرفرازونشیبی که از سر گذرانده است با اتهامات سنگینی روبه‌رو می‌شود که طرد و تنهایی را برایش به بار می‌آورد. بهروز به‌عنوان شخصیت سیاه داستان تلاش می‌کند این ننگ را برای فروغ ابدی کند؛ اما با ورود امیر به داستان و آشنایی فروغ با او مسیر داستان تغییر می‌کند. داستان فروغ در دورانی از ایران روایت می‌شود که هرکسی اجازه ورود به این حریم را به خودش می‌داد. فروغ نماد زنی است که در این دوران از هیچ خطری در امان نیست و ترس و اندوه قسمت جدانشدنی زندگی‌اش شده. نویسنده در داستان فروغ، علاوه بر اشاره‌های متعدد به وقایع تاریخی، با توصیف‌های دقیق و نثر غنی لذت خواندن کتاب را بیشتر می‌کند و به‌خوبی کنش‌گری شجاعانه در برابر کلیشه‌های اجتماعی را به تصویر می‌کشد. نویسنده کتاب سیده عذرا موسوی است و کتاب در انتشارات شهرستان ادب به چاپ رسیده است.    کتاب سال گرگ کتاب «سالِ گُرگ» به قلم «جواد افهمی» از نشر انتشارات شهرستان ادب است. «سال گرگ» رمانی است نیمه داستانی با مایه‌های مستند که دست به روایت تاریخ می‌زند. هم داستان می‌گوید و هم با ظرافت و هنر به بخش‌های مهمی از تاریخ انقلاب می‌پردازد. شخصیت اصلی داستان فردی است به اسم شهرام. نویسنده شخصیت داستان را از فردی به نام تقی شهرام الهام گرفته که در واقعیت مهره اصلی تغییر در فرآیندهای فکری و عملی مجاهدین خلق بوده است. نویسنده در کتاب «سال گرگ» تلاش کرده وقایع تاریخی مهم در تغییر ایدئولوژی سازمان مجاهدین را به تصویر بکشد و اطلاعات نسبتا کاملی را در اختیار مخاطب قرار دهد. اشاره به همین نکات کلیدی و مستند، روند داستانی کتاب را کند می‌کند؛ ولی به بخش تاریخی کتاب عیار می‌بخشد. از ویژگی‌های خوب کتاب داوری عادلانه و صداقت نویسنده در روایت ماجراست که بدون هیچ مبالغه و سیاه‌نمایی به پردازش وقایع در قالب یک داستان می‌پردازد و جایی که لازم است اشاراتی به نکات مثبت اعضای گروه هم دارد تا خواننده خودش قضاوت کند و به نقد رفتار اعضا بنشیند. نویسنده کوشیده است با اشاره به نکات مثبت و منفی شخصیت‌ها ایهام را از ذهن مخاطب برچیند و پاسخ بسیاری از سوالات درباره اعضای گروه مجاهدین را پاسخ دهد. رمان سال گرگ را می‌توان یک گزارش تاریخی خوب دانست که حتما ارزش خواندن دارد. کتاب آن مرد با باران می‌آید «آن مرد با باران می‌آید» نوشته «وجیهه سامانی» است که در انتشارات «کتابستان معرفت» به چاپ رسیده است.کتاب درباره چهار ماه پایانی سال 57 است. داستان حول پسری معمولی به اسم بهزاد در یک گروه نوجوان می‌چرخد که مثل تمام هم‌سن‌وسالانش پر از ترس‌ و معذوریت‌های نوجوانی است؛ ولی به‌خاطر غرور و رقابت با یکی از اعضای گروه تن به کاری می‌دهد که از او یک قهرمان می‌سازد. محور اصلی رمان تظاهراتی است که سال 57 در حال رخ‌دادن است. پدر بهزاد میوه‌فروشی به‌شدت محافظه‌کار است که تلاش می‌کند خانواده‌اش را از جریانات انقلابی دور نگه دارد. مدام با فرزند بزرگ خود که دانشجویی انقلابی است بحث و کشمکش دارد و از حضور فرزندش در تشکل‌ و تجمعات انقلابی ناراضی است. اما درست زمانی که انتظارش را ندارد بهزاد فرزند نوجوانش که همیشه سرش توی لاک خودش است وارد جریانی می‌شود که اتفاقات تلخی را رقم می‌زند و از او قهرمانی بزرگ می‌سازد.   کتاب کلاه‌پوستی‌ها «کلاه‌پوستی‌ها» نام رمانی از «سیدمیثم موسویان» است که در «انتشارات صاد» به چاپ رسیده است. کتاب زندگی و مبارزات سیاسی «شهید آیت‌الله اسدالله مدنی» را روایت می‌کند‌. علاوه بر اشاره به ابعاد شخصیتی شهید مدنی، نویسنده کوشیده است فضای پر از دلهره و التهاب روزهای انقلاب به خوبی توصیف شود. زبان اثر زبانی روان و صمیمی است و همین باعث می‌شود مخاطب ارتباط خوبی با کتاب برقرار کند. کتاب با طرح یک داستان فرعی پیرامون شخصیت یک پسر نوجوان که در خانواده‌ای با مشکلات فرهنگی متعدد بزرگ شده است شروع می‌شود. پدرش خلافکار است و نامادری‌اش او را بزرگ می‌کند. برادری دارد که به ارتش پیوسته و از نظر ذهنی و فکری تحت تاثیر تعالیم ارتش است. داستان سرنوشت پسر را به آشنایی با شهید مدنی گره می‌زند و نشان می‌دهد چطور شهید مدنی با اصول اخلاقی و ویژگی‌های شخصیتی‌اش مردم را برای فعالیت علیه نظام طاغوتی همراه‌ می‌کند. از آیت الله مدنی به‌عنوان دومین شهید محراب انقلاب اسلامی یاد می‌شود و خواندن کتابی در رابطه با ابعاد شخصیتی ایشان خالی از لطف نیست. کتاب عاشقی به سبک ونگوگ کتاب «عاشقی به سبک ونگوگ» داستان پسری به اسم البرز است که در خانه یکی از فرماندهان ارتش بزرگ شده و خانواده‌اش به‌عنوان خدمتکار در خانه فرمانده زندگی می‌کنند. البرز دوران کودکی‌اش را با دختر تیمسار نازلی گذرانده است و به مرور البرز عاشق دختر تیمسار می‌شود و برای این عشق دست به هر کاری می‌زند؛ کارهای عجیب و غریبی که نشان از محبت زیاد و عشق پرشور دارد. البرز وارد ماجراهایی می‌شود که پدر نازلی تیمسار ارتش شاهنشاهی یک سر ان‌هاست. البرز متوجه رفت‌وآمدهای مرموز و پنهان به خانه تیمسار می‌شود و راز این رفتارهای مشکوک کم‌کم برملا می‌گردد. سبک نوشتاری خاص «محمدرضا خبوشان» در کنار تکنیک‌های ادبی و نوشتاری خوب و تصویرسازی‌های قوی و توصیفات بدیع کشش زیادی در خواندن کتاب ایجاد می‌کند. اگر خواندن کتاب‌های عاشقانه و تاریخی را دوست دارید حتما کتاب عاشقی به سبک ونگوگ برای شما لذت‌بخش خواهد بود. کتاب تبخال داستان «تبخال» ماجرای پزشکی است که در اواخر سال‌ 57 به‌خاطر همراه داشتن کلت و اعلامیه و حضور در قیام مردم تبریز توسط ساواک دستگیر می‌شود. این دستگیری 6 ماه طول می‌کشد و شکنجه‌های متعدد روح و روان دکتر را به هم می‌ریزد. بعد از آزادی دکتر دل‌ودماغ هیچ کاری را ندارد و تصمیم می‌گیرد به‌دنبال دوست قدیمی‌اش بگردد و او را ملاقات کند. دوستی که اکنون در ارتش هوایی شاهنشاه کار می‌کند و نقشه کشیده است یکی از جنگنده‌های ارتش را به نشانه اعتراض بدزدد و به خارج از کشور پناهنده شود. داستان دارای دو روای است یکی دکتر و دیگری نظامی مشغول در نیروی هوایی. واگویه‌های دکتر و فضاسازی نویسنده از اتفاقات و مکان‌هایی که داستان در آن رخ می‌دهد کتاب را جذاب‌تر می‌کند. از طرفی نویسنده تلاش کرده است همراهی ارتش با مردم را در تظاهرات و وقایع انقلاب 57 نشان بدهد.   به قلم «فرزانه غلامشاهی»کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

چگونگی تشکیل مدافعان حرم در واکنش به حمله گروه‌های تندرو تکفیری به سمت حرم حضرت زینب (س)، مدافعان حرم شکل گرفتند.10 اردیبهشت 1392 شمسی، گروه تروریستی تکفیری جبهه النصره شاخه القاعده در سوریه، علاوه بر نبش قبر حجر بن عدی، تهدید به تکرار این اقدام در حرم حضرت زینب (س) کرد. سید حسن نصرالله، در اولین واکنش‌ها، ضمن آنکه حمله به حرم حضرت زینب را دارای پیامد‌های بسیار خطرناک دانست، از کسانی سخن گفت که در حال دفاع از حرم حضرت زینب هستند و در این راه به شهادت‌ می‌رسند. پیش از نبش قبر حجر بن عدی، در3 شهریور 1391ش،  مزار محسن بن حسین (ع) در منطقه المشهد حلب در سوریه، مورد حمله نیرو‌های مخالف دولت سوریه قرار گرفته بود، پس از آن بود که گروه‌هایی برای جلوگیری از تکرار این اقدام درباره حرم سکینه دختر امام حسین (ع)، اقدام به دفاع از آن کردند. تشکیل تیپ ابوالفضل العباس در عراق و اعزام به سوریه برای دفاع از حرم حضرت زینب (س) هم اقدامی بود که در بهمن 1391 رخ داد، همزمان گروه‌هایی نیز در ایران تشکیل و اعزام شدند. اما استفاده از عبارت «مدافعان حرم»، اواخر اردیبهشت 1392 در رسانه‌های ایرانی و فارسی‌زبان رایج و وارد ادبیات اجتماعی ایران شد.  مدافعان حرم در ادبیات ایران چند سال بعد از حضور ایران در سوریه و نامیدن شهدای آن خطه به نام مدافعین حرم، فصلی جدید در میان کتاب‌های دفاع مقدس باز شد. فصلی که نه تنها به بیان خاطرات این شهدا و خانواده‌هایشان، که به معرفی ایدئولوژی‌ داعش و چگونگی آغاز جنگ و حتی مبارزه با آنها  نیز می‌پردازد. سال 1394 و 1395 آغاز چاپ و انتشار کتاب‌های مربوط به شهدای مدافع حرم است. کتبی که بیشتر به خاطرات شهدا و خانواده‌های آنها پرداخته است. کتاب‌های منتشرشده در آن سال‌ها آغاز به کار فصل جدید ادبیات مقاوت بود و توانست راه انتشار بیشتر آنان را باز کند، به گونه‌ای که کتاب‌های خاطرات مدافعین حرم در سال 96 بیش از سال 95 بود و توانست بخش بیشتری از کتاب‌های ادبیات مقاومت را به خود اختصاص دهد، کتاب‌هایی که به خاطرات و روایت‌های خانوادگی و دوستانه از شهدای مدافعین حرم می‌پردازد و با گذشت سال‌ها بیشتر و بیشتر منتشر شده و توانسته در سبد فرهنگی خانواده‌ها جای خود را در کنار سایر کتاب‌ها باز کند. در این یادداشت سعی کرده‌ایم به معرفی برترین کتاب‌های مدافعین حرم و خاطرات خانواده‌هایشان بپردازیم که در این سال‌ها از زوایایی  مختلف به زندگی مدافعین حرم پرداخته‌اند. بهترین کتاب های شهدای مدافع حرم 1- خداحافظ سالار یکی از برترین کتاب‌های مدافعین حرم میان مخاطبان، کتاب «خداحافظ سالار» نوشته حمید حسام و از اولین‌‌ زندگی‌نامه‌های شهدای مدافع حرم است که در 448 صفحه چاپ و توسط انتشارات 27 بعثت در سال 1396 منتشر شده است. کتاب از سال 90 و بحران دمشق که در آستانه‌ سقوط قرار داشت، آغاز می‌شود و با بازگشت و تداعی خاطرات دوران کودکی همسر شهید در دهۀ 40 ادامه می‌یابد و در این رفت و برگشت زمانی، وقایع اتفاق افتاده در سوریه برای ما بهتر و روشن‌تر بیان می‌شود، کتابی که حاصل 44 ساعت گفت‌وگو با همسر شهید است و نوع روایت داستانی، هیچ دخل و تصرفی در آن وارد نکرده است. بخشی از کتاب به خاطرات و نقش شهید در تأسیس سه لشکر سپاه در سال‌های دفاع مقدس و مأموریت‌های متعدد شهید از جمله حضور در آفریقا و در نهایت دفاع از حرم اهل بیت در سوریه می‌پردازد،  همه این‌ها در کنار شنیدنی‌های قصۀ حرم و مقابله با تکفیری‌ها در این کتاب آورده شده است. نثر کتاب نه آن‌قدر پیچیده و نه بیش از اندازه سطحی است، اما چه می‌شود که خواننده در آخر داستان زندگی یک شهید، غافل‌گیر و ناراحت می‌شود؟ برای دانستن جواب این پرسش، چه راهی بهتر از خواندن کتاب...! بخشی از کتاب خداحافظ سالار «می‌دونید اینا کی ان؟ منتظر بودیم که بگوید تک‌نیراندازهای جیش‌الحر یا یک گروه مسلح دیگر هستند اما به جای این اسم‌ها گفت: اینا باقی‌مونده‌های لشکر عمر سعد و شمرن! امروز قناصه دست‌شون گرفتن و می‌خوان خودشون رو برسونن به حرم! حتی اسم گردان تک‌تیراندازشون رو هم گذاشتن گردان حرمله!»   2- حاج قاسمی که می شناسم یکی از برترین کتاب‌های مدافعین حرم و البته پرفروش‌ترین‌ها میان مخاطبان، کتاب «حاج قاسمی که می‌شناسم» خاطرات علی شیرازی است که به اهتمام سعید علامیان در 168 صفحه نوشته شده و توسط انتشارات خط مقدم در سال 1400 چاپ و منتشر شده است. کتاب‌ از دوران جنگ و حضور علی شیرازی به‌ عنوان یکی از نیروهای سردار شهید حاج قاسم سلیمانی آغاز می‌شود، آشنایی‌ای که از سال 1361 طی عملیات فتح المبین آغاز می شود و تا فعالیت‌های حجه‌الاسلام شیرازی در کنار شهید سلیمانی در نیروی قدس ادامه می‌یابد. شهریور 1390 آقای شیرازی به خواست سردار سلیمانی مسئول نمایندگی ولی‌فقیه در نیروی قدس می‌شود و این همکاری هشت سال طول می‌کشد، سال‌هایی که به گفتۀ حجه‌الاسلام همانند روزهای جنگ، سرباز سردار سلیمانی بوده است. کتاب که حجت الاسلام علی شیرازی به بیان خاطراتش از 38 سال آشنایی با سردار سلیمانی پرداخته، از 12 فصل تشکیل شده و از دوازده وجه به زندگی و شهادت سردار پرداخته است. نویسنده به شکل جذاب و گیرایی ابعاد مختلفی از زندگی شهید را بیان کرده و حساسیت‌های ایشان، سلوک و گرایشات مذهبی و سیاسی و حتی سیر تکامل روحی ایشان را در قالب خاطراتی از او بیان می‌کند. بخشی از کتاب حاج قاسمی که می شناسم «آن روز که آقا نشان ذوالفقار را به سینه‌ سردار سلیمانی زدند، یکی از بهترین روزهای زندگی‌ام بود. نه من، همه رفقایش از این اتفاق خوشحال بودند؛ جز او که راضی نبود بین او و بقیه فرماندهان تمایزی داشته باشد. ابتدا زیر بار نمی‌رفت. وقتی اصرار شد، شرط کرد که خبری نشود. پس از آن که نشان را گرفت، به او گفتم این مدال مربوط به شما نیست؛ متعلق به جبهه‌ مقاومت است!»   3- خاتون و قوماندان شاید در ابتدای امر و با دیدن عنوان، اصلاً به ذهن نیاید که برای شهداست، عنوانش بیشتر به رمان‌های تاریخی می‌ماند، اما با در دست گرفتن کتاب و پیش‌ رفتن در آن، متوجه می‌شویم مربوط به یکی از شهدای مدافع حرم از افغانستان است که سال‌ها ساکن ایران بوده است. کتاب توسط مریم قربان‌زاده در 182 صفحه نوشته و انتشارات ستاره‌ها آن را چاپ و منتشر کرده است، کتابی که مزین به تقریظ رهبری و یکی از برترین کتاب‌های مدافعین حرم میان مخاطبان است. مریم قربان‌زاده در کتاب «خاتون و قوماندان» زندگی ام‌البنین حسینی همسر شهید علیرضا توسلی (ابوحامد) فرمانده لشکر فاطمیون را به تصویر کشیده و زندگی او را در برهه‌های مختلف نشان داده است. در لابه‌لای خاطرات گفته شده توسط همسر شهید، مخاطب با زندگی مهاجران افغانستانی و سختی‌ها و مشکلات آنها آشنا می‌شود و از صبوری و تلاش چنین زنانی شگفت‌زده. از دیگر نکات قابل توجه در زندگی خانم حسینی این است که به وضوح می‌توان دریافت، داشتن حتی یک مهارت کوچک چگونه می‌تواند در پیش‌بردن زندگی مؤثر و راه‌گشا باشد. این کتاب با روایتی ساده و بیانی روان، زندگی پرفراز و نشیبی را پیش روی مخاطب می‌گشاید. «خاتون و قوماندان» به جهت ترسیم هنرمندانه سبک زندگی شیعه افغانی با زبانی شیرین بی‌نظیر است و از جهت بیان مشکلات و مشقات جامعه مهاجر قابل تأمل و از جهت درک وجود چنین پهلوانانی در جبهه اسلام سبب افتخار. بخشی از کتاب خاتون و قوماندان «ستون خانه شد جای ثابت علیرضا. همیشه همان‌جا می‌نشست و لم می‌داد و پیاله تخمه را به سرعت برق تبدیل به تلی از پوست می‌کرد. اجازه می‌داد بچه‌ها از سروکولش بالا بروند و دورِ ستوت چرخ بزنند و بدوند و از لابه‌لای دست و پا و سر بچه‌ها اخباری ببیند یا فوتبالی تماشا کند و من داخل آشپزخانه این صحنه نادر را ببینم. تصویری که هرچند ماه یک‌بار در زندگی من به نمایش درمی‌آمد و با تمام وجودم حس می‌کردم یک خانواده‌ایم؛ یک پدر لمیده، بچه‌های پرسروصدا، تلویزیون روشن، کاسه تخمه و من هم دستم به آرد و خمیر که برای شام بولانی سرخ کنم و گرم گرم سر سفره بگذارم. علیرضا چه بود و چه نبود ستون خانه‌مان بود.»   4-اسم تو مصطفا‌ست کتاب «اسم تو مصطفاست» یکی از برترین کتاب‌های مدافعین حرم، زندگی نامه داستانی شهید مصطفی صدرزاده، به روایت سمیه ابراهیم‌پور (همسر شهید) نوشته راضیه تجار و توسط انتشارات روایت فتح منتشر شده است. نویسنده در این کتاب که تقریظ رهبری را نیز دارد، سعی کرده زندگی شهید را متفاوت از روند سایر کتاب‌های اینچنینی به تصویر یکشند، روایت عاشقانه‌ای از زبان همسر شهید که دائماً درزمان گذشته و حال، رفت و آمد می‌کند و با نثری دلنشین از عشق، تعهد و باور می‌گوید. شهید صدرزاده از جمله شهدای معروف مدافع حرم حضرت زینب است که حیات و شهادتش با روز تاسوعا گره خورده است، کسی که در چهارسالگی و بر اثر اتفاقی در زوط تاسوعا، مادر او را نذر صاحب آن روز می‌کند تا زنده بماند و خدمت کند، تا اینکه در نهمین اعزام به سوریه و روز تاسوعا به شهادت می‌رسد. شهیدی که بسیاری او را به نام «سید ابراهیم» می‌شناسند، با توانایی‌های فوق‌العاده و صلابتی کم‌نظیر در میدان‌های نبرد، اما در این کتاب نویسنده مخاطب را کنار همسر او می‌نشاند و از زندگی عاشقانه او می‌خواند، یک عاشقانۀ آرام از شمال تا جنوب که ساده و صمیمی اما پرماجراست. بخشی از کتاب اسم تو مصطفا‌ست «تو یک ماه از من کوچک‌تر بودی و این آزارم می‌داد، طوری که همان جلسۀ اول خواستگاری از پس چادری که جلوی دهنم گرفته بودم، به مامانم گفتم: بگو من یه ماه بزرگترم. مادرت شنید و گفت: اینکه چیز مهمی نیست! راست می‌گفت، چیز مهمی نبود، چون تو روزبه‌روز از من بزرگ‌تر شدی، آن‌قدر که دیگر در پوست خودت نگنجیدی، پوست ترکاندی و ششدی یکپارچه ماه، ماه شب چهارده.»   5- دلتنگ نباش کتاب دلتنگ نباش؛ جلد چهاردهم از مجموعه مدافعان حرم و نوشته زینب مولایی است که در 378 صفحه نوشته و انتشارات روایت فتح آن را به چاپ رسانده است. کتاب که مورد تقریظ رهبری نیز واقع شده و یکی از برترین کتاب‌های مدافعین حرم است، فرازهایی از زندگانی شهید مدافع حرم، روح الله قربانی و حاصل مصاحبه های مؤلف با همسر شهید و نزدیکان ایشان است و از لابه‌لای ورق‌هایش بوی دلتنگی به مشام می‌رسد. کتاب که از زبان دانای کل برای مخاطب تعریف می‌شود، از زمان ازدواج شهید تا زمان شهادت ایشان است، شهیدی که در روز برگشت به ایران پس از مأموریتی 57 روزه و جلوی در مقر به شهادت رسیده است. نثر کتاب روان و خواندنی است و مخاطب از خواندن کتاب خسته نمی‌شود.  شهید قربانی نمونه‌ای برای ایرانیان از غیرت و از شجاعت است، از همه مهم‌تر اینکه در هنگام خواندن زندگی شهید، کسی را می‌بینیم که توانسته از غم برای خود سکوی پرتابی در مسیر سیر و سلوک استفاده کند. بخشی از کتاب دلتنگ نباش دو گلبرگ از لای کتاب بیرون افتاد. زینب عادت داشت گل‌هایی که روح‌الله برایش می‌گیرد را پرپر کند و لای کتاب خشک کند. در یکی از نبودن‌های روح‌الله وقتی دلتنگش شده بود، روی یکی از گلبرگ‌ها نوشت:«آنچنان مهر توأم در دل و جان جای گرفت/که اگر سر برود، از دل و از جان نرود» این گلبرگ را خودش نوشته بود، اما جریان گلبرگ دوم را نمی‌دانست. آن را برگرداند، دست‌خط روح‌الله را شناخت که روی گلبرگ نوشته بود: «عشق من! دلتنگ نباش..»   6- سربلند یکی از شهدای مدافع حرم، شهید حججی است که به دلیل آن‌گونه اسارت و شهادت، نه تنها در ایران، بلکه در بسیاری از کشورها معروف شد و کتاب «سربلند» روایتی از این شهید بلندمرتبه است که نسخه چاپی و الکترونیک آن به همت انتشارات شهید کاظمی و به قلم محمدعلی جعفری در سال 1397 و در 368 صفحه، نوشته و منتشر شده است، کتابی که یکی از برترین کتاب‌های مدافعین حرم است. کتاب زندگی‌نامه نیست، بلکه شامل روایت اطرافیان شهید تا شهادت اوست، البته که روایات منسجم تنظیم شد‌ه‌اند. روایات خانوادگی، تخصیلی، جهادی، کاری و مبارزه از هم تفیکیک شدند و به تربیت ارائه می‌شوند تا نظم فکری مخاطب به هم نریزد. این اثر مخاطب را با ابعاد مختلف شخصیتی شهید آشنا می‌کند؛ ابعادی از زاویه دید خانواده، دوستان و همرزمان، روایت‌هایی  به زبان دوستان و نزدیکان و آنهایی که چندصباحی را با محسن بوده‌اند، در کنار محسن زیسته‌اند و با اشک‌ها و لبخندهایش گریسته یا خندیده‌اند. کتاب همچنین شامل اسناد، تصاویر و دلنوشته‌های شهید حججی نیز است. برای این شهید کتاب‌های مختلفی نوشته شده که به اذعان بسیاری، کناب «سربلند» کامل‌ترین کتاب نوشته شده برای اوست، کتابی که شامل 52 روایت و بخش‌ است، روایت‌هایی کوتاه و بلند از جریاناتی که بیشتر از زبان دوستان شهید روایت شده‌اند. بخش‌هایی از کتاب سربلند «جوجه‌رنگی‌ام لِه‌ولَوَرده و بی‌جان افتاده بود روی زمین. داشت می‌مرد. نوکش کج شده بود. چشم‌هایش را باز نمی‌کرد. هی می‌لرزید و می‌پرید بالا. من اشک می‌ریختم و داد می‌زدم سر محسن. هفت‌هشت‌ساله بودیم؛ شاید کمی بیشتر یا کمتر. تابستان‌ها جوجه می‌گرفتیم و سرمان بهشان گرم می‌شد. آن روز هم با محسن جوجه‌هایمان را برده بودیم توی کوچه. دوست محسن پایش را گذاشته بود روی جوجه‌ام و من از چشم او می‌دیدم. محسن نگاهی کرد به من، نگاهی به جوجه. رفت و یک آجر برداشت و آورد کوبید توی سر جوجه. چشم‌هایم را بستم و جیغ زدم. یک‌بند بدوبیراه می‌گفتم. آمد از دلم درآورد. گفت: «داشت زجر می‌کشید.‌ کشتمش تا اذیت نشه.»   7- برای زین ‌اب کتاب «برای زین ‌اب» روایت خاطراتی از زندگی شهید محمد بلباسی، یکی از شهدای مدافع حرم است که در منطقه «خان‌طومان» سوریه حین مبارزه با تروریست‌های تکفیری به همراه دیگر همرزمانش به درجه رفیع شهادت نائل شد. کتاب که از برترین کتاب‌های مدافعین حرم است، توسط سمیه اسلامی در 392 صفحه نوشته و انتشارات شهید کاظمی آن را سال 1398 منتشر کرده است. محمد بلباسی طلایه‌دار حرکت‌های جهادی بسیاری چون سفرهای راهیان نور، اردوهای جهادی، احیای هفت تپه، تشکیل صندوق خیریه، برپایی یادواره‌های شهدا و تلاش در عرصه‌های مختلف فرهنگی و اجتماعی بود، احساس تکلیف در دفاع از حریم حضرت زینب کبری(س) او را به میدان جهاد و مبارزه با تکفیری‌ها سوق داد. عاشقانه پذیرفت، عاشقانه وارد میدان شد و عاشقانه دفاع کرد و سرانجام در هفدهم اردیبهشت سال 1395 در جبهۀ خان‌طومان به آرزویش رسید و «عندَ رَبِّهم یُرزَقون» شد. کتاب حاصل قریب به 160 ساعت مصاحبه و روایت هفتاد و یک راوی است. نویسنده در قالب روایات سعی کرده تا جایی که می‌تواند محمد را بشناسد و برای این شناساندن، سعی داشته مستند بنویسد، به همین دلیل راوی هر روایت در ابتدا ذکر شده است. خاطرات در چهار فصل دسته‌بندی شده است؛ فصل اول، مربوط به زندگی شخصی و خانوادگی شهید است. فصل دوم، به اتفاقات مربوط به بسیج دانشجویی و کارهای جهادی شهید می پردازد. فصل سوم، دریچه‌ای رو به فعالیت‌های راهیان نور حاج محمد برای خواننده می‌گشاید و در نهایت فصل چهارم، درمورد سفر به سوریه و شهادت شهید محمد بلباسی است.  بخشی از کتاب برای زین ‌اب «بعضی شب‌ها در حیاطِ روبه‌روی حرم می‌نشستیم و باهم درس‌های کلاس اخلاق را مباحثه می‌کردیم. به من می‌گفت: «از امام چیزهای دنیایی نخواه! کم هم نخواه! بگو آقاجان، معرفت خودِت رو به من بده» ! آن‌قدر دوستش داشتم که هرچه می‌گفت برایم حجت بود. چشمانم را بستم و همین‌ها را تکرار کردم. یک‌دفعه یاد چیزی افتادم و گفتم: «راستی محمد! همه از اینجا برای خودشون کفن خریدن. ما هم بگیریم و بیاریم حرم برای طواف!» طفره رفت و گفت: «ای بابا! بالاخره وقتی مُردیم، یه کفن پیدا می‌شه ما رو بذارن توش» .اصرار کردم که این کار را بکنیم. غمی روی صورتش نشست. چشمانش را از من گرفت و به حرم دوخت. گفت: «دو تا کفن ببریم، پیش یه بی‌کفن؟»   8- خانه ای با عطر ریحان کتاب «خانه ای با عطر ریحان»، از برترین کتاب‌های مدافعین حرم، روایتی داستانی از خاطرات شهید روحانی مدافع حرم، محمدهادی ذوالفقاری است که از سوی الناز نجفی مصاحبه و تدوین و در 332 صفحه نوشته شده و انتشارات خط مقدم آن را به چاپ رسانده است. کتاب که در 10 فصل نوشته شده، خاطرات کودکی تا شهادت محمدهادی ذوالفقاری را می‌گوید. اطلاعات آمده در این کتاب، برگرفته از صحبت‌های خواهر شهید و کامپیوتر شخصی اوست که نویسنده توانسته آن‌ها را با روایتی داستانی به مخاطب بنمایاند. محمدهادی، سومین فرزند خانواده ذوالفقاری بود و در شب جمعه، 13 بهمن 1367، مصادف با شهادت امام هادی(ع)، به‌دنیا آمد و به‌ همین دلیل، نامش را هادی گذاشتند، با رسیدن به دوران دبیرستان ترک تحصیل می‌کند اما با اتفاقاتی دوباره به سمت درس و تحصیل بازمی‌گردد و این‌بار برای خواندن دروس پایش به حوزه  نجف می‌رسد. اما اینکه چگونه در سال 1393 پایش از حوزه علمیه نجف به سامرا و شهادت رسید را، باید در کتاب «خانه ای با عطر ریحان» یافت، آنجاست که می‌توان با خصوصیات اخلاقی و رفتاری این شهید عزیز بیشتر و بیشتر آشنا شد. بخشی از کتاب خانه ای با عطر ریحان «انتحاری خودش را به یک ساختمان رساند.خودم را داخل ساختمان انداختم، .بعد از مدتی گلوله هایم تمام شد. بی‌سروصدا از ساختمان خارج شدم تا خشاب اسلحه‌ام را پُرکنم. بعد از مدت کوتاهی به سمت ساختمان دویدم، اما قبل از داخل شدن، صدای مهیب انفجار گوش‌هایم را پر کرد و باعث شد بی‌اختیار به گوشه‌ای پرتاب شوم. به خودم آمدم، چشم‌هایم هنوز خوب نمی‌دید. توی ساختمان رفتم. دیوارهای داخلی تا نیمه خراب شده بود،.با دیدن خون‌های پاشیده شده روی در و دیوار و بدن‌های پاره پاره شده چند نفر از رزمنده‌های عراقی، آه از نهادم بلند شد.»   9- پاییز پنجاه سالگی کتاب «پاییز پنجاه سالگی» خاطرات مریم جمالی است. قصه زندگی و خاطرات یکی از شهدای مدافع حرم از زبان همسرش. نه که فکر کنید شخصیت اصلی کتاب مشابه سایر شهدای مدافع، جوان باشد! نه. میانسالی است که در دفاع مقدس، جنگ هشت ساله چند پیراهن با موشک‌ها و خمپاره‌ها بیشتر از باقی پاره کرده و حتی موجی شده. اما باز کنار نکشیده است. کتابی خوش‌دست و جلدی زیبا و از برترین کتاب‌های مدافعین حرم که توسط فاطمه بهبودی در 168 صفحه نوشته شده و در سال 1398 توسط انتشارات خط مقدم منتشر شده است. راوی از خاطرات دور و نزدیک می‌گوید، از خاطرات ابتدای ازدواج و اینکه چطور ازدواج کرده تا نبودن محمد برای تولد فرزندانش و این‌ها همه، سختی زندگی‌شان را نشان می‌دهد، اما همین مریم خانم که به خاطر ازدواج، از درس و دانشگاه بازمانده، تازه بعد از اتمام جنگ و بیش‌تر ماندن محمد در خانه، تازه دستش می‌آید او چه غذایی را بیشتر دوست دارد! بعد از دوسال زندگی مشترکِ دور از هم شاید خوانده باشید در خاطرات سردار عزیزمان، قاسم سلیمانی که برای مقابله با اشرار استان کرمان کارهای بزرگی انجام داده‌اند. یکی از همان افرادی که حاج قاسم آنها را مامور به رفسنجان کرده بود، همین محمد جمالی بود. حاج قاسم بعدها هم، محمد را با خود می‌برد؛ از سوریه و شامات تا بهشت. بخشی از کتاب پاییز پنجاه سالگی «روزی شهید خیلی خوشحال بودند طوری که برای همسرشان هم این حد از خوشحالی تاز‌گی داشت؛ وقتی همسرشان از شهید علت این حد از مسرت و ‌شادابی را سوال می‌کنند، شهید جمالی می‌فرماید که امروز از سردار شنیدم که به من گفت : تو امروز شهید می‌شوی...»   10- یک روز بعد از حیرانی کتاب «یک روز بعد از حیرانی» زندگی‌نامه داستانی شهید مدافع حرم محمدرضا دهقان امیری، نوشته فاطمه سلیمانی ازندریانی می‌باشد که در 296 صفحه توسط انتشارات شهید کاظمی به چاپ و نشر رسیده است. در این کتاب که از برترین کتاب‌های مدافعین حرم است، سرگذشت شهید محمدرضا دهقان امیری را از زبان خانواده، دوستان، نزدیکان و همرزمانش می‌شنوید. این کتاب از چند بخش تشکیل شده است؛ محمدرضا دهقان امیری به روایت خانواده و محمدرضا دهقان امیری به روایت دوستان. کتاب، داستان زندگی‌ یک شهید دهه هفتادی است که با زاویه و لحن متفاوت‌تری نسبت به دیگر آثار شهدای مدافع حرم و با کمک خانواده، دوستان و همرزمان این شهید بزرگوار نوشته شده و نویسنده توانسته اثری خلاقانه و جذاب به رشته تحریر درآورد. کتاب از زمان کودکی شهید دهقان امیری آغاز می‌شود و بعد از شرح دوران مدرسه، دانشگاه و خصوصیات اخلاقی‌اش به شهادت او ختم می‌شود. کسی که به عنوان بسیجی تکاور راهی دفاع از حرم حضرت زینب شده و در روزهای اخر ماه محرم در حومه حلب شهید می‌شود. بخش‌هایی از کتاب یک روز بعد از حیرانی «تو محل دفنت رو خیلی قبل‌تر انتخاب کرده بودی. همون موقع که مامان فاطمه رو از میون جمعیت بیرون کشیده بودی و گفته بودی من رو اینجا دفن کنید. اون لحظه هم شک ندارم که بدون تأمل و حتی لحظه‌ای ترس از مرگ جلوی قسمت مربوطه نوشتی، چیذر. چه خوش‌اشتها هم بودی؛ دل قرصی هم داشتی. شک نداشتی که تا ابد همون جا آروم خواهی گرفت. تو منتظر رفتن بودی و جواز رفتن صادر شده بود. بالاخره بر بال آرزوهات سوار شدی و پرواز کردی به سمت حرم ائمه سادات.»   11- جای من اینجاست کتاب جای من اینجاست نوشته فریبا انیسی یک مستند روایی از زندگی شهید حاج سیدحمید تقوی فر است که در سال 1393 به دست داعش شهید شد. فریبا انیسی در کتاب جای من اینجاست که یکی از برترین کتاب‌های مدافعین حرم است، داستان زندگی و فعالیت‌های شهید را به صورت یک مستند روایی نوشته و توسط انتشارات روایت فتح منتشر شده است. سید حمید تقوی‌فر در سال 1338 در اهواز متولد شد. کسی که در سال‌های جنگ بین ایران و عراق از فرماندهان سپاه پاسداران بوده و بعد از اتمام جنگ نیز، فرماندهی قرارگاه رمضان را برعهده داشته است.   شهید تقوی‌فر در سال 1393 در نزدیکی شهر سامرا از پهلو مورد اصابت قرار گرفت و شهید شد. فریبا انیسی در کتاب جای من اینجاست زندگی شهید حمید تقوی‌فر را از دوران کودکی، تا بزرگسالی و شهادت نوشته است. او اطلاعات کتاب را در مصاحبه‌ای که با ایشان قبل از شهادتشان داشت، به دست آورده و بعد از تائید نهایی خانواده‌ او و سرداران سپاه، کتاب را منتشر کرد. بخش‌هایی از کتاب جای من اینجاست «راهپیمایی‌ها از مرکز شهر، چهارراه پهلوی شروع می‌شد. مقر پلیس و مرکز جنگ و گریزها آنجا بود. مادرش روبه خیر، در جریان این مسائل نبود، اما اهالی روستا که حمید را در تظاهرات دیده بودند، خبر آوردند که؛ مگر پسرتان را نمی‌خواهید؟ چرا جلویش را نمی‌گیرید؟ می‌زنند می‌کشندش... و مادر و پدرش در حد تذکر به او می‌گفتند،  حمیدجان مواظب باش کار ندهی دست خودت....»   12- منتصر خواندن زندگی شهدا به خصوص شهدای مدافع حرم همیشه برای مخاطبین این حوزه جذاب بوده است، جذابیتی که با معرفی شهیدی از ملیتی متفاوت از ما، می‌تواند بیشتر و بیشتر باشد، تفاوتی که در کتاب «منتصر» به چشم می‌خورد، کتابی که در زمره برترین کتاب‌های مدافعین حرم قرار می‌گیرد، توسط‌ یوسف سرشار ترجمه و نشر سوره مهر آن را در 302 صفحه به چاپ رسانده است. کتاب «منتصر» نوشته‌ غیداء ماجد، اثری در حوزه‌ ادبیات مقاومت است که به سرگذشت یکی از پرچم‌داران حزب‌الله لبنان، شهید محمدحسین جونی اختصاص یافته است. این شهید مدافع حرم که یکی از شهدای جوان حزب‌الله به‌شمار می‌رود، در سال 1394 و در سن 26 سالگی به درجه‌ رفیع شهادت نائل شد. جوانی تحصیل‌کرده که قرار بود برای اخذ مدرک دکترا در یکی از دانشگاه‌های انگلستان ادامه تحصیل دهد. او پدر یک دختر بود و زندگی مرفهی داشت، اما چشم خود را روی زرق و برق دنیا بست و جهاد را انتخاب کرد و در این معامله با خدا، منتصر حقیقی شد. کتاب منتصر شامل 50 روایت کوتاه و خاطره از دوستان و آشنایان نزدیک شهید محمدحسین جونی است که همراه با برخی از عکس‌های او و همرزمانش در موقعیت‌های گوناگون به انتشار رسیده است. روایات کتاب از تولد او آغاز شده و تا زمان شهادت و حتی پس از آن ادامه می‌یابند. پدر، مادر، خواهر، برادران و دوستان شهید جونی از جمله افرادی هستند که خاطرات و حکایات آن‌ها در کتاب منتصر آمده است. «شاخه‌اش در آسمان است»، «صدقه‌ پنهانی»، «موکب پابرهنگان»، «ای کاش نرفته بودم»، «زیباترین گل»، «پیراهن یوسف» و «با یاد تو دلم زنده شد»، عنوان برخی از روایاتی هستند که در کتاب خواهید خواند. بخشی از کتاب منتصر «ناگهان همه چیز از صفحه ذهنم پاک شد و یاد جملات آن روز محمد افتادم که می‌خواست مرا از ترک تحصیل منصرف کند: «گاهی یک نفر برای اولین بار در نگهبانی یا حمله شرکت می‌کند و به افتخار شهادت نائل می‌شود، همه چیز دست خداست. آنچه آن روز اتفاق افتاده بود، ترجمه راستین حرف‌های او بود. این من بودم که در خط مقدم و به عنوان عضوی از گروه پیشرو رزمندگان می‌جنگیدم و در میدان خطر و شهادت بودم؛ در حالی که او در خط پشتی بود و وظیفه‌اش پیشتیبانی از نیروهای پیشرو که برای اولین بار در یک عملیات شرکت می‌کرد؛ اما... اما خداوند متعال او را برگزید و نه ما را و آن تنها موشکی که دشمن در اختیار داشت و شلیک کرد هدفش محمد بود نه دیگران.»   به قلم "طاهره راهی"کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

برای ما ایرانیان، 31 شهریور نه تنها یادآور شروع درس و مدرسه که یادآور خاطره‌ تلخ شروع دوران هشت ساله جنگ تحمیلی است، جنگی که در خود اتفاقات و خاطره‌های بسیاری دارد و سال‌هاست نویسندگان کشور در حال ثبت و انتشار آن خاطره‌ها هستند، کتاب‌هایی که از زندگی واقعی نوشته می‌شوند و دریچه‌ جدیدی از اتفاقات و جنگ به مخاطب نشان می‌دهد و به رشد خواننده در هر زمینه‌ای کمک می‌کند. در طول سال بهانه‌های مخنلفی  وجود دارد که مخاطبان را به کتاب‌خوانی می‌کشاند، اما شاید یکی از مهم‌ترین این بهانه‌ها، هفته دفاع مقدس باشد، بهانه‌ای که نشانگر ادای احترام به مقام شهداست و می‌تواند تأثیرات اثربخشی را در یادآوری بخشی از تاریخ کشور و تلاش‌های شبانه‌روزی رزمندگان داشته باشد و نجربیات گذشته را به نسل آینده منتقل کند. ما نیز در این فرسته و به بهانه هفته دفاع مقدس، سعی کرده‌ایم 24 عنوان از معروف‌ترین کتاب‌های دفاع مقدس را معرفی کنیم، کتاب‌هایی که هر کدام بخشی از تاریخ این جنگ را از نگاه نویسنده‌شان مستند کرده‌اند. بهترین و معروف ترین کتاب های دفاع مقدس 1- آب هرگز نمی‌میرد  کتاب «آب هرگز نمی‌میرد» خاطرات یکی از فرماندهان لشکر 32 انصارالحسین، میرزا محمد سلگی است که حمید حسام آن را به رشته تحریر درآورده است و می‌توان آن را یکی از معروف‌ترین کتاب‌های دفاع مقدس خواند. کتابی که محوریت آن بازگویی خاطرات میرزا محمد سلگی است، اما در کنار آن برای جامعیت روایت و تکمیل خاطرات وی، از روایت و خاطرات تعدادی از رزمندگان و فرماندهان لشگر همدان نیز بهره برده است. با چاپ این کتاب، طرحی نو در تاریخ شفاهی پدید آمد و راهنمای دیگر کتاب‌های تاریخ شفاهی شد. نویسنده از بدو تولد میرزا محمد سلگی آغاز می‌کند، از نوجوانی‌اش می‌گوید و به جوانی او می‌رسد که همزمان با انقلاب است و سرانجام به حضور در جبهه و اتفاقات آنجا می پردازد. 2- تنها گریه کن  کتاب «تنها گریه کن» روایت زندگی اشرف‌سادات منتظری مادر شهید محمد معماریان است به قلم اکرم اسلامی. این کتاب تصویری کوتاه و مختصر اما پرمعنا از یک عمر زندگی است، روایتی از کودکی تا دوران کهن‌سالی او. از زمانی که کودکیِ شاد خود را در خانه‌ پدری‌اش می‌گذراند، تا ازدواج با همسرش و تولد فرزندشان، تا فعالیت‌های او برای پیروزی انقلاب در قم و تهران، تا به جبهه فرستادن فرزندش، تا فعالیت شبانه‌روزی در پشتیبانی جبهه و در نهایت شهادت محمد، پسرش و روزهای بعد از آن. کتاب «تنها گریه کن» را می‌توان یکی از معروف‌ترین کتاب‌های دفاع مقدس به شمار آورد که از زبان یک مادر شهید نوشته شده است. 3- مربع‌های قرمز در کتاب «مربع های قرمز» خاطرات شفاهی حاج حسین یکتا از دوران کودکی تا پایان دفاع مقدس مرور می شود که زینب عرفانیان آن را نوشته است. حاج حسین یکتا که فرمانده قرارگاه فرهنگی خاتم الاوصیاء (ص) است در این کتاب از زندگی‌اش می‌گوید و از حضور در جبهه‌های جنگ. خواننده در این کتاب هم با اتفاقات جنگ روبرو می‌شود هم خانواده‌ای را می‌شناسد که حاج حسین  را در دامان خود پروراند و راهی این مسیر کرد. در این کتاب که یکی از معروف‌ترین کتاب‌های دفاع مقدس است، نویسنده به سراغ ناگفته‌هایی از سبک زندگی، عبادت، رفاقت و رشادت و دلاوری مردان جنگجو و سرسخت هشت سال دفاع مقدس رفته است، مردانی که نمونه‌شان این روزها کم پیدا می‌شود. 4- سرباز کوچک امام در زمان جنگ رزمندگان سیزده ساله کم نداشتیم، آنجا که حتی حضرت امام نیز درباره یکی از آنان سخن گفته‌اند، اما شاید تا قبل از نوشتن خاطرات مهدی طحانیان، این رزمندگان نوجوان در جامعه خیلی نشان داده نشده بودند. کتاب «سرباز کوچک امام» مجموعه خاطرات مهدی طحانیان اسیر 13 ساله جنگ ایران و عراق است، کتابی که بیش از 40 بار تجدید چاپ شده و از معروف‌ترین کتاب‌های دفاع مقدس است. سرباز کوچک امام به بیان خاطرات ریز و درشت زندگی این اسیر پرداخته است، اتقاقاتی خواندنی و جذاب که در بسترهای متفاوتی روی می‌دهند و ذهن خواننده را با خود همراه می‌کند. 5- بابانظر  کتاب «بابانظر» که توسط انتشارات سوره مهر منتشر شده‌، حاصل مصاحبه‌های شفاهی با سردار شهید محمدحسن نظرنژاد است که طی آن، خاطرات راوی پیرامون انقلاب و جنگ تحمیلی بیان می‌شود. کتاب بابانظر دریچه تازه‌ای به برخی زوایای ناشناخته انقلاب و دفاع مقدس گشوده است که با گزارش و زبانی خواندنی از زندگی و مبارزات مردی بزرگ پرده بر می‌دارد و از این منظر یکی از مهمترین و معروف‌ترین کتاب‌های دفاع مقدس است، روایت زندگی جانبازی 95 درصد که حضوری طولانی و مستمر در جبهه‌های جنگ داشت و در سال 75 به شهادت رسید. 6- جشن حنابندان کتاب «جشن حنابندان» نوشته‌ «محمدحسین قدمی» شامل دو گزارش از عملیات کربلای 5 و بیت‌المقدس 4 در مناطق جنوب و غرب کشور است که انتشارات سوره مهر آن را منتشر کرده است. کتاب که برای اولین بار در سال 1368 منتشر شد، در قالب گزارش نوشته شده و نویسنده در جایگاه یک تماشاچی، تمام خاطرات و رخدادها و گفت‌وگوها را همچون یک دوربین فیلمبرداری ثبت کرده است. گزارش اول درباره عملیات کربلای 5 و بیت‌المقدس 4 است که در مناطق جنوبی و غربی کشور رخ داد و بازه زمانی آن از آذرماه سال 1365 آغاز می‌شود و تا 9 بهمن ماه همان سال تداوم می‌یابد، گزارش دوم نیز درباره عملیات بیت‌المقدس 4 به تاریخ اول آذرماه 1366 تا 13 فروردین سال 1367 است. کتاب جشن حنابندان نیز یکی از معروف‌ترین کتاب‌های دفاع مقدس به شمار می‌رود. 7- دا: خاطرات سیده زهرا حسینی کتاب «دا» روایت خاطرات سیده زهرا حسینی است در مورد جنگ ایران و عراق که به کوشش سیده اعظم حسینی نوشته شده و توسط انتشارات سوره‌ مهر به چاپ رسیده ‌است. نویسنده که خود یکی از کردهای استان ایلام است، با انتخاب این عنوان سعی کرده به موضوع مقاومت مادران ایرانی در طول جنگ ایران و عراق بپردازد، کتابی که به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، مهم‌ترین و تأثیرگذارترین و معروف‌ترین کتاب‌های دفاع مقدس و خاطرات جنگ هشت ساله ایران و عراق محسوب می‌شود. 8- پایی که جا ماند «پایی که جا ماند» کتابی است از انتشارات سوره مهر و یادداشت‌های روزانه سید ناصر حسینی‌پور از زندان‌های مخفی عراق. کتاب پایی که جا ماند یکی از شاخص‌‌ترین آثاری است که شرح روزهای سخت اسارت در دست صدامیان و بعثیان عراقی را با روشی نو و اثرگذار پیش روی مخاطب قرار می‌دهد. مؤلف، این کتاب را از روی 23 برگه‌ای یادداشت‌برداری کرده است که آنها را در دوران اسارت مخفیانه روی کاغذهای سیگار نوشته بوده و در عصای خود پنهان کرده تا به‌دست زندانبان‌ها نیفتد و بالاخره توانسته آنها را با خود به ایران بیاورد.این کتاب نیز یکی از معروف‌ترین کتاب‌های دفاع مقدس است. 9- در کمین گل سرخ کتاب «در کمین گل سرخ» درباره شهید علی صیاد شیرازی یکی از فرماندهان ارتش است که پس از سال‌ها مجاهدت در سال‌های دهه هفتاد به دست نیروهای مجاهدین خلق ترور شد. کتاب در کمین گل سرخ روایتی از زندگی شهید است که از نخستین روزهای حضور وی در ارتش تا شهادت ایشان را شامل می‌شود و محسن مومنی شریف آن را با نوگرایی در شیوه‌های روایت و تلفیق ظریف اطلاعات، با بافتی داستانی و پرداخت شخصیت‌ها، مجموعه‌ای جذاب آفریده است. در این کتاب که از معروف‌ترین کتاب‌های دفاع مقدس است، روایت نویسنده از شهید مبتنی بر ساعت‌ها گفت‌وگو و تحقیق و استفاده از منابع مکتوب است، روایاتی که این فرمانده شهید را بیش از پیش به خواننده می‌شناساند. 10- فرنگیس کتاب «فرنگیس» روایت خاطرات زنی شجاع است که در مقام دفاع توانست سرباز دشمن را اسیر کند و نیروی دشمن را به خاک و خون بکشاند. این کتاب که اثر برگزیده جایزه کتاب سال دفاع مقدس و از معروف‌ترین کتاب‌های دفاع مقدس نیز است، نوشته مهناز فتاحی است و انتشارات سوره مهر آن را منتشر کرده است. فرنگیس با بقیه داستان‌ها و خاطرات جنگ متفاوت است، زیرا شخصیت اصلی و قهرمان آن یک زن است و این موضوع جذابیت آن را دوچندان می‌کند. 11- نورالدین پسر ایران «نور الدین پسر ایران» روایت نورالدین عافی از عملیات بدر، عملیات والفجر هشت و عملیات کربلای 4 است. این کتاب که در هجده فصل و توسط معصومه سپهری نوشته شده و انتشارات سوره مهر آن را منتشر کرده، با  بیان روان و سلیس، با صداقت و پرهیز از هرنوع مقدس‌نمایی و تطهیر وقایع، مواجهه راوی با زندگی را پیش روی مخاطب می‌گذارد و با  بیان دقیق برخی حوادث جبهه‌ها و نمایش وضعیت جامعه آن زمان، تصویری واقعی را به خواننده نشان می‌دهد. کتاب نورالدین پسر ایران نیز یکی از معروف‌ترین کتاب‌های دفاع مقدس است. 12- خاک‌های نرم کوشک شهید برونسی برای بسیاری از خوانندگان کتاب‌های حوزه دفاع مقدس آشناست، شهیدی مشهدی و فرمانده تیپ 18 جواد الائمه که کتاب «خاک‌های نرم کوشک» زندگی او از تولد تا زمان مرگش را روایت می‌کند و در قالب خاطراتی از خانواده و همرزمانش جمع‌آوری شده است. خاک‌های نرم کوشک که یکی از معروف‌ترین کتاب‌های دفاع مقدس و نوشته سعید عاکف است توسط انتشارات ملک اعظم منتشر شده و به عنوان پرتیراژترین کتاب دفاع مقدس شناخته شده است. کتابی به زبان عامیانه و ساده که رمز رستگاری شهید یعنی عبودیت و بندگی بی‌قید و شرط در مقابل حق و حقیقت را برای مخاطب به تصویر می‌کشد.  13- دختر شینا کتاب «دختر شینا» داستانی بلند از زندگی قدم خیر محمدی و همسر شهیدشان است که بهناز ضرابی‌زاده آن را نوشته و انتشارات سوره مهر منتشر کرده است. نویسنده رمان دختر شینا با قلم بسیار روان و دلنشین به بیان داستان زندگی خانم محمدی و همسر شهیدشان (شهید حاج ستار همدانی) می پردازد. راوی از گفتن جزئیات هیچ ابایی ندارد و این پرداختن به جزئیات نه تنها از کیفیت کتاب نکاسته نشده و آن را حوصله سر بر نکرده، بلکه بر جذابیت آن نیز افزوده است. دختر شینا در مورد دفاع مقدس و جنبۀ خانوادگی آن یک کتاب کم‌نظیر است. اسم کتاب دختر شینا، برگرفته از لقب قهرمان داستان (خانم قدم خیر محمدی) در زمان کودکی‌شان می باشد. این کتاب نیز از معروف‌ترین کتاب‌های دفاع مقدس به شمار می‌رود. 14- وقتی مهتاب گم شد  «وقتی مهتاب گم شد» شرح خاطرات علی خوش لفظ از جنگ ایران و عراق است که به همت حمید حسام تدوین شده ‌است. کتاب ماجرای دگرگونی و تحول علی خوش لفظ در سنین نوجوانی و هم‌زمان با انقلاب را روایت می کند که با اصرار فراوان به جبهه رفته است. علی خوش لفظ که اسمش را بخاطر نزدیکی تولدش با ولیعهد پهلوی، جمشید گذاشته‌اند، سال‌ها بعد در سنین نوجوانی و همزمان با وقوع انقلاب اسلامی، دچار تحول و دگرگونی در اهداف و آرمان‌ها می‌شود و این انقلاب درونی باعث می‌شود که او در اولین اعزام به جبهه نام خود را به علی خوش لفظ تغییر دهد و سرانجام زندگی‌اش هم تغییر کند. کتاب وقتی مهتاب گم شد نیز یکی از معروف‌ترین کتاب‌های دفاع مقدس است. 15- حوض خون  تقریباً همه کتاب‌های دفاع مقدس که در حوزه خاطرات و زندگی‌نامه نوشته شده‌اند (تا هنگامی که من این متن را نوشته‌ام)، به زندگی اشخاص در برهه‌های مختلف زندگی‌شان می‌پردازند و محوریت کتاب‌ها، تنها یک نفر است که در اتفاقات مختلف عکس‌العمل‌ نشان داده‌اند، اما اینکه بخواهیم خاطرات چندین و چند نفر را از یک مکان و در زمان مشخص بخوانیم، شاید تنها «حوض خون» چنین خصوصیتی را دارد، کتابی که بخش کمتر دیده شده جنگ را به تصویر می‌کشد و از زنانی می‌گوید که در رختشورخانه پشت جبهه‌ها، با ترس و اندوه و گاه یأس مبارزه کرده‌اند. «حوض خون» که توسط گروهی از نویسندگان تحقیق و گردآوری شده و انتشارات راه‌یار آن را منتشر شده، خاطرات 64 بانوی اندیمشکی را بیان می‌کند که در رختشورخانه بیمارستانی در اندیمشک مشغول هستند و جنگ را در عمیق‌ترین لایه‌هایش به مخاطب نشان می‌دهند و از این منظر یکی از معروف‌ترین کتاب‌های دفاع مقدس به شمار می‌رود. 16- عصرهای کریسکان  تا کتاب «عصرهای کریسکان» را نخوانی نخواهی دانست کریسکان کجاست و همین عنوان خاص، مخاطب را بیشتر جذب می‌کند، اما کریسکان کجاست؟ منطقه‌ای در کوه‌های کردستان عراق که مقر اصلی حزب دموکرات ایران بوده است و البته برای شناخت آن، بیشتر باید کتاب را خواند. «عصرهای کریسکان» خاطرات امیر سعید زاده (سعید سردشتی) آزاده کرد است که بیش از شش سال در زندان‌های گروه کومله و دموکرات شکنجه شده و می‌توان گفت تقریباً تنها زندانی نجات‌یافته از زندان کریسکان است و باقی هم‌بندی‌هایش همه بدون محاکمه اعدام شده‌اند. این کتاب نیز یکی از خاص‌ترین و معروف‌ترین کتاب‌های دفاع مقدس است. 17- گلستان یازدهم  کتاب «گلستان یازدهم» خاطرات زهرا پناهی روا، همسر علی چیت‌سازیان از سرداران شهید استان همدان است که بهناز ضرابی‌زاده آن را به رشته تحریر درآورده و انتشارات سوره مهر آن را منتشر کرده است. کتاب که در 17 فصل تدوین شده، نشان‌دهنده ویژگی‌های یک شهید است، اما بیش از آن می‌توان در کتاب وضعیت خانواده‌های شهرستانی در جنگ را دید. کتاب با فصلی از تولد فرزند این شهید شروع می‌‌شود و رفته رفته و با خواندن کتاب، فلش‌‌بک‌‌هایی به داستان زندگی شهید پیش از شهادت می‌‌زند. زبان کتاب صمیمی و روان است و همین باعث می‌‌شود تا کتاب برای خواننده جذاب‌‌تر و خواندنی‌‌تر شود. کتاب گلستان یازدهم نیز یکی از معروف‌ترین کتاب‌های دفاع مقدس است. 18- آن بیست و سه نفر  کتاب «آن بیست و سه نفر» را که به دست بگیرید و طرح جلد را ببینید، متوجه می‌شوید کتاب شامل خاطرات نوجوانان حاضر در جنگ است، اما تا کتاب را نخوانید نخواهید دانست کتاب خاطرات اسیری آن‌هاست، بیست و سه‌ نوجوان ایرانی اسیر در عراق. «آن بیست و سه نفر» همانگونه که از عنوانش مشخص است، خاطرات 23 نوجوان است، نوجوانانی که همه بین 13 تا 17 سال سن داشتند  و در اوج بحران و در یکی از بدترین اتفاقاتی که می تواند برای هر کشوری بیافتد اسیر شده‌اند و در دست دشمن هستند، اما با صبوری آن روزها را تحمل کرده‌اند و تنها چیزی که داشتند شجاعت و پایمردی خودشان بود. «آن بیست و سه نفر» توسط یکی از همان نوجوانان، احمد یوسف‌زاده نوشته شده و انتشارات سوره مهر آن را چاپ و منتشر کرده است. این کتاب نیز یکی از معروف‌ترین کتاب‌های دفاع مقدس است که از روی آن فیلمی به همین نام نیز ساخته شده است. 19- من زنده‌ام شاید بخواهید بدانید زنان ایرانی اسیر در عراق چگونه روزگار اسارت خود را گذرانده‌اند، برای دیدن پاسخ این سؤال بهترین کار، خواندن کتاب «من زنده‌ام» نوشته معصومه آباد است، کسی که در 17 سالگی به اسارت گرفته شد و مدت 4 سال را در اسارت به سر برد. این کتاب تمامی سؤالاتی را که در مورد اسارت زنان توسط بعثی‌ها دارید، پاسخگو است. «بنات الخمینی» عنوانی بود که سربازان صدام به چهار بانوی امدادگر ایرانی داده بودند. بعثی‌ها اول که ماشین‌شان را محاصره می‌کنند، از خوشحالی پایکوبی می‌کنند و پشت بی سیم به فرماندهان‌شان اعلام می‌کنند که دختران خمینی را گرفتیم! بعدتر برخی دیگر از افسران بازجو به این بانوان غیرنظامی می‌گویند از نظر ما شما ژنرال‌های ایرانی هستید! کتاب من زنده ام که در هشت فصل نوشته شده و از دوران کودکی و نوجوانی تا زمان اسارت در اردوگاه موصل و عنبر راوی را بیان می‌کند، توسط انتشارات سوره مهر منتشر شده است و بخشی از جنگ را روایت می‌کند که شاید حتی تصورش هم ممکن نباشد، چه رسد به تحمل چهار ساله‌اش. کتاب من زنده‌ام چون از دید یک زن به جنگ نگاشته شده و حقایقی سخت را بیان می‌کند، یکی از معروف‌ترین کتاب‌های دفاع مقدس است.  20- لشکر خوبان «لشکر خوبان» گزارشی از جنگ است که از زبان رزمنده‌ای از آذربایجان و عضو نیروهای اطلاعاتی که به بازخوانی گوشه‌هایی ناگفته از تاریخ دفاع مقدس می‌پردازد. کتاب لشکر خوبان که توسط معصومه سپهری نوشته شده و راوی آن، مهدی قلی رضایی شخصیت نوجوان کتاب آن‌ها را روایت می‌کند و البته از معروف‌ترین کتاب‌های دفاع مقدس نیز است، اطلاعاتی جدید درباره لشکر عاشورا و نقش واحدهای اطلاعاتی در جبهه های هشت سال دفاع مقدس را بیان می‌کند. کتابی که رهبر انقلاب درباره آن گفته‌اند: «کتاب پر است از اعجاب و عظمت ناگفته‌ رزمندگان غواص و اطلاعات عملیات جنگ. در ایامی که این کتاب را می‌خواندم بارها و بارها متأثر شدم.» این کتاب نیز از کتاب‌های منتشر شده توسط انتشارات سوره مهر است. 21- نیمه پنهان ماه مجموعه کتاب‌های «نیمه پنهان ماه» روایت فرماندهان دفاع مقدس از زبان همسرانشان است، شهدایی که هر کدام نقشی اساسی در جنگ داشته‌اند. این مجموعه که تاکنون 35 جلد آن توسط نویسندگان مختف نوشته و منشتر شده و انتشارات روایت فتح آن‌ها را چاپ کرده است. نیمه پنهان ماه در دسته خاطرات، زندگی‌نامه و سفرنامه قرار می‌گیرند، با قطع پالتویی و خوش‌دست و با زبانی ساده و خودمانی نوشته شده‌اند و فرماندهانی چون مصطفی چمران، مهدی و حمید باکری، اسماعیل دقایقی، نورعلی شوشتری، ابراهیم همت، مصطفی چمران، غلامرضا رهبر، یوسف کلاهدوز و شهیدانی دیگر را از زاویه‌ای متفاوت به مخاطبان می‌شناسانند.  این مجموعه کتاب نیز از معروف‌ترین کتاب‌های دفاع مقدس هستند که خوانندگان بسیاری را پای خاطرات خود نشانده‌اند. 22- از چیزی نمی‌ترسیدم  نخستین اثر چاپ شده توسط انتشارات مکتب حاج قاسم، کتاب «از چیزی نمی‌ترسیدم» است، کتابی خودنوشت از سردار قاسم سلیمانی است که به بیان خاطراتش می‌پردازد. کتاب شرح زندگی مردی از دلِ روستایی در کرمان است که چند دوره از زندگی ساده و گیرای خود را روایت و در خلال روایت‌ها، شکل‌گیری شخصیت مردی را بیان می‌کند که از چوپانی به جایگاهی به بلندای وسعت آسمان‌ها رسید.  روایت‌های کتاب که از کودکی شهید آغاز و تا 22 سالگی او را به تصویر می‌کشد، با زبانی خودمانی نوشته شده و مخاطب را با خود همراه می‌کند، گاه گریه را میهمان چشم مخاطب می‌کند و گاه لبخند را به لب او می‌آورد، اما آنچه را که به خوبی می‌توان با خواندن کتاب دریافت، احترام والدین و دعای آنهاست، چیزی که می‌توان گفت دلیل اصلی چنین اوج گرفتن سردار شهید در زندگی‌ شد. کتاب چون تنها کتاب دست‌نوشته شهید سلیمانی است، در میان مخاطبان جایگاه ویژه‌ای دارد و از معروف‌ترین کتاب‌های دفاع مقدس به شمار می‌رود. 23- سلام بر ابراهیم  مجموعه دوجلدی «سلام بر ابراهیم» روایت زندگی شهید ابراهیم هادی است، شهیدی که از بنیانگذاران گروه چریکی شهید اندرزگو در جبهه گیلان غرب و ستاره ورزش کشتی کشورمان است و به علت ویژگی‌های اخلاقی و فرماندهی، شخصیت منحصر به فردی شناخته می‌شود. در این مجموعه که انتشارات شهید هادی آن‌ها را منتشر کرده، افزون بر زندگی‌نامه‌ای مختصر، خاطراتی از دوستان و اعضای خانواده این شهید مفقودالاثر نیز وجود دارد و بیش از 100 مصاحبه با خانواده، یاران و دوستان آن شهید روایت شده و از آن خاطرات و حتی لابه‌لای حاشیه‌ها می‌توان شهید را شناخت. کتاب سلام بر ایراهیم نیز یکی از پرفروش‌ترین و معروف‌ترین کتاب‌های دفاع مقدس است. 24- من میترا نیستم کتاب «من میترا نیستم» روایتی است از زندگی دختری نوجوان و انقلابی به نام زینب کمایی که در ابتدای دهه 60 و در حوادث تحرکان منافقین، توسط آنان شهید شده است. نوجوانی 14 ساله که از بچگی آرزوی شهادت داشت و در آخر به آرزوی خود می‌رسد. کتاب که توسط معصومه رامهرمزی نوشته شده و انتشارات آوای کتاب‌پردازان آن را چاپ کرده است، زندگی فرزند ششم یک خانواده پرجمعیت آبادانی را روایت می‌کند که با شروع جنگ همچون دیگر خانواده‌های جنگ‌زده مجبور به ترک شهر شده و به شاهین‌شهر رفتند، شهری که فضای مذهبی و انقلابی ضعیفی دارد و همین دلیل باعث می‌شود زینب فعالیت فرهنگی خود را آغاز کند، اما منافقین این فعالیت‌ها را برنمی‌تابند و او را به شهادت می‌رسانند. کتاب من میترا نیستم نیز یکی از معروف‌ترین کتاب‌های دفاع مقدس به شمار می‌رود. به قلم "طاهره راهی"کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید.

اوایل دهه نود شمسی و در سال‌های ابتدایی جنگ‌های داخلی سوریه، گروه‌های مسلح در آن کشور دست یه حمله‌های مختلف به حرم‌های مطهر حاضر در سوریه زدند و بی‌حرمتی‌هایی را به آنان روا داشتند، این گروه‌ها تهدید حمله به حرم‌های مطهر حضرت زینب و حضرت رقیه نیز کردند، همین امر باعث شد گروه‌های مختلفی از ملیت‌های مختلفی چون ایرانی، افغانستانی و پاکستانی برای دفاع از حرمین تشکیل شوند و به سوریه رفته و به نیروهای ارتش کشور سوریه کمک کنند. نیروهایی که در اوایل سال 1392 با عنوان «مدافعین حرم» در ایران و سایر کشورها معروف شدند. البته حضور این نیروها در سوریه صرفا برای دفاع از حرم نبود، بلکه پای دغدغه های دیگری نیز در میان بود که صحبت از آن مجال دیگری می‌طلبد. با حضور ایرانیان در جنگ سوریه و نامیدن شهدای آن خطه به نام مدافعین حرم، فصلی جدید در میان کتاب‌های دفاع مقدس باز شد. شاید بتوان کتاب «پیغام ماهی‌ها» و انتشار زندگی شهید حاج حسین همدانی در سال 1395 را باب ورود به این موضوع دانست، اگرچه چاپ و انتشار کتاب‌های مربوط به شهدای مدافع حرم از سال 1394 و 1395 آغاز شده است. کتبی که بیشتر به خاطرات شهدا و خانواده‌های آنها پرداخته و کتاب‌های منتشر شده در آن سال‌ها، آغاز به کار فصل جدید ادبیات مقاوت بود و با گذشت سال‌ها، کتاب‌های بیشتری در این حوزه نوشته شده و باعث آشنایی بیشتر جامعه با این گروه از نیروهای مقاومت شده است. با کمی جست‌وجو در میز فروش کتابفروشی‌ها درمی‌یابیم، زندگی‌نامه و خاطرات شهدا و البته به طور خاص، شهدای مدافع حرم از زبان همسر و خانواده، سهم بیشتری در سبد فرهنگی خانواده‌ها گرفته و توانسته مخاطبین بیشتری را با خود همراه کند. این همراهی شاید به دلیل زبان روایی ساده و بدون پیچیدگی کتاب‌هاست. کتاب‌هایی که شهدای جوان مدافع حرم را آنچنان دور نشان نمی‌دهند که نتوانی به آنها برسی، همان مقدس‌نمایی شهدای دفاع مقدس که نویسندگان‌مان، در دهه‌های پیشین خواسته یا ناخواسته آن را ایجاد کردند و شهدایمان را از کهکشانی دور خواندند، غافل از اینکه آنها، همان خاکیانی بودند که مسیر نور را پیمودند و به افلاکیان رسیدند. در این یادداشت سعی کرده‌ایم به معرفی پرفروش ترین کتاب‌های مدافعین حرم و خاطرات خانواده‌هایشان بپردازیم. کتاب های پرفروش مدافعان حرم 1- قصه دلبری کتاب «قصه دلبری» داستان زندگی و شهادت شهید محمدحسین محمدخانی به روایت همسرش است. شهید محمدحسین محمدخانی یکی از شهدای مدافع حرم است که از فعالان بسیج دانشجویی بوده و در عملیات‌های تفحص پیکر شهدای دفاع مقدس شرکت می‌کرده است. کتاب قصه دلبری که از پرفروش‌ترین کتاب‌های مدافعین حرم است، توسط محمدعلی جعفری در 146 صفحه نوشته شده و انتشارات روایت فتح آن را منتشر کرده است. در این کتاب، همسر شهید از روزهای ابتدایی آشنایی در بسیج دانشجویی تا روزهای پس از شهادت او را بازگو می‌کند، کتابی که به‌طور خلاصه و با جملاتی ساده و کامل نگارش شده و در قالب جملاتی روان توانسته احساسات همسر شهید را به مخاطب نشان دهد.  نویسنده در این کتاب، شهید محمدخانی را یکی از همین آدم‌های معمولی اطرافیان‌مان نشان می‌دهد، شهیدی که چون همه ما رستوران رفتن را دوست داشته، لباس خوب می‌پوشید و برای بهتر شدن قیافه، حتی مو هم کاشته است، البته یک تفاوت اصلی داشته و آن داشتن دغدغه شهادت بوده است، اصلی که او را از زمین خاکی به بهشت آسمان ‌کشاند. در بخشی از کتاب قصه دلبری اینگونه می‌خوانیم: « برای خواندن نماز شب کاری به کار من نداشت، اصرار نمی‌کرد باهم بخوانیم. خیلی مقید نبود که بخواهم بگویم هرشب بلند می‌شد برای تهجد، نه، هروقت امکان و فضا مهیا بود، از دست نمی‌داد. گاهی فقط به همان شفع و وتر اکتفا می‌کرد، گاهی فقط به یک سجده. کم پیش می‌آمد مفصل و با اعمال بخواند. می‌گفت: «آقای بهجت می‌فرمودند: اگه بیدار شدی و دیدی هنوز اذان نگفته‌ن و فقط یه سجدهٔ شکر به جا بیاری که سحر رو بیدار شدی، همونم خوبه!»   2- برای زین‌ اب کتاب «برای زین ‌اب» روایت خاطراتی از زندگی شهید محمد بلباسی، یکی از شهدای مدافع حرم است که در منطقه «خان‌طومان» سوریه حین مبارزه با تروریست‌های تکفیری به همراه دیگر همرزمانش به درجه رفیع شهادت نائل شد. کتاب که از پرفروش‌ترین کتاب‌های مدافعین حرم است که در سال 1398 توسط سمیه اسلامی در 392 صفحه نوشته شده و انتشارات شهید کاظمی آن را منتشر کرده است. محمد بلباسی یکی از افراد اصلی در کارهای جهادی چون سفرهای راهیان نور، اردوهای جهادی، احیای هفت تپه، تشکیل صندوق خیریه، برپایی یادواره‌های شهدا و تلاش در عرصه‌های مختلف فرهنگی و اجتماعی بود که با وجود مشغله بسیار، احساس تکلیف در دفاع از حریم حضرت زینب کبری(س) او را به میدان جهاد و مبارزه با تکفیری‌ها سوق می‌دهد. عاشقانه وارد میدان شده و عاشقانه دفاع کرده و سرانجام در هفدهم اردیبهشت سال 1395 در جبهۀ خان‌طومان به آرزویش ‌می‌رسد. کتاب برای زین اب هفتاد و یک روایت دارد و نویسنده در آن برای شناساندن بیشتر شهید سعی کرده  روایات مستند باشد، به همین دلیل راوی هر روایت در ابتدا ذکر شده است، خاطراتی که در چهار فصل دسته‌بندی شده‌اند ؛ فصل اول که به زندگی شخصی و خانوادگی شهید مربوط است. فصل دوم درباره اتفاقات مربوط به بسیج دانشجویی و کارهای جهادی شهید است، فصل سوم مربوط به فعالیت‌های راهیان نور حاج محمد است و در نهایت فصل چهارم، درمورد سفر به سوریه و شهادت شهید محمد بلباسی است.  در بخشی از کتاب برای زین اب آمده است: «بعضی شب‌ها در حیاطِ روبه‌روی حرم می‌نشستیم و باهم درس‌های کلاس اخلاق را مباحثه می‌کردیم. به من می‌گفت: «از امام چیزهای دنیایی نخواه! کم هم نخواه! بگو آقاجان، معرفت خودِت رو به من بده» ! آن‌قدر دوستش داشتم که هرچه می‌گفت برایم حجت بود. چشمانم را بستم و همین‌ها را تکرار کردم. یک‌دفعه یاد چیزی افتادم و گفتم: «راستی محمد! همه از اینجا برای خودشون کفن خریدن. ما هم بگیریم و بیاریم حرم برای طواف!» طفره رفت و گفت: «ای بابا! بالاخره وقتی مُردیم، یه کفن پیدا می‌شه ما رو بذارن توش» .اصرار کردم که این کار را بکنیم. غمی روی صورتش نشست. چشمانش را از من گرفت و به حرم دوخت. گفت: «دو تا کفن ببریم، پیش یه بی‌کفن؟»   3- دلتنگ نباش انتشارات روایت فتح با گسترش عنوان مدافعین حرم در حوزه ادبیات مقاومت، شروع به انتشار چندین و چند کتاب از شهدای مدافع حرم کرد، کتاب‌هایی که می‌توان آن‌ها را در مجموعه‌ای گرد هم آورد. جلد چهاردهم از مجموعه مدافعان حرم که توسط زینب مولایی در 378 صفحه نوشته شده، درباره شهید «روح‌الله قربانی» است، کتابی که می‌توان به عنوان پرفروش‌ترین کتاب‌های مدافعین حرم از آن یاد کرد. کتاب که مورد تقریظ رهبری نیز واقع شده، فرازهایی از زندگانی شهید مدافع حرم، روح الله قربانی و محصول مصاحبه های نویسنده با همسر شهید و نزدیکان ایشان است، کتابی که از لابه‌لای ورق‌هایش بوی دلتنگی به مشام می‌رسد. «دلتنگ نباش» به زمان ازدواج شهید تا زمان شهادت ایشان می‌پردازد  و از زبان دانای کل برای مخاطب تعریف می‌شود، شهیدی که به هنگام بازگشت به ایران پس از مأموریتی 57 روزه و جلوی در مقر به شهادت رسیده است. نثر کتاب روان و خواندنی است و مخاطب از خواندن کتاب خسته نمی‌شود. نویسنده در کتاب و در قالب خاطرات، در کنار بیان خاطرات به مخاطب زندگی هم می‌آموزد و هیجان را نیز منتقل می‌کند و این‌گونه است که بعد از خواندن کتاب، تا چند روز ذهن را درگیر می‌کند،. مولایی در این کتاب به نوشتن خاطرات تنها بسنده نکرده و سعی دارد سبک زندگی شهید را به مخاطبانش نشان دهد. اگر به خواندن سرگذشت و کتاب های زندگی‌نامه شهدا علاقه‌مندید، این کتاب مناسب قطعاً گزینه مناسبی برای شما خواهد بود. در بخشی از کتاب دلتنگ نباش می‌خوانیم: «دو گلبرگ از لای کتاب بیرون افتاد. زینب عادت داشت گل‌هایی که روح‌الله برایش می‌گیرد را پرپر کند و لای کتاب خشک کند. در یکی از نبودن‌های روح‌الله وقتی دلتنگش شده بود، روی یکی از گلبرگ‌ها نوشت:«آنچنان مهر توأم در دل و جان جای گرفت/که اگر سر برود، از دل و از جان نرود» این گلبرگ را خودش نوشته بود، اما جریان گلبرگ دوم را نمی‌دانست. آن را برگرداند، دست‌خط روح‌الله را شناخت که روی گلبرگ نوشته بود: «عشق من! دلتنگ نباش...»   4- عمار حلب کتاب «عمار حلب» نوشته محمدعلی جعفری است که در 320 صفحه‌ نوشته شده و انتشارات روایت فتح آن را چاپ و منتشر کرده و هفتمین کتاب از مجموعه مدافعان حرم است که این انتشارات آنها را منتشر کرده است. کتاب «عمار حلب» که یکی از پرفروش‌ترین کتاب‌های مدافعین حرم است، روایت زندگی شهید محمدحسین محمدخانی است که در 9 تیرماه 1364 به دنیا آمد، در 8 تیر 1389 ازدواج کرد و 16 آبان 1394 در حلب به شهادت رسید. نویسنده در این کتاب شخصیت دغدغه‌مند و خستگی‌ناپذیر شهید محمدحسین محمدخانی را روبروی مخاطب  می‌نشاند؛ شخصیتی که هرجا احساس تکلیف کرده؛ دست به کار شده است؛ کمک به زلزله‌زدگان بم، برگزاری یادواره شهدا، تدفین شهید گمنام در دانشگاه، تفحص شهدا در منطقه شرهانی، اردوی راهیان نور، مسئولیت بسیج دانشگاه، مسئولیت هیئت دانشجویی، شرکت در اردوهای جهادی و نهایتاً حضور در جبهه سوریه از جاهایی است که شهید محمدخانی حضور داشته، حضوری که جدا از خودسازی، انسان‌های زیادی را متحول کرده است. کتاب عمار حلب 8 فصل دارد که عنوان آن را مصراعی از یک بیت شعر تشکیل داده است؛ هر فصل هم به بخش‌های کوچک‌تری تقسیم شده که با شماره از هم حدا شده‌اند. «عمار حلب» از زبان راویان مختلفی بیان می‌شود و به همین دلیل تصویر جامعی از شهید را در ذهن مخاطب ایجاد می‌کند، روایت‌های متعددی که از زندگی شهید محمدخانی بیان می‌کند و هریک بخشی از وجوه شخصیتی وی را نمایان می‌کند. در بخشی از کتاب عمار حلب می‌خوانیم: «حالا واقعاً نشسته بودم بالای سرش، توی معراج. مشمع را بازتر کردم. یاد کفن و پلاک و تسبیحی افتادم که توی خواستگاری به من هدیه داده بود. مال تفحص بود. توی غربت، خبر شهادتش را شنیدم. زنگ زد که با پدر و مادرم بیا توی منطقه تا با هم برگردیم. یک ماه توی ولایت غریبی چشمم به در سفید شد. هی امروز فردا می‌کرد. آخرم خودش نیامد و به قول خودش «خبرش آمد.» پدرش بی‌هوا آمد توی محل اقامت. دیدم دارد چپ و راست راه می‌رود وسط اتاق. حاج آقا گفت که زخمی شده. برویم دمشق دیدنش. بعد از 99 روز!»   5- یادت باشد یکی از کتاب‌های انتشارات شهید کاظمی درباره شهدای مدافع حرم که اتفاقاً از پرفروش‌ترین کتاب‌های مدافعین حرم نیز است، کتاب «یادت باشد...» است. کتابی که محمدرسول ملاحسنی آن را در 328 صفحه نوشته است و از زبان همسر شهید بیان می‌شود. «یادت باشد...» اثری است درباره زندگی شهید مدافع حرم حمید سیاهکالی مرادی، جوانی از اهالی قزوین است که با مدرک کارشناسی ارشد نرم‌افزار و دان دوی کاراته، به خدمت حضرت زینب (س) درآمد و پاسدار شد. محمدرسول ملاحسنی با قلم جذاب خود توانسته روایت فرزانه همسر شهید درباره نحوه آشنایی، ازدواج، دوسال زندگی مشترک و در نهایت شهادت همسرش را به خوبی بنویسد. حمید سیاهکلی مرادی، یکی از شهدای مدافع حرم است که در سن 26 سالگی شهید شد و کتاب «یادت باشد..» درباره زندگی کوتاه اما عاشقانه این شهید و همسرش است که روایتی خواندنی و کمتر شنیده شده‌ای دارد، کتابی عاشقانه، جذاب و فانتزی که خودمراقبتی شهید در جزئیات زندگی برای مخاطب بسیار مشهود است. شاید این کتاب، به زعم بسیاری یکی از کتاب‌های زندگی‌نامه شهدای مدافع حرم باشد که بیش از حد به جزئیات پرداخته، اما از این جهت که نشان می‌دهد برای تربیت یک کودک از خشت اول زندگی باید چگونه رفتار کرد، یک کتاب آموزنده و پر از تجربه است؛ آنجا که یک تازه عروس دهه هفتادی چگونه و از قبل برای شهادت همسر و روزهای بعد از آن آماده است! در بخشی از کتاب یادت باشد می‌خوانیم: «با هر جان کندنی که بود برایش قرآن گرفتم تا راهیش کنم، لحظه آخر به حمید گفتم: «حمید تو رو به همون حضرت زینب(س) هرکجا تونستی تماس بگیر». گفت: «جور باشه حتماً بهت زنگ می‌زنم، فقط یه چیزی، از سوریه که تماس گرفتم چطوری بگم دوستت دارم؟ اونجا بقیه هم کنارم هستن، اگه صدای منو بشنون از خجالت آب میشم»؛ به حمید گفتم: «پشت گوشی به جای دوستت دارم بگو یادت باشه! من منظورت رو می‌فهمم». از پیشنهادم خوشش آمده بود، پله‌ها را که پایین می‌رفت برایم دست تکان می‌داد و با همان صدای دلنشینش چندباری بلند بلند گفت: «یادت باشه! یادت باشه!» لبخندی زدم و گفتم: «یادم هست! یادم هست.»   6- حاج قاسمی که من می‌شناسم یکی از پرفروش‌ترین کتاب‌های مدافعین حرم در سال‌های اخیر و  بعد از شهادت سردار سلیمانی، کتاب «حاج قاسمی که می‌شناسم» خاطرات علی شیرازی است که به اهتمام سعید علامیان در 168 صفحه نوشته شده و توسط انتشارات خط مقدم چاپ و منتشر شده است. کتاب‌ که از دوران جنگ و حضور علی شیرازی به‌ عنوان یکی از نیروهای سردار شهید حاج قاسم سلیمانی آغاز می‌شود، از خاطرات آشنایی‌ نویسنده با سردار سلیمانی از سال 1361 طی عملیات فتح المبین شروع می‌شود و تا فعالیت‌های حجه‌الاسلام شیرازی در کنار شهید سلیمانی در نیروی قدس ادامه می‌یابد. کسی که در شهریور 1390 به خواست سردار سلیمانی مسئول نمایندگی ولی‌فقیه در نیروی قدس می‌شود و هشت سال به طول می‌انجامد. کتاب«حاج قاسمی که می‌شناسم» به بیان خاطرات حجت الاسلام علی شیرازی از 38 سال آشنایی با سردار سلیمانی پرداخته، به 12 فصل تقسیم شده و در دوازده وجه به زندگی و شهادت سردار پرداخته است. نویسنده به شکل جذاب و گیرایی ابعاد مختلفی از زندگی شهید را بیان کرده و حساسیت‌های ایشان، سلوک و گرایشات مذهبی و سیاسی و حتی سیر تکامل روحی ایشان را در قالب خاطراتی از او بیان می‌کند. در بخشی از کتاب «حاج قاسمی که می‌شناسم» می‌خوانیم: «آن روز که آقا نشان ذوالفقار را به سینه‌ سردار سلیمانی زدند، یکی از بهترین روزهای زندگی‌ام بود. نه من، همه رفقایش از این اتفاق خوشحال بودند؛ جز او که راضی نبود بین او و بقیه فرماندهان تمایزی داشته باشد. ابتدا زیر بار نمی‌رفت. وقتی اصرار شد، شرط کرد که خبری نشود. پس از آن که نشان را گرفت، به او گفتم این مدال مربوط به شما نیست؛ متعلق به جبهه‌ مقاومت است!»   7- اسم تو مصطفاست کتاب «اسم تو مصطفاست» یکی از پرفروش‌ترین کتاب‌های مدافعین حرم، زندگی نامه داستانی شهید مصطفی صدرزاده، به روایت سمیه ابراهیم‌پور (همسر شهید) است که راضیه تجار آن را به رشته تحریر درآورده و انتشارات روایت فتح این کتاب را منتشر شده است. نویسنده در این کتاب که تقریظ رهبری را نیز دارد، سعی کرده زندگی شهید را متفاوت از روند سایر کتاب‌های اینچنینی به تصویر بکشند، کتابی که با نثری دلنشین از عشق، تعهد و باور می‌گوید و از شهیدی نزدیک ما می‌گوید، کسی که برخلاف بسیاری از شهدا، پاسدار نیست، بلکه چون بسیاری از افراد جامعه، مغازه‌دار و دامدار بوده ودر مقطعی حتی استخر داشته است واینگونه شخصیت شهید را برای مخاطب ملموس و نزدیک‌تر می‌کند. شهیدی که حیات و شهادتش با روز تاسوعا گره خورده است، او که در چهارسالگی و بر اثر اتفاقی در روز تاسوعا، نذر صاحب آن روز می‌شود تا زنده بماند و خدمت کند و در نهمین اعزام به سوریه و در روز تاسوعا به شهادت می‌رسد. شهیدی که بسیاری او را به نام «سید ابراهیم» می‌شناسند، با توانایی‌های فوق‌العاده و صلابتی کم‌نظیر در میدان‌های نبرد، اما در این کتاب نویسنده مخاطب را کنار همسر او می‌نشاند و از زندگی عاشقانه او می‌خواند، یک عاشقانۀ آرام از شمال تا جنوب که ساده و صمیمی اما پرماجراست.   در بخشی از کتاب اسم تو مصطفاست می‌خوانیم: «تو یک ماه از من کوچک‌تر بودی و این آزارم می‌داد، طوری که همان جلسۀ اول خواستگاری از پس چادری که جلوی دهنم گرفته بودم، به مامانم گفتم: بگو من یه ماه بزرگترم. مادرت شنید و گفت: اینکه چیز مهمی نیست! راست می‌گفت، چیز مهمی نبود، چون تو روزبه‌روز از من بزرگ‌تر شدی، آن‌قدر که دیگر در پوست خودت نگنجیدی، پوست ترکاندی و ششدی یکپارچه ماه، ماه شب چهارده.»   8- خاتون و قوماندان کتاب «خاتون و قوماندان» توسط مریم قربان‌زاده در 182 صفحه نوشته و انتشارات ستاره‌ها آن را چاپ و منتشر کرده است، کتابی که مزین به تقریظ رهبری و یکی از پرفروش‌ترین کتاب‌های مدافعین حرم میان مخاطبان است. این کتاب روایت عاشقانه و صادقانه همسر علیرضا توسلی، ام‌البنین حسینی از پانزده سال زندگی و دلدادگی است و نویسنده با حفظ امانت راوی، خاطرات تلخ و شیرین این زوج مهاجر را با قلمی دلنشین و صمیمی برای مخاطب روایت می‌کند. کتاب «خاتون و قوماندان» در دو بخش روایت می‌شود، بخش اول که به زندگی پیش از ازدواج و تا شروع زندگی مشترک ام‌البنین می‌پردازد و در بخش دوم به اعزام شهید و رفتن او به سوریه می‌پردازد. کتاب از نگاه یک زن نوشته شده، یک بانوی افغانستانی که سال‌ها ساکن ایران است و با سختی‌های بسیاری در ایران روبروست. در لابه‌لای خاطرات گفته شده توسط خانم حسینی، مخاطب با زندگی مهاجران افغانستانی و مشکلات آنها آشنا می‌شود و از صبوری و تلاش چنین زنانی شگفت‌زده. کتاب با روایتی ساده و بیانی روان، زندگی پرفراز و نشیبی را پیش روی مخاطب می‌گشاید و از صبر و روح بزرگ شهید توسلی و همسرش می‌گوید. «خاتون و قوماندان» تصویری ماندگار از انسان‌هایی است که در سخت‌ترین لحظات با قدرت ایمانی خوئ زیبایی می‌آفرینند، شیرمردان و شیرزنانی که برای امنیت و آرامش ما از عزیزترین داشته‌های خود گذشتند.   در بخشی از کتاب «خاتون و قوماندان» می‌خوانیم: «ستون خانه شد جای ثابت علیرضا. همیشه همان‌جا می‌نشست و لم می‌داد و پیاله تخمه را به سرعت برق تبدیل به تلی از پوست می‌کرد. اجازه می‌داد بچه‌ها از سروکولش بالا بروند و دورِ ستوت چرخ بزنند و بدوند و از لابه‌لای دست و پا و سر بچه‌ها اخباری ببیند یا فوتبالی تماشا کند و من داخل آشپزخانه این صحنه نادر را ببینم. تصویری که هرچند ماه یک‌بار در زندگی من به نمایش درمی‌آمد و با تمام وجودم حس می‌کردم یک خانواده‌ایم؛ یک پدر لمیده، بچه‌های پرسروصدا، تلویزیون روشن، کاسه تخمه و من هم دستم به آرد و خمیر که برای شام بولانی سرخ کنم و گرم گرم سر سفره بگذارم. علیرضا چه بود و چه نبود ستون خانه‌مان بود.»   9- خداحافظ سالار یکی از برترین و البته پرفروش‌ترین کتاب‌های مدافعین حرم میان مخاطبان، کتاب «خداحافظ سالار» نوشته حمید حسام است، کتابی که از اولین‌‌ زندگی‌نامه‌های شهدای مدافع حرم است و در 448 صفحه نوشته و توسط انتشارات 27 بعثت در سال 1396 چاپ و منتشر شده است. کتاب از سال 90 و بحران دمشق که در آستانه‌ سقوط قرار داشت، مجموعه‌ای از خاطرات همسر شهید حاج حسین همدانی است که مطالعه آن، ابعاد جدید و جذابی از زندگی و شخصیت شهید را پیش‌روی مخاطب قرار می‌دهد. این کتاب حاصل 44 ساعت گفت‌وگو با همسر شهید است و نوع روایت داستانی، هیچ دخل و تصرفی در آن وارد نکرده است. بخشی از کتاب به خاطرات و نقش شهید در تأسیس سه لشکر سپاه در سال‌های دفاع مقدس و مأموریت‌های متعدد شهید از جمله حضور در آفریقا و در نهایت دفاع از حرم اهل بیت در سوریه می‌پردازد،  همه این‌ها در کنار شنیدنی‌های قصۀ حرم و مقابله با تکفیری‌ها در این کتاب آورده شده است. نثر کتاب نه آن‌قدر پیچیده و نه بیش از اندازه سطحی است، اما چه می‌شود که خواننده در آخر داستان زندگی یک شهید، غافل‌گیر و ناراحت می‌شود؟ برای دانستن جواب این پرسش، چه راهی بهتر از خواندن کتاب...! در بخشی از کتاب خداحافظ سالار آمده است: «می‌دونید اینا کی ان؟ منتظر بودیم که بگوید تک‌نیراندازهای جیش‌الحر یا یک گروه مسلح دیگر هستند اما به جای این اسم‌ها گفت: اینا باقی‌مونده‌های لشکر عمر سعد و شمرن! امروز قناصه دست‌شون گرفتن و می‌خوان خودشون رو برسونن به حرم! حتی اسم گردان تک‌تیراندازشون رو هم گذاشتن گردان حرمله!» به قلم "طاهره راهی"  کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید.     

جنگ تحمیلی که در 31 شهریور 1357 با حملۀ عراق به ایران آغاز و هشت سال طول کشید، ابعاد و خاطرات گوناگونی برای اقشار مختلف جامعه به دنبال داشت که در این سال‌ها نویسندگان سعی کرده‌اند با ثبت و ضبط این خاطرات از تحریف دفاع مقدس پیشگیری می‌کنند.  نویسنده کارش نوشتن است، اما آنکه باید کتاب را به دست خواننده برساند و به گونه‌ای باعث گسترش فرهنگ کتاب‌خوانی است، ناشران هستند، ناشرانی که به جز نویسنده، با افراد مختلفی که در تهیه یک کتاب نقش دارند، ارتباط مستقیم دارد، از طراح جلد کتاب تا حروف‌چین و نمونه‌خوان و ویراستار و ... ، شاید به همین دلیل می‌توان کار نشر را یکی از کارهای سخت و پرزحمت در فرهنگ خواند.  ناشران دفاع مقدس که روند ثبت خاطرات رزمندگان را سرعت بخشیدند، در این سال‌ها چون سایر ناشرین به دلیل مسائل مختلفی چون گرانی کاغذ با مشکلات عدیده‌ای روبرو بوده‌اند، با این وجود هرسال کتاب‌هایی با موضوعات گوناگونی را روانه بازار کتاب و دیدگان مخاطبان می‌کنند.  در این یادداشت سعی کرده‌ایم به معرفی برترین ناشران دفاع مقدس بپردازیم و ناشرانی را به شما بشناسانیم که در این سال‌ها توانسته‌اند با کتاب‌هایشان مخاطبان بیشتری را پای خاطرات دفاع مقدس بنشانند. برترین ناشران دفاع مقدس 1- انتشارات سوره مهر  انتشارات سوره مهر یکی از انتشارات بزرگ و به نام در زمینه توسعه فرهنگ و هنر ایرانی اسلامی است که با سیاست‌گذاری درست و به کمک یک گروه متخصص در زمینه نوآوری در تولید و بهبود روندهای بازار نشر و نیز کارشناسان خبره تولید محتوا توانسته است درعین تأکید بر ارزش‌های فرهنگی به اهداف خود تحقق بخشیده و نام خود را به‌عنوان یک انتشارات بزرگ به ثبت برساند و در راستای رسیدن به اهداف خود، در گذر سال‌ها به انتشار بسیاری از کتاب‌های حوزه دفاع مقدس پرداخته است، کتاب‌هایی که در زمره برترین و پرفروش‌ترین کتاب‌های دفاع مقدس قرار دارند و بیشترین تعداد تقریظ رهبری نیز برای کتاب‌های این انتشارات است، آثاری چون دا: خاطرات سیده زهرا حسینی، وقتی مهتاب گم شد، پایی که جا ماند، آن بیست و سه نفر، نورالدین پسر ایران، مهاجر سرزمین آفتاب، دختر شینا، در کمین گل سرخ، مجموعه قصه فرماندهان، روزهای بی‌آینه و گلستان یازدهم، این انتشارات را به لیست یکی از برترین ناشران دفاع مقدس بدل کرده است.    2- انتشارات 27 بعثت  در لیست برترین ناشران دفاع مقدس نام نشر27 بعثت می‌درخشد. ناشری باسابقه کمی بیش از ده سال که به  در سال 1391 کار خود را به همت شهید همدانی آغاز کرده است. این انتشارات که جزو ناشران دولتی محسوب می‌شود، وابسته به مرکز مطالعات 27 بعثت سپاه محمد رسول الله (ص) است و در این سال‌ها به خاطرات رزمندگان به خصوص رزمندگان سپاه محمد رسول‌الله پرداخته است. از کتاب‌های مهم و پرفروش این انتشارات می‌توان به آب هرگز نمی‌میرد، خداحافظ سالار، پیغام ماهی‌ها، در هیاهوی سکوت، قصه ما همین بود و در هاله‌ای از غبار اشاره کرد. این انتشارات، از ناشرینی است که مفتخر به تقریظ رهبری هستند.   2- انتشارات روایت فتح انتشارات روایت فتح در واقع یکی از زیرمجموعه‌های بنیاد روایت فتح است که در سال 1371 و پس از تولید این مستند تأسیس شد. دفتر این بنیاد در میدان فردوسی تهران واقع است و مجموعه‌های شهرک سینمایی دفاع مقدس و انجمن‌های انتشاراتی، سینمایی، تئاتری و… را شامل می‌شود. این انتشارات در ابتدا کتاب‌های شهید آوینی را منتشر می‌کرد، اما پس از چندی و به دلایلی از چاپ کتاب‌های این شهید منصرف شد. در حال حاضر این انتشارات به چاپ و انتشار کتاب‌های خاطرات خانواده شهدا و رزمندگان می‌پردازد. از کتاب‌های پرفروش این انتشارات می‌توان به «محمد، مسیح کردستان»، مجموعه «نیمه پنهان ماه» و «اینک شوکران» اشاره کرد که باعث شده این انتشارات در لیست برترین ناشران دفاع مقدس باشد.   3- انتشارات مکتب حاج قاسم یکی از برترین ناشران دفاع مقدس، انتشارات مکتب حاج قاسم است که پس از شهادت سردار شهید سلیمانی تأسیس شد، به انتشار و چاپ کتاب‌ها و بسته‌های فرهنگی مرتبط با زندگی این شهید می‌پردازد. کتاب‌هایی که به خاطرات دوران کودکی و نوجوانی، جوانی و حضور ایشان در جبهه، میانسالی و حضور در سپاه کرمان و مقابله با اشرار و در نهایت به سال‌های پایانی زندگی او و حضور در سوریه و عراق می‌پردازند  کتاب‌های «از چیزی نمی‌ترسیدم» و «باران گرفته است»  نمونه‌ای از کتاب‌های منتشر شده توسط این انتشارات است.   4- انتشارات راه‌یار یکی از انتشارات‌هایی که سال‌های آغازین خود را می‌گذراند اما در لیست برترین ناشران دفاع مقدس قرار دارد، انتشارات راه‌یار است. ناشری که آثار دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی را منتشر می‌کند و در همین عمر نه‌چندان بلند، توانسته راه خود را هموار کند و کنار بسیاری از ناشران حوزه دفاع مقدس بنشیند. از کتاب‌های این انتشارات می‌توان به حوض خون، از دشت لیلی تا جزیره مجنون و دلهره‌های آخرین خاکریز اشاره کرد. کتاب حوض خون از این انتشارات کتابی است که رهبری تقریظ برای آن نوشته‌اند.   5- انتشارات شهید کاظمی مؤسسه شهید کاظمی پس از شش سال فعالیت فرهنگی و تربیتی درســال 1391 با گسترش فعالیت‌های خود، ترویج کتاب و فرهنگ کتاب‌خوانی را سرلوحه‌ فعالیت‌های فرهنگی خود قرار داد و انتشارات شهید کاظمی را تأسیــس کرد. این انتشارات که درسال 1395 و 1396 بعنوان ناشر برگزیده سال انتخاب شد، تاکنون بیش از 400 عنوان کتاب در حوزه دفاع مقدس چاپ و منتشر کرده است. از کتاب‌های معروف این انتشارات می‌توان به شاهرخ‌نامه، کتیبه ژنرال، مربع‌های قرمز و خط مقدم اشاره کرد، کتاب‌هایی که این انتشارات را در لیست برترین ناشران دفاع مقدس قرار داده است. این انتشارات، از ناشرینی است که مفتخر به تقریظ رهبری است.   6- انتشارات حماسه یاران انتشارات حماسه یاران که ناشر تخصصی کتب جهاد و شهادت است، نشری است فعال و پیشرو در عرصه توسعه و ترویج دفاع مقدس و دارای شبکه ارتباطی فعال میان رزمندگان و جوانان در جهت تقویت، تعمیق و ارتقای فرهنگ جهاد و شهادت که در استان قم فعالیت خود را آغاز کرده است. نشری که در بالای لیست برترین ناشران دفاع مقدس است و کتاب‌هایی چون تنها گریه کن، قصه ننه علی و تنها زیر باران از مهمترین کتاب‌هایی هستند که توسط این انتشارات چاپ شده‌اند. این انتشارات نیز، از ناشرینی است که مفتخر به تقریظ رهبری است.   7- انتشارات خط مقدم انتشارات خط مقدم مجموعه‌ای فرهنگی است که هدف خود را ترویج کتاب‌هایی در موضوع گفتمان مقاومت با محوریت شهدای مدافع حرم نهاده است. اگرچه عمر این انتشارات کوتاه است، اما عمق کتاب‌های نوشته شده درباره شهدا و نیروهای مقاومت چنان است که توانسته به یکی از پرفروش‌ترین و موفق‌ترین انتشارات این حوزه تبدیل شود و در لیست برترین ناشران دفاع مقدس قرار گیرد. از کتاب‌های معروف این انتشارات می‌توان به حاج قاسمی که من می شناسم، ساختمان کیانپارس، کوچه مطرب‌ها، سفر به روزهای جنگ، تن‌های محجر و تیپ 83 اشاره کرد.   8- انتشارات پیام آزادگان از سال1384 شکل جدیدی از فعالیت فرهنگی درباره‌ آزادگان آغاز شد که با شکل‌گیری و تأسیس «مؤسسه فرهنگی پیام آزادگان» به عنوان یک سازمان مردم نهاد و بانیان مؤسسه که از یاران و شاگردان مرحوم حجت‌ الاسلام و المسلمین سیدعلی‌اکبر ابوترابی بودند، تصمیم گرفتند از حقوق آزادگان دفاع کنند و با نوشتن خاطرات آنان، جامعه را با مقدار بسیار جزئی سختی که کشیده‌اند آشنا کنند. این مؤسسه‌ که از همان ابتدای شکل‌گیری هیچ سرمایه‌ دولتی و غیردولتی، شخصی و منبع درآمدی نداشت و تنها با همراهی دوستان دلسوز و همیشگی در آن برهه و از همان سال اول تأسیس، علیرغم نداشتن امکانات، توانستند فعالیت های خود را دست خالی شروع کنند، در این سال‌ها به چاپ و انتشار خاطرات آزادگان و اسرای دفاع مقدس پرداخته است و کتاب‌های بسیاری را در این زمینه به جامعه معرفی کرده‌اند. از کتاب‌های این انتشارات می‌توان به سرباز کوچک امام، حمله گرگ‌ها، بوسه بر دست استاد و تکه‌های کوچک سیب و آزادی بیان اشاره کرد، کتاب‌هایی که باعث شده انتشارات پیام آزادگان در لیست برترین ناشران دفاع مقدس باشد.   9- نشر شاهد انتشارات شاهد همانگونه که از نامش پیداست، به بنیاد شهید و امور ایثارگران وابسته است و به زندگی و خاطرات شهدا و خانواده‌هایشان می‌پردازد. این انتشارات که در سال‌های اخیر کتاب‌هایی با موضوع دفاع مقدس، شهدای مدافع حرم و شهدای امنیت چاپ و منتشر کرده، از سال‌های گذشته کار خود در حوزه ترجمه آغاز کرده و 65 عنوان کتاب و نشریه را با هدف نشر آثار و ارزش‌های دفاع مقدس در عرصه‌های بین‌المللی ترجمه کرده است. راز درخت کاج و مجموعه افلاکیان زمین از کتاب‌های این انتشارات است.   10- نشر ستاره‌ها  از جمله ناشران استانی موفق دفاع مقدس که در سال 1384 تأسیس شده و در لیست برترین ناشران دفاع مقدس وجود دارد، انتشارات ستاره‌ها است که با وجود وابستگی به کنگره شهدای دفاع مقدس، در حوزه‌های دیگر انقلاب و جبهه مقاومت نیز به چاپ کتاب پرداخته است.  این نشر در زمینه علوم اجتماعی، ادبیات، کتاب‌های کودکان و نوجوانان به نشر و چاپ کتاب پرداخته،  نزدیک به 407 اثر مربوط به حوزه جنگ تحمیلی و موضوعات حماسه و ایثار در بین کتاب‌های خود دارد. تاریخ شفاهی زنان ایثارگر، ادبیات داستانی و فرماندهان دفاع مقدس زیر مجموعه‌های حوزه دفاع مقدس این انتشارات را تشکیل می‌دهد. از کتاب‌های معروف این انتشارات می‌توان به کتاب «خاتون و قوماندان» اشاره داشت که تقریظ رهبری را دارد، صد و هفتادمین غواص، شهربانو، از مشهد تا کاخ صدام و کاوه معجزه انقلاب از دیگر کتاب‌های پرفروش این انتشارات است.   11- نشر شهید ابراهیم هادی یکی دیگر از ناشران حوزه دفاع مقدس انتشارات شهید ابراهیم هادی است که با نشر و چاپ کتاب «سلام بر ابراهیم» در سال 1386 آغاز به کار کرد و پس از اقبال گسترده و بازخوردهای بسیار مثبتی که نسبت به این کتاب از سوی خوانندگان دریافت کرده بود، جلد دوم آن را نیز منتشر کرد. نشر شهید ابراهیم هادی، یک ناشر خصوصی بدون وابستگی سازمانی و ارگانی است که در حوزه نشر سبک زندگی شهدا و آشنایی با آنها فعالیت می‌کند، ناشری که در لیست برترین ناشران دفاع مقدس است و با کتاب‌هایی چون سلام بر ابراهیم 1و 2، سه دقیقه در قیامت، شنود، شاهرخ حر انقلاب اسلامی، من ادواردو نیستم و پسرک فلافل‌فروش در میان خوانندگان شناخته شده است. به قلم "طاهره راهی"کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید.

شهادت سردار حاج قاسم سلیمانی در دی‌ماه 1398، نویسندگان بسیاری را بر آن داشت که از او و برای او بنویسند، اگرچه کتاب‌هایی نیز در سال‌های پیش از شهادت او توسط نویسندگان مختلف نوشته شده بود؛ «حاج قاسم» عنوان کتابی است که در سال 1394 و به صورت جستاری در خاطرات حاج قاسم سلیمانی منتشر شده بود. همچنین کتاب دیگری با عنوان «سربازان سردار» نیز در سال 1395 توسط انتشارات سه نقطه چاپ شده بود که به بیان شجاعت‌ها و رشادت‌های سردار سلیمانی و سایر مدافعین حرم می‌پردازد. بدون شک سردار سلیمانی یکی از مهم‌ترین افراد دخیل در امنیت کشور ایران بود که با استفاده از نیروی ایمان و شهامت، اهداف نظام جمهوری اسلامی و راهبرد دفاع از مظلوم و آرمان آزادی فلسطین را در گستره‌ای جهانی و با اقتدار تمام دنبال می‌کرد. تبحر و زیرکی وی در اجرای تاکتیک‌های نظامی و خنثی کردن نقشه‌های دشمنان تا آنجا بود که به وی لقب «ژنرال بی‌سایه» داده بودند، کسی که در سن 63 سالگی، در بامداد جمعه 13دی ماه 1398 در کشور عراق و در یک عملیات تروریستی توسط آمریکا به شهادت رسید. اما با شهادت سردار سلیمانی و در طی سال‌های بعد از آن، کتب بسیاری با زبانی روایی از خاطرات او می‌گفتند و شخصیت او را هرچه بیشتر به مخاطب نشان می‌دادند، کتاب‌هایی که ابعاد مختلف این شهید سعید را در لابه‌لای خاطرات و روایات دوستان به مردم جامعه نشان داد و به مخاطب شخصیت شهید سلیمانی را خیلی دور نشان نمی‌دهد که نتوانی به آن برسی، یکی چون همۀ ما که ایران‌دوستی و ولایت‌پذیری دو نکته اصلی اخلاقی او بود. معرفی چند کتاب خوب درباره حاج قاسم سلیمانی در این یادداشت به معرفی بهترین کتاب‌های نوشته شده درباره شهید سلیمانی پرداخته‌ایم، کتاب‌هایی که از زوایایی مختلف به زندگی این ژنرال بزرگ جهانی پرداخته‌اند. حاج قاسمی که من می‌شناسم یکی از برترین کتاب‌های نوشته شده درباره شهید سلیمانی، کتاب «حاج قاسمی که می‌شناسم» خاطرات علی شیرازی است که به اهتمام سعید علامیان در 168 صفحه نوشته شده و توسط انتشارات خط مقدم در سال 1400 چاپ و منتشر شده است. کتاب‌ از دوران جنگ و حضور علی شیرازی در جنگ و آشناییت او با شهید سلیمانی از سال 1361 طی عملیات فتح المبین آغاز می‌شود و تا فعالیت‌های حجه‌الاسلام شیرازی در کنار شهید سلیمانی در نیروی قدس ادامه می‌یابد. شهریور 1390 آقای شیرازی به خواست سردار سلیمانی مسئول نمایندگی ولی‌فقیه در نیروی قدس می‌شود و این همکاری هشت سال طول می‌کشد، سال‌هایی که به گفتۀ حجه‌الاسلام شیرازی همانند روزهای جنگ، سرباز سردار سلیمانی بوده است. کتاب حاج قاسمی که من می شناسم که به بیان خاطرات حجت الاسلام علی شیرازی از 38 سال آشنایی با سردار سلیمانی پرداخته، در 12 فصل و از دوازده وجه به زندگی و شهادت سردار پرداخته است. علامیان به شکل جذاب و گیرایی ابعاد مختلفی از زندگی شهید را بیان کرده و سردار شهید را نزدیک به مردم و جامعه و دست‌نیافتنی نشان نمی‌دهد، همان مقدس‌نمایی شهدای دفاع مقدس که نویسندگان‌مان، در دهه‌های پیشین خواسته یا ناخواسته آن را ایجاد کردند و شهدایمان را از کهکشانی دور خواندند، غافل از اینکه آنها، همان خاکیانی بودند که مسیر نور را پیمودند و به افلاکیان رسیدند. بخشی از کتاب حاج قاسمی که من می شناسم: «آن روز که آقا نشان ذوالفقار را به سینه‌ سردار سلیمانی زدند، یکی از بهترین روزهای زندگی‌ام بود. نه من، همه رفقایش از این اتفاق خوشحال بودند؛ جز او که راضی نبود بین او و بقیه فرماندهان تمایزی داشته باشد. ابتدا زیر بار نمی‌رفت. وقتی اصرار شد، شرط کرد که خبری نشود. پس از آن که نشان را گرفت، به او گفتم این مدال مربوط به شما نیست؛ متعلق به جبهه‌ مقاومت است!»   از چیزی نمی ترسیدم یکی از بهترین کتاب‌های نوشته شده درباره شهید سلیمانی، کتاب «از چیزی نمی ترسیدم» است که برخلاف بسیاری از کتاب‌ها، توسط خودِ سردار سلیمانی نوشته شده، خاطراتی که توسط انتشارات مکتب حاج قاسم منتشر شده است. از چیزی نمی ترسیدم خاطرات خودنوشته‌ای است از پهلوانِ عصر ما، که به‌دور از پیچیدگی‌ها و برجستگی‌های سیاسی و فکری، شمه‌ای از دوران سخت کودکی و نوجوانی خود را روایت کرده است. وقتی کلمه‌ها از پیش چشمت می‌گذرند و هر خاطره‌ای که روایت می‌شود با خود می‌گویی خدای من؛ این‌ها با همان دست قطع شده نوشته شده است؟ اینها زندگی ساده و فقیرانه و محقرانه‌ی یگانه قهرمان ایران زمین است؟ آیا آنها که حاج قاسم برایشان کارگری می‌کرد؛ گمان می‌کردند روزی همان پسرک نوجوان لاغر اندام که از روستا آمده، کارگری می‌‌کند و عرق می‌ریزد روزی خبر اول رسانه‌های جهان شود... این زندگی نامه‌ی بی‌پایان که در 59 صفحه نوشته شده، روایتی است روان و شیوا که نشان می دهد برای رستگار شدن چون او، نیاز نیست از راه های عجیب و غریب شروع کنیم و کنید! در جای جای این کتاب، احترام و اولویت به والدین اصلی‌ترین و شروع‌کننده ی این رستگاری است، حتی اگر تا زمان شروع انقلاب نیز، نام امام خمینی را نشنیده باشی و یا ساده‌ترین موضوع دین را ندانی، همین اصل تو را به مسیر رستگاری همیشگی می‌رساند. بخشی از کتاب از چیزی نمی ترسیدم: «سه تایی روی یکی از میزهای ورزشی نشستیم. سید جواد سوال کرد: «تا حالا نام دکتر علی شریعتی رو شنیده‌ای؟» گفتم: «نه، مگه کیه؟» سید برخلاف حاج محمد، بدون واهمه خاصی توضیح داد: «شریعتی معلمه و چند کتاب نوشته. او ضد شاهه.» دیگر کلمه ضد شاه برایم چیز تعجب‌آوری نبود. ظاهراً احساس انعطاف در من کرد؛ این بار دوستش حسن به سخن آمد. سوال کرد: « آیه‌الله خمینی رو میشناسی؟» گفتم :« نه.» گفت: «مقلد کی هستی؟» گفتم «مقلد چیه؟»و هر دو به هم نگاه کردند. دوبار سوال کردند:« تا حالا اصلاً نام امام خمینی رو شنیده ای ؟» گفتم نه.»   نامزد گلوله ها یکی از بهترین و البته متفاوت‌ترین کتاب‌های نوشته شده درباره شهید سلیمانی، کتاب «نامزد گلوله‌ها» است. این کتاب که هم به لحاظ نویسنده و هم به لحاظ بصری بسیار متفاوت از سایر کتاب‌هاست، توسط مرتضی سرهنگی نوشته شده و انتشارات خط مقدم آن را به چاپ رسانده است.  سرهنگی در کتابِ خود با یک سفر کوتاه، پای به زندگی شهید سلیمانی گذاشته و خاطراتی از او را با زبانی روایی برایمان به تصویر می‌کشد، خاطراتی که بیش از پیش، سردار را به ما می‌شناساند و مخاطب را از روستای «قنات ملک» تا فرودگاه بغداد و آن شبانگاه فراموش‌ناشدنی می‌کشاند. نویسنده در روایت‌های ابتدایی کتاب، از کودکی و نوجوانی او نوشته و از چگونگی آشنایی او با مسیر انقلاب و امام خمینی و پاسدار شدن، اما بیشترین روایت‌های کتاب به بخش‌های دوران جنگ و حضور سردار سلیمانی در دفاع مقدس می‌گذرد. از هشت سال حضور  او و فراغ یارانی که در عملیات‌های مختلف از دست داده است. ما در کتاب نامزد گلوله ها با خواندن هر روایت، چهره جدیدی از سردار عزیزمان را می‌بینیم. از یک سو انسانی مقاوم را می‌بینیم که در سخت‌ترین شرایط هم امید دارد و از سویی دیگر شخصی پیش‌رویمان است که از هیچ تلاشی برای پیشرفت کشور نمی‌گذارد، آنجا که اشرار سیستان و خراسان را با برنامه‌ریزی به کشاورزی مشغول و آرامش را به مرزهای شرقی کشور برمی‌گرداند و زندگی بسیاری را از نو می‌سازد، تا آنجا که مردمان روستایی دورافتاده در سیستان که همگی از اشرار بودند، بعد‌ها برای روستایشان شناسنامه‌ای به نام و یاد قاسم سلیمانی گرفته و آنجا را «قاسم آباد» نام‌گذاری کردند! بخشی از کتاب نامزد گلوله ها: «هلی کوپترش وسط حلقه محاصره نشست در حالی که داعشی‌ها از هر سو به طرف او تیراندازی می‌کردند. چند ماه قبل از این داعش به شهر ترکمن نشین تلعفر حمله کرده و با اشغال شهر ده‌ها هزار نفر از شیعیان شهر را آواره کرده بود. خبرهای فروش زنان ایزدی در بازار داعشی‌ها و فروش اعضای کودکان این شهر و کشتار مردان و پسران وحشت به جان هر عراقی می‌انداخت. در سایه این ترس مرگبار بود که اهالی آمرلی بیش از هشتاد روز در محاصره کامل مقاومت کردند. زنان آمرلی از ترس هر کدام یک نارنجک به خودشان بسته بودند تا قبل از اسیر شدن آن را منفجر کنند. آنها اسلحه به دست گرفته بودند تا در کنار مردانشان از شهرشان دفاع کنند. در چنین شرایطی بود که قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس با هلی کوپتر در قلب محاصره نشستند.»   هزار جان گرامی صحبت از سردار قاسم سلیمانی که می‌شود، به یک‌باره ذهن به سوی نوع شهادتش کشیده می‌شود یا آن تشییع بزرگ و فراموش‌ناشدنی که ملت را به خیابان‌ها کشاند، از اهواز تا مشهد و تهران. البته که تنها همین شهرها نبوده و مردم بسیاری از شهرستان‌های اطراف خودشان را به تشییع رسانده بودند. اگرچه نقطه اتصال خاطرات مردم شرکت کننده در مراسم؛ خودِ سردارِ شهید بود، اما هیچکدام از مسیری مشترک به آن تشییع نرسیده‌ بودند؛ یکی از شوش به اهواز آمده و دیگری از خیابان کیانپارس اهواز مسیرش به پل روی کارون رسیده است. یکی از طلاب ساکن حرم امام هشتم بوده و دیگری از ایلام خود را به تهران رسانده است. مردم آمده بودند و هرکدام روایتی، نگاهی، نظری به آن مراسم داشتند که داشت به فراموشی سپرده می‌شد، اما یک سال بعد از شهادت و تشییع، گروهی برآن شدند روایت‌های همراهان و مسافران تشییع کننده را جمع کرده و به صورت کتابی درآورند تا آیندگان بدانند و بخوانند شهادت و مراسم آن مرد بزرگ چگونه دنیا را به حیرت واداشت. کتابی به نام «هزار جان گرامی» که به کوشش ساجده ابراهیمی جمع‌آوری و توسط سوره مهر چاپ و منتشر شده و در واقع روایت‌نامۀ بدرقه شهید سلیمانی است. کتاب «هزار جان گرامی» که از بهترین کتاب‌های نوشته شده درباره شهید سلیمانی است، روایتگر حس و حال افرادی است که برای نبودش غصه‌ها خوردند و ماتم‌زده، گریه‌ها سر دادند. آنچنان که این بهت‌زدگی و شوریدگی در کلمه‌کلمه روایت‌های کتاب جاری است. برای همگی‌مان داغ سنگین بود. از آن بانوی جوان با روسری ساتن صورتی ساکن تهران که دستان نرمش نشان می‌داد در خانه، دست به سیاه و سفید نمی‌زند تا آن پیرمرد عرب دشداشه‌پوش ساکن یکی از محله‌های شوشِ خوزستان، همه برایمان داغش سنگین بود. آنجا که گردآورنده نیز آورده است: «هزار جان گرامی شهادت نامه‌ای است بر داغ سنگین یک ماتم بزرگ». هزار جان گرامی برای منِ مخاطب، بهت، استیصال، انتقام و غم را نشان می‌دهد و پیش رویمان می‌آورد شدت و حدت آن جمعه‌ دردناک را. در این کتاب، با کلماتی روبرو می‌شویم که احساسات و دغدغه‌ها و افکار آن روزهای افراد مختلفی را ثبت کرده و با خواندن هر روایت مبهوت می‌مانی از اینکه چطور یک نفر آنقدر محبوب بود که توانست همه ایران را عزادار کند و یتیم. بخشی از کتاب هزار جان گرامی: «ساعت هشت، تابوتِ تو و رفیقتْ، ابومهدی، را گذاشتند روی سِن. باران شدت گرفت و خیلی‌ها رفتند. مردم هجوم آوردند سمت تابوت‌ها و دوباره پارچه‌هایی برای تبرک به‌سمت تابوتت به پرواز درآمدند. دیگر نیاز به هیچ روضه‌ای نبود. تو خودت روضۀ مجسم بودی. خسته بودیم. ایستاده بودیم و صورتمانْ بی‌اختیار خیس می‌شد. صحن امام‌رضا  (ع) انگار گودی قتلگاه شده بود. پردۀ عصرعاشورای فرشچیانْ جان گرفته بود. بی‌بهانه می‌گریستیم؛ من، مردم، آسمان، و حتی به‌گمانم خود تو؛ برای این‌همه رحمت که با خودت آوردی.»   شاید پیش از اذان صبح یکی از بهترین کتاب‌های نوشته شده درباره شهید سلیمانی، کتاب «شاید پیش از اذان صبح» است که احمد یوسف‌زاده نویسنده کتاب «آن بیست و سه نفر» آن را در 170 صفحه نوشته و انتشارات سوره مهر چاپ و منتشر کرده است. کتاب «شاید پیش از اذان صبح» دلنوشته‌ها و خاطراتی است که یوسف‌‌زاده گاه‌ و بی‌گاه برای دوستش در طی سال‌ها نوشته، خاطراتی که روی دیگری از سردار شهیدمان را برایمان عیان می‌کند. نویسنده هنگام نوشتن این دلتنگی‌ها، هم‌رزمش را پیش رویش نشانده، همراه با او چای می‌نوشد و خاطراتی ناب را رو می‌کند. از خاطرات روزهای اعزام در زمان جنگ می‌گوید و مهربانی همیشگی‌اش که همواره دغدغه بچه‌های مردم را داشت. برای او بچه‌های مردم عزیز مادر بودند، گوشت دمِ توپ نبودند. احمدزاده البته خاطراتی هرچند کوتاه از کودکی حاج قاسم را هم از زبان یکی از هم‌بازی‌هایش آورده است. کسی که از کودکی قاسمی برایمان می‌گوید که بخشش، جزئی انکارناپذیر از اوست، خاطرات و دلتنگی‌های نویسنده اما تنها به کودکی و دوران جنگ هشت ساله خلاصه نمی‌شود. او از ماموریت‌های سردار سلیمانی در استان کرمان هم می‌گوید. همچنین سوگ‌نامه ریان را برایمان رو می‌کند، سوگ‌نامه ای از یک جوان مسیحی عراقی، همان که با نام پدر از شهید یاد می‌کند. احمد یوسف‌زاده اگرچه نویسنده است، اما در این کتاب تنها، او را دوستی می‌بینیم که قاسم سلیمانی را در قامت یک رفیق برای مخاطب به تصویر کشیده، نویسنده‌ای که دردِ فراق را در کلمه‌کلمه خاطراتش می‌توان دید. مخاطب در کتاب «شاید پیش از اذان صبح» با خواندن هر روایت، چهره جدیدی از سردار عزیزمان را می‌بیند، اما شاید سخت‌ترین بخش کتاب، دلتنگی شدید نویسنده بعد از شهادت سردار باشد، سحرگاهی که عملیاتی به نام آذرخش، ایران را سیاه‌پوش کرد...  بخشی از کتاب شاید پیش از اذان صبح: «قاسم مهربان بود، گفت به خاطر مادرت که اقواممونه نمی‌زنمت. سهراب را هم بخشید و گفت، ولی یادتون باشه شما منه به نامردی زدین! حاج قاسم عزیز، صحبت دوستت که به اینجا رسید، نتوانستم جلو اشک‌هایم را بگیرم، رفته بودم توی بحر ماجرای شهید شدنت، آخرش هم به نامردی توی فرودگاه بغداد، بی‌خبر، از هوا با موشک زدنت!»   سلیمانی عزیز سلیمانی عزیز کتابی است که به همت مجموعه نویسندگان گذری بر زندگی و رزم سردار شهید حاج قاسم سلیمانی بوده و توسط انتشارات حماسه یاران در سال 1399 منتشر شد،. پس از استقبال بی‌نظیر از کتاب سلیمانی عزیز، انتشارات حماسه یاران تصمیم به نشر جلد دوم این کتاب گرفت و کتاب سلیمانی عزیز 2 را با نویسندگی مهدی قربانی روانه بازار نشر کتاب کرد. این مجموعه دوجلدی، روایتگر خاطراتی متفاوت و خوانده نشده از سردار شهید و بخشی از یادداشت‌های شخصیت‌های بزرگ دربارۀ این شهید است. کتاب در واقع گذری بر زندگی و رزم سردار شهید به انضمام متن وصیت‌نامه ایشان است، کتابی که نتیجه مصاحبه‌ها، گفت‌وگوها و خاطرات شفاهی دوستان، هم‌رزمان و آشنایان و فرزندان شهید سلیمانی است. مجموعه نویسندگان در این دو مجلد سعی کرده‌اند با قلمی ساده و دلنشین و با روایت‌های کوتاه و خوش‌خوان، گوشه‌ای از زندگی مرد تمام‌نشدنی و همیشه در صحنه جبهه مقاومت را به مخاطب نشان دهند، البته که بی‌شک سال‌ها زمان لازم است تا بتوان به‌درستی و شایستگی این شهید را شناخت و شناساند. بخشی از کتاب سلیمانی عزیز: «یک وقت‌هایی که دورهم می‌نشستیم حرف از شهادت حاجی هم پیش می‌آمد. طبیعی بود. یک‌بار از سر شوخی گفتم: «حاجی ما عصبانی بشیم دعا می‌کنیم شهید بشید.» بلافاصله گفتم:«بعد از صدوبیست سال ها.» خوشش آمده بود. ــ چرا بعد از صدوبیست سال؟ دعا کن الان شهید بشم. ــ حاجی حیفم میاد. حضرت آقا به شما نیاز داره، جبهه مقاومت به شما نیاز داره، جمهوری اسلامی به شما نیاز داره، دنیای اسلام به شما نیاز داره، باشید و خدمت کنید بعد از صدوبیست سال. حاجی ول کن ماجرا نبود. ــ نه، اون اثری که خون من الان داره، توی آینده نداره، اون اثری که خون من الان در بین جوون‌ها داره، توی آینده نداره. یک سال و نیم گذشت تا به حرفش رسیدم. وقتی میلیون میلیون جمعیت ریختند توی خیابان‌ها، برای تشییع پیکرش. جوان‌ها عکس حاجی به دست، اشک می‌ریختند. حرف حاجی قدم‌به‌قدم تشییع همراهم بود. ــ خون من الان اثر داره.»   به قلم "طاهره راهی"کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

مسعود کوثری در کتاب تأملی در جامعه‌شناسی ادبیات در توضیحی دربارۀ ادبیات جنگ می‌نویسد: «ادبیات جنگ هم شامل آن دسته از آثاری می‌شود که به توصیف جنگ، رزمندگان، وقایع و صحنه‌های جنگ، ادوات و ابزار جنگ، نقشه‌ها و فنون جنگ و... می‌پردازد و هم آن دسته که غیرمستقیم مسائل مربوط به جنگ نظایر مهاجرت، بمباران شهرها، خانواده رزمندگان، ترغیب افراد به پیوستن به جبهه‌ها، مسائل پشت جبهه را توصیف می‌کنند. همچنین ادبیات جنگ نه ‌تنها شامل آثار ادبی تولیدشده در صحنه‌های جنگ و زمان جنگ، بلکه آثار تولید شده در خارج صحنه‌های نبرد و زمان پس از جنگ را نیز دربرمی‌گیرد.» ادبیات جنگ به چه معناست؟ در «ادبیات جنگ» ما با چند موضوع سر و کار داریم؛ اول موضوع جنگ و دیدگاهی که نویسنده از آن دارد، دوم مسئلۀ ادبیات یا کارکرد آن و انتظاری که نویسنده از ادبیات دارد. ادبیاتی که به مسئله جنگ و مقوله‌های مرتبط با آن می‌پردازد. این نوع ادبیات خود به دو بخش متفاوت و با دو دستور زبان متفاوت واقعیتها را به مخاطبان نشان می‌دهد؛ ادبیاتِ همزمان با جنگ که با دستور زبانِ خاصِ خود ایجاد شور و انگیزه در مردم می‌کند. دستور زبانی تبلیغی که به نوعی مقاومت و استقامت مردم را در مقابل دشمن زیاد می‌کند. اما ادبیات پس از جنگ، دستور زبانی است که به روایت حقایق دوره جنگ برای آیندگان می‌پردازد و پیش از خاک، انسان و انسانیت را به چالش میکشد. چنین ادبیاتی در کشور ما نیز در حوزه‌های مختلفی چون زنان و مادران و حتی خودنوشته‌هایی از افراد به طور گسترده وجود دارد و طیف وسیعی از مخاطبان را دربرمی‌گیرد. بهترین کتاب های دفاع مقدس کدام اند؟ در این یادداشت برخی از بهترین کتاب‌های دفاع مقدس را بررسی می‌کنیم و با آن‌ها به دل اتفاقات هشت سال دفاع مقدس می‌رویم. کتاب حوض خون در معرفی اولین کتاب از این فهرست به سراغ کتابی زنانه می‌رویم که رهبری برای آن تقریظ نوشته‌ند؛ حوض خون به قلم فاطمه سادات میرعالی که توسط انتشارات راه‌یار و در 504 صفحه منتشر شده و روایت‌هایی از 64 بانوی اندیمشکی است، خاطرات آنان درباره فعالیتشان در بخش رخت‌شویی البسه رزمندگان دفاع مقدس در بیمارستان شهید کلانتری اندیمشک. بانوانی که هرکدام با وجود مسئولیت داشتن در خانه و خانواده، به دلیل عشق و شرایط ویژه‌ای که کشور در آن قرار داشت، مشکلات حضور در رختشورخانه را به جان خریدند و پای کار ایستادند. 64 روایت عجیب و غریب از حضور زنانی که بخش مهمی از وجود خود را برای همیشه در آن رختشوخانه جا گذاشتند و نویسنده، فاطمه‌سادات میرعالی در اولین کتابش به خوبی توانسته با صحنه‌سازی‌های درست و بدور از بزرگ‌نمایی، مخاطب را با راویان همراه کند، با خنده‌هایشان بخندد، با ترس‌هایشان بلرزد و با غم‌هایشان، اشک بریزد.  حوض خون از ناگفته‌ها می‌گوید، از حماسه‌ای که غرق در احساس است. از دلتنگی‌ها می‌گوید، جنگ با خستگی را به قلم می‌کشاند و از صبر می‌گوید و در نهایت از مادر بودن! آن 64 نفر تنها به لباس‌ها چنگ نمی‌زنند؛ وقتی کتاب را می‌خوانی می‌فهمی آنها به دل ما هم چنگ می‌زنند و چشمان‌مان را غرق آب می‌کنند: «شوهرم چند ماه یک بار از جبهه می‌اومد خونه، بیچاره مرا با دست‌های زبر و زخم شده می‌دید. تازه بوی وایتکس هم می‌دادم. خدا رحم کرد طلاقم نداد!»   کتاب تنها گریه کن دومین کتاب این فهرست «تنها گریه کن» نوشته اکرم اسلامی است و انتشارات حماسه یاران آن را در 265 صفحه منتشر کرده است. «تنها گریه کن» که مزین به تقریظ رهبری است، علاوه بر نویسنده زن، از زبان بانویی خانه‌دار و انقلابی نیز نوشته شده است، زنی که سوادی در حد خواندن و نوشتن ساده دارد، اما فعال و انقلابیِ جهادگری است که فرزندش را در این راه داده است.   کتاب «تنها گریه کن» به زندگی اشرف‌السادات منتظری مادر شهید محمد معماریان یکی از معروف‌ترین شهدای شهر قم می‌پردازد. «تنها گریه کن» را می‌توان به دو بخش تقسیم کرد، بخشی که به مبارزات انقلابی خانم منتظر در قم و تهران می‌پردازد و نمایی کلی از سیمای زنی مجاهد را پیش‌روی مخاطب قرار می‌دهد. بخش دیگر کتاب به خاطرات این مادر از زمان دفاع مقدس و شهادت فرزند و فعالیت‌های جهادی این مادر در آن دوران می‌پردازد. اسلامی در «تنها گریه کن» به‌دور از تملق و بزرگنمایی، حقیقت زندگی شهید و مادرش را برایمان به تصویر کشیده و همین نشان دادن حقیقت، باعث می‌شود مخاطب کتاب را یک‌نفس بخواند.   کتاب خاتون و قوماندان در این فهرست کتاب سوم «خاتون و قوماندان» از انتشارات ستاره‌ها است که توسط مریم قربانزاده به رشته تحریر درآمده و در 324 صفحه منتشر شده است. این کتاب که مانند دو کتاب پیشین مزین به تقریظ رهبری است، زندگی ام‌البنین حسینی همسر شهید علیرضا توسلی(ابوحامد) فرمانده لشگر فاطمیون را به تصویر کشیده و زندگی او را در برهه‌های مختلف نشان داده است. فرمانده‌ای که در افغانستان متولد و در سوریه شهید شد، کسی که هم در دفاع مقدس ایران حضور داشته و هم در جنگ افغانستان با ارتش شوروی. کسی که بعد از بازگشت به ایران روزگار او را به سوریه می‌کشاند.  نویسنده در «خاتون و قوماندان» با روایتی ساده و بیانی روان، زندگی پرفراز و نشیبی را پیش‌روی مخاطب می‌گشاید و با ترسیمی هنرمندانه سبک زندگی شیعه افغانی را با زبانی شیرین بیان و در لابه‌لای خاطرات گفته شده توسط همسر شهید، مخاطب را با زندگی مهاجران افغانستانی و سختی‌ها و مشکلات آنها آشنا می‌کند.   کتاب از چیزی نمی‌ترسیدم چهارمین کتاب این مجموعه خاطرات خودنوشته‌ای از شهید قدس، سردار قاسم سلیمانی است با عنوان «از چیزی نمی‌ترسیدم» که توسط انتشارات مکتب حاج قاسم در 59 صفحه منتشر شده است. «از چیزی نمی‌ترسیدم» نخستین اثر چاپ شده توسط انتشارات «مکتب حاج قاسم» محسوب می شود و مزین به یادداشت رهبر معظم انقلاب است.  «از چیزی نمی‌ترسیدم» خاطرات خودنوشته‌ای است از پهلوانِ عصر ما که بدور از پیچیدگی‌ها و برجستگی‌های سیاسی و فکری، شمه‌ای از دوران سخت کودکی و نوجوانی خود را روایت کرده است. شرح زندگی مردی از دل روستایی دورافتاده در کرمان که چند دوره از زندگی ساده و کوتاهش را روایت کرده و به مخاطب نشان می‌دهد از چوپانی به جایگاه بلندی رسید. هر خاطره‌ای که روایت می‌شود با خود می‌گویی خدای من؛ این‌ها با همان دست قطع شده نوشته شده است؟ اینها زندگی ساده و فقیرانه و محقرانه‌ی یگانه قهرمان ایران زمین است؟ آیا آنها که حاج قاسم برایشان کارگری می‌کرد؛ گمان می‌کردند روزی همان پسرک نوجوان لاغر اندام که از روستا آمده، کارگری می‌‌کند و عرق می‌ریزد روزی خبر اول رسانه‌های جهان شود؟   کتاب محمد؛ مسیح کردستان کتاب بعدی «محمد؛ مسیح کردستان» است، کتابی درباره شهید محمد بروجردی که توسط نصرت‌الله محمودزاده نوشته شده و انتشارات روایت فتح آن را منتشر کرده است.  نویسنده در این کتاب با روایتی داستانی به زندگی‌نامه شهید محمد بروجردی پرداخته است. محمودزاده با گذشت نوزده سال از چاپ و انتشار جلد اول کتاب، با مطالعه بیش از 64 کتاب، مجله، روزنامه و دست‌نوشته در 15000صفحه و فیش‌برداری از 3000 صفحه نوار پیاده شده از مصاحبه‌های انجام شده با بیش از صد نفر، در عین سختی به هنگام نوشتن، توانسته کتاب کامل‌تری را عرضه و همین، مستند بودن کتاب را برای مخاطب مشخص‌ می‌کند و به دلیل وجود همین مصاحبه‌ها و مستندات بسیار، هرکسی بخواهد در مورد اتفاقات کردستان بخواند و بداند، می‌تواند به آن رجوع کند. نویسنده در «محمد؛ مسیح کردستان»، با بیان جزئیاتی از زندگی شهید، او را برای مخاطب می‌نمایاند، زندگینامه‌ای داستانی که ثمره چندین سال زحمت نویسنده است و می‌تواند به عنوان کتابی جامع برای شناخت بیشتر این شهید به آن رجوع کرد.    کتاب سلام بر ابراهیم آخرین کتاب این فهرست، مجموعه دوجلدی «سلام بر ابراهیم» است که به زندگی‌نامه شهید ابراهیم هادی، یکی از شهدای دفاع مقدس می‌پردازد، کتابی که توسط گروه نویسندگان نوشته شده و انتشارات شهید ابراهیم هادی  آن را منتشر کرده‌است. «سلام بر ابراهیم»، زندگی‌نامه شهید پهلوان مفقودالاثر ابراهیم هادی است، شهیدی که در 22 بهمن سال 61 در فکه به شهادت رسیده است. «سلام بر ابراهیم» که از مصاحبه نگارنده با افراد مختلفی از خانواده و دوستان و هم‌رزمان این شهید نوشته شده، خصوصیات اخلاقی شهید را از کودکی تا بزرگسالی و شهادت او بیان می‌کند و به مخاطب پهلوان قهرمانی را نشان می‌دهد که همچون بسیاری از ما، مدرسه و باشگاه رفته و از همان نوجوانی کارگری می‌کرده است، کسی که قهرمانی در کشتی را رها می‌کند و به قهرمانی در آسمان‌ها می‌رسد.  جلد اول «سلام بر ابراهیم» که در سال 1393 چاپ و منتشر شده، مجموعه‌ای از 69 خاطرۀ دوستان و اعضای خانواده از شهید است، روایت‌هایی که لابه‌لای آن‌ها می‌توان خصوصیات اخلاقی خاص شهید را شناخت. جلد دوم «سلام بر ابراهیم» که با تأخیری چهار ساله در سال 97 منتشر و به بخش‌های مختلف تقسیم شده، مشابه جلد اول محصول بیش از 50 مصاحبه با خانواده و دوستان شهید است، خاطراتی که با گذشت زمان و با خواندن جلد اول، راویان را به بیان آنها از این شهید ترغیب کرده است.  به قلم "طاهره راهی"کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

شهید محمد بروجردی، در سال 1338 در شهر بروجرد متولد شد. محمد بروجردی در زمان حکومت پهلوی از مبارزان و فعالان علیه رژیم پهلوی بود. او با سفر به لبنان و آشنایی با امام موسی صدر و شهید مصطفی چمران، آموزش‌های نظامی بیشتری را فراگرفت و پس از بازگشت به ایران و وقوع انقلاب اسلامی، مسئولیت حفاظت از امام خمینی را به عهده داشت. بروجردی مدتی مسئول زندان اوین بود و پس از آن با تلاش‌های او، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تاسیس شد. سخن در مورد شهید محمد بروجردی فراوان است. از نحوه خاص مدیریتش تا سلوک فردی و اجتماعی‌اش. از مقاطع طلایی زندگی محمد بروجردی که بسیار جالب و درس‌آموز است می توان به حضور او در کردستان اشاره کرد. همان‌طور که می‌دانید بعد از انقلاب اسلامی، ضد انقلاب در کردستان زمزمه جدایی سر دادند و بخش‌هایی از استان کردستان را تحت تصرف خود درآوردند. شهر سنندج به محاصره کامل دموکرات و کوموله و چریک‌های فدایی خلق درآمده بود. در چنین شرایطی بود که محمد بروجردی به امر امام خمینی، رهسپار شهر سنندج شد تا این غائله را مدیریت کند. حضور محمد بروجردی در کردستان حقیقتا انقلاب اسلامی، سبب بروز استعدادهایی شد که آدم از دیدن‌شان حیرت می‌کند. یکی از همین استعدادها، همین جوان بیست و چند ساله است که مدیریت او در شهر سنندج خیلی عجیب است. بروجردی هم‌زمان با رعایت تاکتیک‌های جنگی و مبارزاتی و فتح سنگر ضد انقلاب، دل‌های مردم کرد را هم تصرف کرد. اخلاق‌مداری، تواضع، مردم‌داری و صبوری و صلابت، از ویژگی‌های این شهید عزیز است. معلوم نیست اگر تدبیرهای بروجردی نبود، غائله کردستان چگونه ختم می‌شد. سبک مدیریتی و اخلاقی بروجردی الگوی بسیار خوبی برای همه مدیران نظامی و غیرنظامی جمهوری اسلامی است.  بروجردی پس از موفقیت در کردستان و شروع جنگ تحمیلی رهسپار جنگ شد و با مجاهدت‌های او و یارانش، شهر سر پل ذهاب از سقوط نجات پیدا کرد. این شهید گران‌قدر در اول خرداد 1362 هنگامی که راهی شهر نقده در استان ارومیه بود، به شهادت رسید.  محمد مسیح کردستان: زندگی نامه داستانی شهید محمد بروجردی درمورد محمد بروجردی و خاطراتش، کتاب‌های متعددی نگاشته شده اما نصرت الله محمودزاده در کتاب محمد، مسیح کردستان، که نشر روایت فتح آن را به چاپ رسانده، طی هشتصد صفحه هر آن‌چه گفتنی بوده را به زیبایی گفته‌است. جدا از شخصیت محمد بروجردی، که عامل مهم جذابیت این کتاب است، خود کتاب محمد مسیح کردستان، یک نمونه عالی از تاریخ‌نگاری مستند انقلاب و دفاع مقدس است. تلاش بی‌نظیری که نویسنده برای ثبت خاطرات و تالیف کتاب انجام داده‌است، واقعا ستودنی است. نصرت‌الله محمودزاده قریب به 20 سال برای جمع‌آوری خاطرات و تدوین آنها صبر کرده و زحمت کشیده و با بیش از 100 نفر از یاران و نزدیکان شهید بروجردی مصاحبه کرده است. زحمتی که به بار نشسته و شاهد یک کتاب خوش‌فرم و روان و البته مستند هستیم. نصرت الله محمودزاده قصد داشت کتاب مسیح کردستان را ابتدا در قالب یک مجموعه دوجلدی منتشر کند که جلد اول کتاب به فعالیت‌های قبل انقلاب شهید بروجردی و جلد دوم کتاب به فعالیت‌های پس از انقلاب اختصاص داشته باشد. جلد اول با عنوان مسیح کردستان در انتشارات ملک اعظم چاپ شد. اما در ادامه و بعد از تحقیقاتی که داشت، هر دو جلد را ادغام کرد و طی یک جلد حدود 800 صفحه ای به کل زندگی بروجردی پرداخت. اطلاعات دسته‌اولی که پیدا کردن‌شان کار راحتی نبوده. ناگفته‌هایی که قطعا برای نسل جدید شنیدنی است. برای نسلی که دهه شصت را درک نکرده و از نزدیک شاهد رشادت‌ها و بزرگی‌های این مردان بزرگ نبوده است. کتاب محمد مسیح کردستان، دست‌مایه پردازش و ساختن فیلم سینمایی غریب نیز شده است. فیلمی به یادماندنی با کارگردانی محمدحسین لطیفی و بازی زیبای بابک حمیدیان در نقش شهید بروجردی. دکلمه ماندگار این فیلم، عبارت "صبور باش" از شهید بروجردی است که تا مدت‌ها بعد از فیلم، زمزمه‌اش در گوش آدم طنین‌انداز می‌شود. با خواندن کتاب محمد مسیح کردستان، از نصرت الله محمودزاده، متوجه خواهید شد چرا به شهید بروجردی، مسیح کردستان می‌گفتند؟ بروجردی در کردستان چه کاری کرد و چه رفتاری داشت که مردم به او لقب مسیح دادند؟ جوان بیست و چند ساله‌ای که بدون داشتن تجربه خاص اداری و مدیریتی، در مجموعه خود با شگفتی عمل می کند. نگاه ویژه و خاص او به مردم، موجب شده بود رفتار ویژه‌ای داشته باشد. مردم‌محوری بروجردی، چیزی نیست که بتوان به سادگی از کنارش رد شد. او تربیت‌یافته مکتب امام خمینی بود و به خوبی می‌دانست که کرامت انسانی، خط قرمز مهمی است. هم چنین تن ندادن بروجردی به بروکراسی اداری از ویژگی‌های ممتاز او محسوب می‌شود. محمودزاده سعی کرده در کتاب محمد مسیح کردستان، روایتی جامع از شخصیت و منش بروجردی ارائه دهد. روایتی که صرفا از یک زوایه خاص به بروجردی نپرداخته و هم‌چنین تلاش داشته تا چهره واقعی بروجردی را روایت کند نه اینکه یک مقام آسمانی و نقدناپذیر از او ارائه دهد. در مورد بروجردی حرف و حدیث فراوان است. این‌که چرا مسئولیت فرماندهی کل سپاه را نمی‌پذیرد؟ این‌که چگونه بوده‌است که در مواقعی افرادی مثل شهید مطهری و بهشتی درباره بعضی امور از او نظر می‌گرفتند؟ این سوالات و خیلی سوال‌ها و نکات جالب دیگر هستند که در مورد بروجردی وجود دارد و با مطالعه آثار چاپ شده در مورد این شهید، می‌توان به پاسخ آنها رسید. از امتیازات کتاب محمودزاده، روایت زیبا و جذاب داستانی کتاب است. گویی خود بروجردی نشسته و دارد داستان زندگی‌اش را تعریف می‌کند. کتاب‌های دیگری نیز درباره شهید محمد برجرودی نوشته شده که البته به جامعیت محمد مسیح کردستان، نیست. که امتیازشان مختصربودنشان است و اگر حوصله خواندن یک کتاب قطور را ندارید، پیشنهاد خوبی هستند. غریب غرب: روایتی کوتاه از زندگی شهید بروجردی انتشارات روایت فتح در اولین کتاب مجموعه سرداران خود، به سراغ محمد بروجردی رفته و عباس رمضانی در یک کتاب حدودا 100صفحه‌ای کتاب غریب غرب را به رشته تحریر درآورده است. همین انتشارات در جلد دوازدهم مجموعه یادگاران با عنوان کتاب بروجردی و جلد هشتم مجموعه از چشم ها با عنوان همان لبخند همیشگی، دوباره به سراغ بروجردی رفته و خاطراتی از این شهید را جمع آوری و تدوین کرده است. انتشارات یازهرا نیز در چهارمین مجلد از مجموعه یاران ناب، پی محمد بروجردی را گرفته و کتاب میرزا محمد، پدر کردستان را با قلم علی اکبری مزدآبادی به رشته تحریر درآورده است.   امید که با مطالعه خاطرات این شهید و آشنایی با رفتار و منش او، باز هم شاهد پیدایش بروجردی‌ها باشیم.   کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف: blog1 از سایت پاتوق کتاب تهیه کنید. 

تاریخ غالبا درس‌هایی پنهانی و آشکار دارد. اما این میان چگونگی بازنقل آن نیز موثر و مهم است. اغلب کشورهای مهم جهان که تاثیر به‌سزایی در تشکیل جهان امروزی دارند، تاریخ پرکشش و پرتنشی را تجربه کرده‌اند. درمیان آنها دو کشور آمریکا و کشور جعلی اسراییل بیشترین کشش و تنش را برای سایر کشورها ایجاد کرده‌اند. از استعمار کشورهای کوچک فرودست گرفته تا داستان‌های خیالی سرزمین‌های موعود و کشتار و خون‌ریزی و نسل‌کشی برای رسیدن به موهومات بازسازی شده توسط خود. مطالعه گسترده و مفید در مورد امریکا و اسراییل در بعد تاریخی می‌توانند در کنار درس‌هایی که به مخاطب می‌دهد، واقعیاتی از نگفته‌ها و ابعاد پنهانی آنها رو کند و ما را در تصمیم‌گیری‌های صحیح، جهت‌گیری‌های به‌جا و مناسب در موقعیت‌های سخت کمک کند. مانند همین دفاع اخیر ایران از مواضع و خاک خود در برابر اسراییل و به تبع آن دروغ‌هایی که طرف اسراییلی و آمریکایی با شانتاژهای رسانه‌ای و پنهان‌کاری‌های خود در جهان مطرح کردند. در بعد تاریخی برملا شدن پنجه‌اندازی قدرت موشکی ایران در برابر پدافند هوایی مشهور گنبد آهنین اسراییل می‌تواند برای آیندگان روایتی صحیح را به‌جا بگذارد. در این نوشتار، طی معرفی 8 کتاب، با حقیقت و ماهیت وجودی آمریکا و اسراییل از زبان مورخان و پژوهشگران داخلی و خارجی آشنا می شویم. بهترین کتاب ها در مورد آمریکا و اسرائیل تاریخ مستطاب آمریکا  آمریکا همیشه خود را در سطح جهان جدی مطرح کرده است و هرکجا که تاریخ یا ملت‌هایی که قبل از تاریخ ایجاد آمریکا تاریخ‌ساز بوده‌اند، نخواسته‌اند جدی بگیرندش؛ با شلاق و خشم و توپ و تانک یادآور شده که موجودیتش بسیار جدی است و اتفاقا عبوث و بزرگ‌خاندان‌معاب است. اما به نظر آقای محمدصادق کوشکی در کتاب "تاریخ مستطاب آمریکا" که توسط انتشارات شهید کاظمی به چاپ رسیده است حتی در جدی‌ترین برهه‌های تاریخی باز شوخی بزرگی‌ست که می‌شود از آن طنز نغزی بیرون کشید. کوشکی در کتابش دست به نقد ابرقدرت تاریخ به زبان طنز زده است و با آمریکا در سه محور مورد ادعایش دموکراسی، حقوق بشر و آزادی شوخی کرده است. محمدصادق کوشکی تاریخ مستطاب امریکا را از منابعی جمع‌آوری کرده که خارج از ایران تولید شده‌اند، بنابراین نگاه ویژه این کتاب نگاه کلیشه‌ای و دعوای موش و گربه‌ ایران و آمریکایی نیست. سه فصل تاریخ تشکیل آمریکا، آمریکا در جهان و آمریکا و ایران کتاب تاریخی با رویکرد طنز تاریخ مستطاب امریکا را تشکیل داده‌اند که نویسنده در آن با جدی‌ترین حوزه تاریخی آمریکا شوخی می‌کند.   سرگذشت استعمار اما اتفاقات تاریخی و پنجه‌های قدرتمند استعمار و کشورهای استعمارگر، بدون شوخی و بسیار جدی حلقوم کشورهای تحت سلطه را فشار داده است و از رهگذر سال‌ها و قرن‌ها نیز خاموش نشده. با اینکه شعارها و تبلیغات کشورهایی مثل امریکا و انگلیس در سطح جهان تزیین شده اما کماکان رویه همان رویه زورگویی و قدرت‌طلبی است. نسل نوجوان و کودکانی که بعد از این قرار است وارد دانسته‌های جهانی شوند، باید با نگاهی روشن و آگاهی عمیق‌تر با این برهه‌های تاریخی آشنا شوند و بتوانند دوست و دشمن را با خواندن صحیح تاریخ خود تشخیص دهند. از همین رو انتشارات سوره مهر سری 15 جلدی سرگذشت استعمار را به قلم مهدی میرکیایی وارد بازار نشر کرده است. این مجموعه با اینکه با محتوای یکسان در مورد استعمار و واقعیت‌های پنهان پشت قدرتمندی کشورهای بزرگ جهان و ظلم و ستمی که به کشورهای تحت سلطه روا داشته شده می‌پردازد، هر جلد داستان ویژه و منحصر به خود را دارد و میتواند به عنوان یک کتاب مستقل اطلاعات تاریخی بسیار خوبی را به نسل نوجوان منتقل کند. اگر داستان کشف قاره امریکا را از زبان خود آمریکایی‌ها شنیده‌اید، مجموعه سرگذشت استعمار، این داستان را از زبان تاریخ و بومی‌های آمریکا نیز به صورت مستند داستانی روایت می‌کند. پرتغال، انگلیس، آمریکا و غرب در برابر بومیان آمریکا، آفریقایی‌ها، هند، ایران و افغانستان.   مبانی نظری غرب مدرن درست است که مدت‌ها از جنگ و خون‌ریزی علنی برای کشورگشایی و تصاحب منابع کشور‌های فرودست توسط ابرقدرت‌ها گذشته‌است، اما فرهنگ و رویه کشورهای غربی مثل آمریکا و انگلیس کماکان همان رویه استعماری است. این بار به جان فرهنگ و مذهب و نگرش کشورهایی افتاده‌اند که با قدرت ایمان و دین و باورهای اصیل جلوی استبداد ایستاده‌اند. دکتر شهریار زرشناس در کتاب مبانی نظری غرب مدرن این جریان‌شناسی و پاتک غرب به فرهنگ را به صورت درسواره عنوان کرده است. واقعیت این است که یک بحران و کمبود عمیق نظری در خصوص تبیین دقیق منظومه فکری اصیل اسلامی و همچنین روشنگری دینی، نسبت به ماهیت تاریخی فرهنگی غرب مدرن و زیربناهای فلسفی آن و مدل حکومتی مبتنی بر دموکراسی، در کشور ما به طور جدی دیده می‌شود. دکتر شهریار زرشناس در این کتاب که توسط دفتر نشر معارف به چاپ رسیده مفهوم شرق و غرب و تعبیر  تاریخی و فرهنگی آن، غرب مدرن و ماهیت مدرنیته، ادوار تاریخی مدرنیته و ایدئولوژی‌های آن و همچنین طبقات در جامعه مدرن به صورت جامع اما مختصر صحبت کرده است.   اتاقی که در آن اتفاق افتاد در میان تمام روایت‌هایی که از کشورهای تحت سلطه استبداد و استکبار جهانی وجود دارد، هیچ روایتی دقیق‌تر، ملموس‌تر و واقعی‌تر از روایت های شخصی کسانی که خود در این ماجراها جایگاه مقابل مهمی دارند، نیست. جان بولتون، مشاور امنیتی جنگ طلب 453 روزه دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ است. او پس از اینکه توسط ترامپ اخراج شد، تصمیم گرفت تا خاطراتش را در مدت خدمتش به صورت کتاب چاپ کند. انتشارات امیرکبیر  و چند ناشر دیگر نیز این خاطرات را ترجمه و چاپ کرده‌اند. کتاب اتاقی که در آن اتفاق افتاد، بررسی رخدادهای سیاسی دوره ترامپ و به نوعی افشاگری بولتون از فاجعه‌ای به نام ترامپ برای کشور امریکا است. این کتاب از این جهت حائز اهمیت است که توسط شخصی نوشته شده که بیشترین و نزدیک‌ترین ارتباط را با ترامپ داشته و می‌توان آن را یک گزارش جامع و کامل و مهم‌ترین آن از دولت دونالد ترامپ و سیاست‌ورزی‌های آن دوره آمریکا در جهان دانست. نویسنده این کتاب نیز با اینکه از جدی‌ترین و به قول خودش که در دستگاه سه دولت ریگان، بوش پدر و بوش پسر خدمت کرده عنوان می‌کند: «تفاوت بین این ریاست‌جمهوری و دوره‌های قبلی خدمت من خیره‌کننده بود». او با رئیس‌جمهوری آشنا شد که فکر می‌کرد سیاست خارجی مانند بستن یک معامله املاک است. در نتیجه، ایالات متحده فرصت مقابله با تهدیدات عمیق خود را از دست داد و در مواردی مانند چین، روسیه، ایران و کره شمالی در موقعیت آسیب‌پذیرتری قرار گرفت. رویای آمریکایی در دیگر سو توهم و باغ سبز و سرخی که آمریکایی‌ها براثر تبلیغات و برای پوشاندن عمق جنایت‌هایشان علیه بشریت برای ریشه دادن به تمدن ساختگی‌شان از خود و کشورشان نشان داده‌اند، سودای حضور در چنین جامعه پیشرفته و آزاد و پر از دموکراسی را در ذهن بسیاری از جوانان مخصوصا جوانان جهان سومی پرورانده است. هاروارد زین مورخ امریکایی، تاریخ کشورش را از زبان کارگران، مردم‌گرایان، سیاه‌پوستان، زنان، بردگان و سرخ‌پوستان این کشور علیه سفیدپوستان و برده‌داری و نظام سرمایه‌داری نوشته است تا این رویا‌پردازی را به واقعیت‌های تلخ پنهان نزدیک کند. کتاب رویای امریکایی خلاصه شده کتاب تاریخ مردم ایالات متحده از همین نویسنده است که این خلاصه را به قلمی سلیس و دور از تکلف‌های کتاب‌های پژوهشی برای عموم مردم نوشته است. او در این کتاب جنگ داخلی امریکا، تاثیر جدایی از بریتانیا، انقلاب بلشویکی، تأثیرهای جنگ جهانی اول و دوم بر آمریکا و نقش یهود و خاندان‌های زرسالار همچون: «روچیلدها»؛ «راکفلرها» و... در تحولات تاریخی غرب را مورد توجه قرار داده‌است.  این کتاب پس از انتشار به کتاب رسمی درسی در دبیرستان‌های امریکا تبدیل شد و نام پروفسور زین در بین صد اساتید خطرناک برای امریکا نیز آورده شده است. ویژگی مهم این کتاب پرداختن به خاندان‌های بزرگ یهود دارد که با ابزار ثروت در تشکیل ایالات متحده دست به کنترل جهان زدند و بعد از آن نیز با برپایی و علم کردن سرزمین موعود رژیم سفاک صهیونیستی را در قلمرو جهان گستردند. دشمن شدید  جریان‌شناسی دشمنی به نام یهود در زمره و صدر مهم‌ترین بررسی‌های تاریخی و اسلامی قرار گرفته‌است. به طوری که هر کنش و واکنش سیاسی نهایتا منجر به شناخت این قوم از ابتدای تاریخ و نحوه گسیل تفکر قدرت و نفوذ آن در تشکیل و گرداندن کشورهای زیردست توسط کشورهای بالادستی شده. با همین انگیزه، حجت الاسلام مهدی طائب، به نگارش کتاب دشمن شدید پرداخته‌است.  کتاب دشمن شدید، کتابی‌ست با محوریت یهود و جریان شناسی آن از ابتدای تاریخ تا اکنون که توسط انتشارات شهید کاظمی راهی بازار کتاب شده است. گروهی از محققان این کتاب پژوهشی را بر اساس کلاس‌های درسی تاریخ حجت الاسلام مهدی طائب و تحقیقاتی که در زمینه جریان یهود و دشمن‌شناسی انجام داده به‌جهت بصیرت‌افزایی و شناخت هرچه بهتر ریشه جریانات جاری در سطح کشور، منطقه و بین‌الملل به شکل کنونی به رشته تقریر درآورده‌اند. فصل اول این کتاب با انبیاء پیش از بنی‌اسرائیل آغاز می‌شود و بعد از آن به ترتیب تاریخ انبیا اولوالعزم تا پیامبر اسلام با رویکرد ذکر شده بررسی و بیان می‌شود. تاریخ فرهنگی قبیله لعنت مجموعه تاریخ فرهنگی قبیله لعنت نوشته اسماعیل شفیعی سروستانی، در هشت جلد از ابتدای آفرینش و عدم پیروی ابلیس از فرمان خدا و به دنبال آن تشکیل گروه‌های مخفی مبارزه با خدا توسط ابلیس و اولین پیرو او قابیل شروع به جریان شناسی بنیانی قوم یهود و علل و بروز نافرمانی‌ها و سرکشی‌های آنها در طول تاریخ می‌کند. نحوه ارتباط شیطان با کارگزارانش در اساطیر، دو محور اصلی شیطان‌‌شناسی و ارتباط با شیاطین و تأسیس مملکت اسرائیلی، به عنوان مملکت مسیح وعده داده شده، تاریخ گره خورده پیامبران با قوم بنی‌اسراییل و بسیاری از رازها و رمزهای نهفته در روند فرهنگی و سیاسی قوم یهود در این کتاب عنوان شده است. این مجموعه هشت جلدی اولین تجربه علمی و پژوهشی در این موضوع است که تاکنون در جهان اسلام ارائه شده و توسط نشر هلال منتشر شده است. هر جلد به تفصیل سیر بروز و ظهور و شکل گیری قوم یهود در ادوار تاریخی مختلف را مورد بررسی قرار می دهد. 10 غلط مشهور درباره اسراییل در تمام روایت‌های تاریخی و سیاسی همیشه رسانه‌های قدرتمند یهود که بی‌شک وزنه ثروت عظیمی از جهان به سمت آنها سنگینی می‌کند و از این رهاورد توانسته‌اند بسیاری از چیزهای نادرست را درست جلوه دهند. این‌گونه وارونه‌سازی‌ها را نیز کسی جز افرادی که خود در مرکز همه این تبلیغات وجود دارد نمی‌تواند به درستی روایت کند. ایلان پاپه مورخی بزرگ در سطح جهان است. شهرت زیاد او به علت تبار یهودی با تابعیت اسراییلی‌اش است که در خصوص روشنگری تاریخ فلسطین نویسنده  و مورخی پر کار است. او در بخش عمده آثار خود، وقایع را با دیدی منصفانه و محققانه نگاه می‌کند. به این ترتیب، حتی فارغ از مذهب و تابعیت او، می‌توان آثارش را جزو بهترین آثار تاریخ‌پژوهانه در این عرصه به شمار آورد. انتشارات کتابستان معرفت، کتاب 10 غلط مشهور درباره اسراییل او را به فارسی ترجمه و وارد دنیای نشر کرده است. نحوه کوچاندن یهودی‌ها از سرتاسر جهان به فلسطین، ساختن داستان‌های جعلی از سرزمین موعود در کتاب مقدس نحوه برخورد با فلسطینیان، تاریخ و قدمت فلسطین و بسیاری از مسایل تاریخی و سیاسی مربوط یه فلسطین و اسراییل که توسط دستگاه‌های تبلیغاتی صهیونیزم در جهان به غلط و به نفع قوم یهود بازگوشده است را پاپه در کتاب خود به شکل مستند وتاریخی و با ارایه ادله  محکم رد می‌کند و داستان واقعی آن را بیان می‌کند. درست است که پاپه نیز مانند سایر ساکنین اسراییل خود را محق داشتن کشوری جدا می‌داند و تنها در سیاست‌ورزی‌های صهیونیست اختلاف نظر دارد اما این کتاب می‌تواند مرجع مناسبی برای شناخت اسراییل و رو کردن هویت جعلی آن از زبان یکی از خود آنها باشد.  به قلم "مهدیه جاهد"کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف ارسال رایگان: blog1 از پاتوق کتاب خریداری کنید. 

صبح‌ها تاریک‌اند. عصرها تاریک‌اند و شب‌ها از همیشه تاریک‌ترند. حتی اگر تمام پروژکتورهای جهان با هم روشن شوند باز هم نمی‌توانند ذره‌ای به روشنایی دنیا کمک کنند. حقیقت این است که ما مهمانِ روزهای تاریک تاریخ هستیم. روزهایی که در آن حساب و کتابِ کودکان و زنان و مردانِ به خاک و خون کشیده شده، از دستمان در رفته است. روزهایی که بشر بی‌رحمانه‌ترین عملکرد خود را به نمایش گذاشته و دارد در وحشی‌گری سنگ تمام می‌گذارد و ما درحالی که از توی ظرف شیشه‌ایِ دست خاله‌مان که به عید دیدنی‌اش رفته‌ایم مشتی آجیل برمی‌داریم، به شبکه‌ی خبر خیره شده‌ایم که آمار شهدا را، آمار حملات را و آمار وحشی‌گری‌ها را زیرنویس می‌کند. تخم کدو توی دهن‌مان می‌ماسد، راه گلوهامان سد می‌شود اما مجبوریم راه گلوی‌مان را باز کنیم، تخم کدو را قورت بدهیم و با یک آه بلند به خانواده‌مان لبخند بزنیم. از دور شاید ما شبیه کسی باشیم که  با لباس نو دارد توی خانه‌ی خاله‌اش آجیل عید می‌خورد اما از نزدیک، از نزدیکِ نزدیک، سرِ ما پر از سودایِ آزادی است، سودایِ آزادیِ سرزمینی که زیتون‌هایش سبزِ سبز است، مردمانش شجاع و نجیب‌اند و خاکش مقدس است. و کیست که نداند راه آزادی از آگاهی می‌گذرد… به همین مناسبت در ادامه به معرفی چهار رمان نوجوان می‌پردازیم که داستان مقاومت و ایستادگی را روایت می‌کنند، داستانِ از زیر خروار‌ها خاکستر دوباره جوانه زدن، داستانی که مناسب حال و هوای روز جهانی قدس است. بهترین رمان های نوجوان با موضوع مقاومت کتاب یک تکه زمین کوچک اثر الیزابت لرد تا به حال شده‌است که بنشینید گوشه‌ی اتاقتان و به آرزوهایتان فکر کنید؟ مگر می‌شود نشده باشد؟ تا حالا شده‌است که یک‌هو هوستان کند بروید یک کاغذ سفید بیاورید و لیست آرزوهایتان را خوش خط و تمیز رویش بنویسید؟ لیست کارهایی که می‌خواهید بکنید؟ چیزهایی که می‌خواهید داشته باشید؟ جاهایی که می‌خواهید بروید؟ اگر جوابتان به این سوال‌ها مثبت است، شما و یک تکه زمین کوچک می‌توانید دوستان خوبی برای هم باشید. چرا؟ چون کریم هم از آن دسته آدم‌هایی است که هوس می‌کند بنشیند برای آرزوهایش لیست بنویسد، از آن‌ها که شل بزنی توی آرزوهایش غرق می‌شود. او آرزو دارد که بهترین بازیکن جهان شود، از برادرش جمال خیلی خوشتیپ‌تر و باحال‌تر شود و یک اسید قوی اختراع کند که بتواند تانک های اسرائیلی را آب کند و... اما وقتی اهل رام الله فلسطین باشی، تیک زدن لیست آرزوها کار آسانی نیست. هر لحظه ممکن است اولین آرزویت را یک تانک زیر بگیرد، دومی بمب بخورد و سومی روی سرت خراب شود. «یک تکه زمین کوچک» واقعا داستان یک تکه زمین کوچک، در کنار یک مدرسه است. زمین خاکی و مخروبه‌ای که کریم و دوستانش در ساعاتی که تردد در شهر آزاد بود، در آن فوتبال بازی می‌کردند. کریم، هوپر و بقیه برای سر و سامان گرفتن زمین خاکی حسابی زحمت کشیده بودند، بی آن‌که بدانند زیر خاک این زمین برای آنها کلی ماجراجویی دفن شده است. الیزابت لرد در «یک تکه زمین کوچک» سعی کرده‌است زندگی یک نوجوان فلسطینی را با تمام تلخی‌ها و شیرینی‌ها، خطرات و ماجراجویی‌هایش به تصویر بکشد. با یک تکه زمین کوچک خواهید خندید و البته، قطعا غمگین خواهید شد! اثر زیبای الیزابت لرد را پروین علی‌پور ترجمه کرده و نشر افق آن را به چاپ رسانده‌است. کتاب یک شب فاصله از نشر پرتقال تصور کنید یک‌روز پدر و برادرتان برای کار به بخش غربی شهر می‌روند. شما خیلی عادی با آنها خداحافظی می‌کنید و مطمئنید که قرار است به زودی برگردند. تصور کردید؟ خب حالا تصور کنید که خیلی ناگهانی وسط شهرتان یک دیوار بزرگ می‌کشند و شهر را به دو قسمت شرقی و غربی تقسیم می‌کنند و هر گونه ارتباط ساکنین شرق و غرب را ممنوع می‌کنند و برایش مجازات مرگ در نظر می‌گیرند. این را هم تصور کردید؟ تصور کردن این قسمت شاید سخت باشد اما تلاشتان را بکنید. تصور کنید که پدر و برادرتان پشت آن دیوار غول پیکر گیر کرده‌اند و حالا شما چهارسال است که آنها را ندیده‌اید. توانستید تصور کنید؟ پس به زندگی گرتا خوش آمدید. «یک شب فاصله» اثر ارزشمند جنیفر ای. نیلسن که نشر پرتقال آن را برای مخاطب بالای شانزده سال به چاپ رسانده،  داستان گرتاست که دیوار برلین نه فقط شهر او را بلکه به قول خودش زندگی‌اش را دو نیم کرده‌بود. اگر شما جای گرتا بودید چه‌کار می‌کردید؟ تا پایان عمر به نیمه‌های زندگی‌تان که وحشیانه از هم جدا شده بودند چشم می‌دوختید و آه می‌کشیدید؟ یا اینکه هرطور شده تلاش می‌کردید تا دو نیمه را به هم برسانید و چسب بزنید؟  اگر دلتان برای یک شخصیت داستانی که سرسخت و مقاوم و اهل خطر باشد لک زده است، همین حالا یک شب فاصله را شروع کنید. البته به شما هشدار می‌دهم که قرار است مقادیر زیادی استرس را تحمل کنید.بیشتر بخوانید: با کتاب در بهار |دو|: 4 کتاب بهاری برای نوجوانانکتاب جایی که خیابان ها نام داشت اثر رنده عبدالفتاح یک کار شجاعانه از نظر شما چیست؟ اصلا به چه کسی می‌گویید شجاع؟ به کسی که با تمساح‌ها سلفی می‌گیرد؟ یا کسی که از بالای هلیکوپتر خودش را پرت می‌کند پایین؟ یا چه می‌دانم مثلا کسی که روی یک بند نازک که در فاصله‌ی دوتا کوه وصل شده راه می‌رود؟ حالا اگر به شما بگویم یک دختر دوازده ساله تصمیم گرفته‌است مخفیانه از شهرشان، بیت اللحم به قدس اشغال شده برود تا آرزوی مادربزرگش را  پیش از مرگ برآورده کند و در این راه باید از دست 1000تا سرباز اسرائیلی فرار کند و هر لحظه ممکن است گلوله بخورد، شما او را شجاع می‌دانید؟ دارم درباره‌ی حیات، شخصیت اصلی کتاب «جایی که خیابان ها نام داشت» نوشته‌ی رنده عبدالفتاح حرف می‌زنم. حیات همراه با خانواده و بی‌بی زینبش در بیت الحم زندگی می‌کند. بی‌بی زینب و فرزندانش بعد از اینکه اسرائیلی‌ها خانه و زمین‌هایشان را اشغال کردند، به اردوگاه آوارگان پناه بردند و بعد از ازدواج مادر حیات، به بیت اللحم آمدند. اما روح بی‌بی زینب، خنده‌های او و تمام وجودش در خانه‌ی زیبایش و زمین‌های آبادشان ماند. بی‌بی زینب به حیات گفته بود پیش از مرگش تنها یک آرزو دارد. اینکه فقط یک بار دیگر خاک آبادی‌شان را لمس کند. و حیات حاضر است هرکاری برای برآورده کردن این آرزو بکند. حتی اگر این کار رفتن به سرزمین اشغالی و آوردن یک مشت خاک باشد. «جایی که خیابان ها نام داشت» را نشر آرما چاپ کرده است. این کتاب برای نوجوانان بالای دوازده سال مناسب است. کتاب بی سرزمین از نشر پرتقال دلتان امید می‌خواهد؟ دلتان برای داستانی که آخرش از ته دل بگویید «آخیش» تنگ شده‌است؟ قلبتان تحمل غم و اضطرابی که قبل از لحظه‌ی امید به سراغتان می‌آید را دارد؟ جوابتان مثبت است؟ بی‌سرزمین را بخوانید. «بی‌سرزمین» قصه‌ی احمد است. احمد یکی از هزاران هزار کودک و نوجوانی است که مجبور می‌شود خاکش را، سرزمین و وطنش را رها کند. و کیست که نداند لحظه‌ای که انسان پایش را برای همیشه از خاکش بیرون می‌گذارد، هرکجای این دنیا که برود برای همیشه بی‌سرزمین خواهد بود. احمد و پدرش سوریه را به مقصد بلژیک ترک می‌کنند. اما مهاجرت غیرقانونی مسیری سخت و طولانی دارد، مسیری که پدر احمد و تنها فرد باقی مانده برای او را می‌گیرد. حتی تصورش هم دل و جرئت می‌خواهد اما بیایید تصور کنیم که احمد، تنها و در حالی که حتی یک انسان را در این دنیای جدید نمی‌شناسد و هنوز بیست و چهار ساعت از مرگ پدرش نگذشته‌است، پا به کشوری می‌گذارد که حتی یک کلمه از زبانش را متوجه نمی‌شود! به همه‌ی این‌ها اضافه کنید که احمد چهارده ساله است. کاترین ارش در بی سرزمین ما را با روزهای خوب و بد احمد همراه کرده‌است. روزهایی که سراسر تلاش است برای بلندشدن پس از زمین خوردن‌های محکم. آیا احمد برای همیشه تنها شده است؟ آیا او هرگز شانس این را نخواهد داشت که باز هم در میان بازوانی که به او عشق می‌ورزند فشرده شود؟ آیا قلب احمد دوباره امید را تجربه خواهد کرد؟ بی‌سرزمین را نشر پرتقال برای سنین بالای شانزده سال منتشر کرده‌است. به قلم "مریم کمالی پور" کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف ارسال رایگان: blog1 از پاتوق کتاب خریداری کنید.

منازعه‌ی فلسطین و اسرائیل، نه تنها یک تضاد سیاسی است، بلکه ریشه‌های عمیقی در ابعاد دینی، فرهنگی و تاریخی دارد که از اواخر قرن نوزدهم و ظهور صهیونیسم آغاز شده‌است. در سال 1948، رژیم صهیونیستی با اشغال سرزمین‌های فلسطینی تاسیس شد و در طی سالیان متمادی، ضمن نقض حقوق اولیه مردم این سرزمین، مرتکب خشونت‌های فراوان گشته و در نهایت قساوت، جان انسان‌های بی‌شماری را گرفته و موجب آوارگی میلیون‌ها فلسطینی شامل زنان و کودکان بی‌گناه و زندگی اجباری آنان در اردوگاه‌ها با سخت‌ترین شرایط زیستی، شده‌است. روز قدس، به عنوان نمادی از وحدت مسلمانان در مقابل سیاست‌های ظالمانه اسرائیل، نقطه‌ی شکل‌گیری هم‌بستگی و مبارزه برای عدالت است، این روز یک ابتکار عمل سیاسی-مذهبی از سوی امام خمینی (ره) بود که در پی بمباران جنوب لبنان توسط اسرائیل در 16 مرداد 1358 (برابر با 13 رمضان 1399) صادر شد. ایشان در پیامی خطاب به مسلمانان جهان، آخرین جمعه ماه رمضان را به عنوان روز قدس نام‌گذاری و از مسلمانان خواستند تا در این روز هم‌بستگی خود را در حمایت از حقوق قانونی مردم مسلمان فلسطین به نمایش بگذارند. طی سال‌ها این روز به نمادی از وحدت مسلمانان در برابر اسرائیل تبدیل شده و مجالی برای افزایش آگاهی جهانی از وضعیت فلسطینیان، حمایت از حقوق فلسطین در برابر تجاوزات اسرائیل و محکومیت جنایات آن و همچنین تقویت وحدت امت اسلامی است. این رویداد سالانه، می‌تواند به عنوان فرصتی برای بررسی ابعاد مختلف این منازعه و شناخت ماهیت و حقیقت اسرائیل و صهیونیسم برای علاقه‌مندان باشد. با توجه به ضرورت این امر پاتوق کتاب به معرفی چند کتاب شاخص در این زمینه می‌پردازد. کتاب پاکسازی قومی فلسطین تالیف ایلان پایه ایلان پاپه مورخی یهودی و از منتقدان جدی سیاست‌های اسرائیل در قبال فلسطینیان است و کتاب "پاک‌سازی قومی فلسطین" از آثار برجسته‌ی او محسوب می‌شود که دیدگاهی تکان‌دهنده و جدید از جنایات اسرائیل را با استفاده از اسناد دولتی اسرائیل، گزارش‌های سازمان ملل متحد و خاطرات شاهدان عینی مطرح می‌سازد. این کتاب با ترجمه‌ی محسن کرباسفروشان توسط نشر اطلاعات به چاپ رسیده است. پاپه در این اثر با استفاده از اسناد و مدارک معتبر تاریخی و بر اساس تحقیقات علمی و دقیق، سیر تشکیل رژیم غاصب صهیونیستی را از آغاز و با تحلیل نقش کلیدی انگلستان و حمایت‌های شوروی و آمریکا مورد بررسی قرار داده‌است.بیشتر بخوانید: رخدادهای آخرالزمان | معرفی چند کتاب با نگاهی آخرالزمانی به حوادث منطقهاسرائیل از همان بدو تاسیس پروژه‌ی پاکسازی قومی فلسطین را کلید زد. پاکسازی قومی که هدف آن گرفتن زمین از ساکنان اصلی و جایگزین کردن جمعیت مهاجر در آن است، طی فرایندی از اجبار و تبعید انجام می‌شود، به گونه‌ای که نسل‌کشی و قتل‌های وحشیانه تنها یکی از روش‌های مورد استفاده در آن محسوب می‌شود. پاپه این پروژه و اشکال متفاوت اجرای آن در فلسطین را به عنوان سیاستی که بقای اسرائیل را تضمین می‌کند به طور کامل در این اثر، اثبات و تحلیل کرده‌است. کتاب پایان اسرائیل: فروپاشی از درون  هرچند اسرائیل با حمایت کشورهای اروپایی و آمریکا تاکنون توانسته است به حیات نامشروع خود ادامه دهد، اما از آغاز شکل‌گیری همواره با خطر فروپاشی مواجه بوده است. گرگ کارلستروم در کتاب پایان اسرائیل: فروپاشی از درون، به بررسی چالش‌های درونی رژیم صهیونیستی و احتمال فروپاشی آن پرداخته‌است. کارلستروم در این کتاب، اسرائیل را رژیمی غیرطبیعی و فاقد مؤلفه‌های حقیقی دولت-ملت معرفی می‌کند که از بدو تأسیس با چالش‌های متعددی از درون و بیرون مواجه بوده‌است. مولف با بررسی عوامل مختلفی از جمله بحران هویت، تنش‌های قومی و مذهبی، مشکلات اقتصادی و اجتماعی، و عدم اعتماد به رهبران، به این نتیجه می‌رسد که اسرائیل در معرض خطر فروپاشی از درون قرار دارد و با رویکردی تحلیلی موضوعاتی مانند چالش‌های داخلی اسرائیل، تهدیدات خارجی و نقش قدرت‌های منطقه‌ای و جهانی در آینده این رژیم را مورد بررسی قرار می‌دهد. این کتاب با نگاهی علمی و بی‌طرفانه و در عین حال با زبانی ساده و قابل فهم نگاشته شده و برای کسانی که به دنبال درک عمیق‌تر از مسائل مربوط به اسرائیل و آینده آن هستند، منبعی ارزشمند و خواندنی محسوب می‌شود. این اثر خواندنی را نشر دیدمان با ترجمه‌ی محمدجواد اخوان و احسان محمدی به چاپ رسانده‌است. کتاب سرنوشت فلسطین از انتشارات کتابستان معرفت در مقابل ظلم و قدرت نمایی هایی اسرائیل غاصب، شاید کمتر اثری مانند کتاب «سرنوشت فلسطین» را بتوان یافت که اینگونه با دقت و اعتبار در اطلاعات نگاشته شده باشد و با روایت جذاب، صمیمانه، پرکشش و بدیع خود در بیان تاریخ، بتواند مخاطب خود را با ابعاد تاریخی پیچیده و گوناگون آنچه که بر فلسطین گذشته است - از آوارگی، بی عدالتی، تا مناقشات بی پایان این منطقه - آشنا سازد. کتاب "سرنوشت فلسطین" به قلم جوی باندز و جمعی از نویسندگان برجسته، که نشر کتابستان معرفت با ترجمه‌ی مهدی صدرالدین، آن را به چاپ رسانده‌است، تاریخ غم‌انگیز و پرفراز و نشیب سرزمین فلسطین را از اواخر قرن نوزدهم تا سال 1976 به تصویر می‌کشد و خواننده را به سفری در اعماق تاریخ و سیاست خاورمیانه می‌برد. از نکات برجسته و خواندنی این کتاب می‌توان به بیان شرح کاملی از تاسیس دولت اسرائیل و نقش انگلیس در آن، روایت تکان‌دهنده از آوارگی مردم فلسطین و زندگی در اردوگاه‌های آوارگان، تحلیل دقیق جنگ‌ها و درگیری‌های صورت گرفته و پیامدهای آن‌ها، بررسی نقش کلیدی انگلیس، ایالات متحده و اتحاد جماهیر شوروی و دیگر قدرت‌ها، اشاره نمود. با مطالعه‌ی این کتاب با تصویری حقیقی از رنج و ستمی که طی سالیان طولانی بر مردم مظلوم اما مقاوم و غیور فلسطین گذشته‌است، آشنا می‌شویم و لزوم حمایت و یاری از آنان با هدف مقابله و نابودی اسرائیل بیش از پیش درک خواهد شد. کتاب رو به پایان، بیانات رهبر انقلاب درباره صهونیسم اما در جهت رسیدن به روش مقابله‌ای صحیح و اصولی که در ابعاد گوناگون قابل پیاده‌سازی باشد، قطعا نیاز به شناختی صحیح خواهیم داشت و برای دست‌یابی به آن، منبعی کامل‌تر از سخنان آگاهی‌بخش و ارزشمند رهبر معظم انقلاب، حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای (مدظله العالی) نخواهیم یافت. کتاب "رو به پایان" که به همت موسسه فرهنگی حدیث لوح و قلم، توسط انتشارات انقلاب اسلامی به چاپ رسیده است، جامع‌ترین اثری است که بیانات رهبری در بازه‌ی زمانی سال 1348 تا اواخر سال 1390، درباره‌ی صهیونیسم را پوشش داده‌است. مطالعه‌ی این اثر خواننده را با سیر تفکر، مواضع هوشمندانه و دقیق، دغدغه‌ها و احساس مسئولیتی که معظم‌له در خصوص صهیونیسم به عنوان دشمن اصلی مسلمانان و حتی بشریت، طی سالیان متمادی داشته و دارند، به خوبی آشنا خواهد ساخت. رو به پایان در 568 صفحه، با دسته‌بندی و نظمی درخور و قابل توجه نسبت به آثار مشابه، در دو قسمت کلی، ابتدا به دشمن‌شناسی و بصیرت مسلمانان دنیا در قبال شناخت دشمن، شناخت سیاست‌ها، راهبردها و تاکتیک‌های این جبهه در مقابل جریان حق و در قسمت بعدی به راه مقابله و دفاع در مقابل آنها پرداخته‌است و در نهایت خواننده را به بینشی صحیح و عمیق از موضوعات مطرح شده خواهد رساند.  کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف ارسال رایگان: blog1 از پاتوق کتاب خریداری کنید. به قلم فائزه حیدرپور

پس از شهادت سردار حاج قاسم سلیمانی، شخصیت او به عنوان یک قهرمان و شخصیت مهم در تاریخ و اساطیر ملی ایران تبدیل شده است. این اتفاق تأثیر گذار بر فرهنگ و ادبیات ایران بوده و بسیاری از نویسندگان و ادبیات‌پژوهان به تجسم و تبیین زندگی و اقدامات او پرداخته‌اند. کتاب‌های مختلفی با موضوع زندگی و شخصیت سردار سلیمانی، از انواع ژانرها از جمله بیوگرافی، رمان، داستان کوتاه و حتی شعر منتشر شده‌اند. در ادامه به معرفی کتاب‌هایی با موضوع شخصیت و سبک زندگی شهید حاج قاسم سلیمانی میپردازیم. از چیزی نمی ترسیدم حاج قاسمی که من می شناسم نامزدها گلوله‌ها سلیمانی عزیز عمو قاسم (کودک و نوجوان)از چیزی نمی ترسیدم دست‌نوشته‌های شخصی شهید سلیمانی ، از آغاز دوران کودکی تا میانه مبارزات انقلابی در سال 57، یک سفر جذاب از زندگی این مرد قوی و پر انرژی در روستای قنات ملک کرمان را روایت می‌کند. این دست‌نوشته‌ها نه تنها رازهای رشد فردی و تحول سردار سلیمانی را آشکار می‌کنند، بلکه تجربیات وی در طول دوران مختلف زندگی، به خواننده این امکان را می‌دهند که با آرمان‌ها و اهداف شهید سلیمانی همراهی کند و از مسیری که او طی کرده است، الهام بگیرد. انتخاب نام کتاب از چیزی نمی ترسیدم برگرفته از واقعه است که خود ایشان در کتاب نقل می‌کند. او داستان هتک حرمت یک مامور شهربانی به یک دختر بی‌حجاب را روایت می‌کند. در این شرایط، شهید سلیمانی شاهد جسارتی به یک دختر بی‌گناه می‌شود و تصمیم به برخورد با آنان می‌گیرد. حاج قاسمی که من می شناسم خاطرات حجت‌الاسلام و‌المسلمین علی شیرازی درباره دوران رفاقت و همکاری با قاسم سلیمانی ، فرمانده تیپ ثارالله، آورده شده است. این دوستی ابتدا در سال 1361 در حمدیه‌ی اهواز در یک جلسه سخنرانی شکل گرفته و پس از چند سال در فروردین 1365 به شکل یک همکاری رسمی تبدیل شد و مسئولیت تبلیغات لشکر را به علی‌شیرازی سپرد است. پس از جنگ، این دوستی و همکاری ادامه یافته و در سال 1390، به خواست سردار سلیمانی، علی شیرازی به عنوان مسئول نمایندگی ولی‌فقیه در نیروی قدس منصوب شد. این همکاری تا سال 1398 ادامه داشته و علی شیرازی هشت سال از پرفراز و نشیب‌ترین روزهای جبهه مقاومت را با حاج‌قاسم سپری کرده است. در کتاب حاج قاسمی که من می‌شناسم، حجت‌الاسلام و‌المسلمین علی شیرازی به خاطرات نزدیک به چهل سال رفاقت با شهید سلیمانی پرداخته و داستان این دوستی و همکاری را بازگو کرده است.بیشتر بخوانید: با شهید صدرزاده بیشتر آشنا شویمنامزدها گلوله‌ها نامزدها گلوله‌ها به عنوان یک اثر متفاوت به زندگی شهید حاج قاسم سلیمانی پرداخته است. این کتاب داستان خود را از قنات ملک محل تولد حاج قاسم شروع میکند و با انفجار در فرودگاه بغداد به پایان میبرد. نویسنده در کنار اینکه تلاش کرده در سیر کلی و مفید به اهم فعالیت های سردار در حفظ امنیت منطقه و ایران اشاره کند اما از توجه به نکات و خاطرات ریز غافل نبوده و سعی کرده با ذکر برخی خاطرات روحیات اخلاقی و فردی حاج قاسم را نیز به مخاطب بشناساند. نکته جالبی که ذکر شده، صفحه‌آرایی منحصر به فرد کتاب است که آن را به نوعی به یک دفترچه یادداشت تحقیقی تبدیل کرده و با تصاویر آرشیوی، اطلاعات را به طور گسترده و جامع ارائه می‌دهد. همچنین، نویسنده به نظر می‌رسد توانسته است به خوبی تعادلی بین مفاهیم کلان و جزئیات ریز برقرار کند و اطلاعاتی درباره روحیات اخلاقی و فردی حاج قاسم را به مخاطب منتقل کند. اگر کسی به دنبال یک آثار جامع و مختصر درباره زندگی سردار دلها باشد و به ترکیب مهم‌ترین جزئیات زندگی و اقدامات وی علاقه‌مند باشد، به نظر می‌رسد کتاب نامزدها گلوله‌ها یک گزینه مناسب باشد.   سلیمانی عزیز کتاب سلیمانی عزیز نتیجه گفتگو و مصاحبه‌ها با دوستان، هم‌رزمان و آشنایان شهید سلیمانی است و سعی دارد با قلمی شیوا، زوایایی از زندگی این شخصیت بزرگ را به خوانندگان ارائه دهد. گردآوری و تنظیم این کتاب توسط عالمه طهماسبی‌‌‌‌‌‌‌، لیلا موسوی و مهدی قربانی انجام شده، که شامل خاطراتی متفاوت و خوانده نشده از سردار شهید حاج قاسم سلیمانی است. این کتاب گذری بر زندگی و رزم سردار شهید حاج قاسم سلیمانی به انضمام متن وصیت‌نامه سردار است. در این اثر موضوعاتی از زندگی سردار سلیمانی مانند دوران فرماندهی لشکر 41 ثارالله در جریان جنگ ایران و عراق، همچنین سابقه وی در نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و نیز به حضور وی در تحولات منطقه‌ پرداخته شده است. در پایان، حوادث اخیری که به شهادت او منجر شد، از جمله عملیات آذرخش کبود که با دستور مستقیم ترامپ توسط ارتش ایالات متحده انجام شد، نیز مورد بررسی قرار گرفته است. عمو قاسم شهید حاج قاسم سلیمانی یکی از شخصیت‌های بزرگ انقلاب اسلامی ایران و محور مقاومت بود. او نماد مقاومت، ایمان، و تفکر نظامی بود و زندگی‌اش پر از کوشش و تلاش برای حفظ امنیت و استقلال کشور بود. در این کتاب با بیان بیست داستان مختلف تا حد زیادی میتوانیم کودکان و نوجوانان را با جوانب مختلف زندگی و شخصیت حاج قاسم سلیمانی آشنا کنیم، در عین حال وجود تمرین هایی در ذیل هر داستان و همچنین در انتهای کتاب به جذابیت اثر برای کودکان افزوده است که موجب نهادینه سازی پیام هر داستان برای مخاطب میشود و کودک را وامیدارد تا بیشتر تفکر کرده و الگوگیری به درستی انجام شود. وجود تصویرسازی‌های انجام شده توسط میکائیل براتی یک عنصر مهم و جذاب برای کتاب «عمو قاسم» است. کتاب‌های معرفی شده در این مطلب را می‌توانید با کد تخفیف ارسال رایگان: blog1 از پاتوق کتاب خریداری کنید.

رهبر معظم انقلاب در مراسم سی و چهارمین سالگرد رحلت امام خمینی(ره) از امید آفرین بودن جوانان در میان تلاش های همه جانبه دشمن یاد کردند و در رهنمود های خود به دانشجویان نیز به الگو بودن اینگونه جوان ها اشاره نمودند، آن جوان با اخلاص و خستگی ناپذیر در بیان حضرت آیت الله خامنه ای (مد ظله العالی) مصطفی صدرزاده است. مصطفی صدرزاده در 19 شهریور سال 65 در شهرستان شوشتر استان خوزستان به دنیا می آید و در 11 سالگی به دلیل ناسازگار بودن آب و هوای خوزستان به مادر همراه خانواده به استان مازندران و پس از دو سال به اطراف شهرستان شهریار استان تهران نقل مکان و در آنجا ساکن می شوند. مصطفی سال 87  وارد حوزه علمیه امام جعفرصادق(ع) تهران می شود و بعد از چهار سال همزمان قصد تحصیلات دانشگاهی نیز می کند به همین جهت برای ادامه تحصیل در رشته ادیان و عرفان به دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران می رود. این جوان فعال و پرجنب وجوش که در مسجد و بسیج محل فعال و روحیات و خصوصیاتش زبان زد اهل محل بود در 13 اردیبهشت سال 1386  با دختر یکی از همسایه‌ها که بعدا متوجه می‌شود خواهر یکی از دوستان ایشان است ازدواج می کند که حاصل این ازدواج دو فرزند به نام‌های فاطمه و محمدعلی است. مصطفی در سال 92 با علم و بصیرت قصد عزیمت به سوریه و دفاع از حرم اهل بیت می کند؛ شهید سید مصطفی صدرزاده فرمانده ایرانی گردان عمار از لشکر فاطمیون افغانستان بود. مصطفی صدرزاده چندین مرحله برای دفاع از حرم حضرت زینب(س) در سوریه حضور یافته بود اما عاقبت در اول آبان سال 94 در عملیات محرم در روز تاسوعا و در مبارزه با تروریست های تکفیری در حومه حلب به شهادت رسید او که از زمان شهادت و چگونگی آن مطلع بود روز قبل از شهادت به دوستانش گفته بود که فردا با یک گلوله شهید می شود؛ پیکر مطهر این شهید عزیز در گلزار شهدای بهشت رضوان شهریار به خاک سپرده شده است.بیشتر بخوانید: مرد میدان | کتاب‌هایی پیرامون شخصیت و فعالیت‌های شهید حاج قاسم سلیمانیمقام معظم رهبری درسخنرانی‌های سال جاری خود چندین بار از این شهید یاد کردند و این شهید را «نمونه برجسته جوان ایرانی مسئولیت شناس» دانستند و از مطالعه کتاب هایی پیرامون شخصیت این شهید گفتند در 30 مرداد امسال نیز در رویدادی که برای تکریم فعالین مساجد کشور برگزار شده بود از تقریظ رهبر معظم انقلاب بر دوکتاب پیرامون زندگی این شهید برجشته با عنوان مثل مصطفی رونمایی شد، به همین مناسبت قصد داریم در ادامه به معرفی کتاب هایی پیرامون شخصیت شهید صدرزاده بپردازیم. کتاب سرباز روز نهم اولین کتاب که در اینجا می خواهیم برای آشنایی با این شهید عزیز معرفی کنیم کتاب «سرباز روز نهم» است که به شرح زندگی، رشادت‌ها و نحوه شهادت شهید مدافع حرم «مصطفی صدرزاده» می‌پردازد.این اثر توسط انتشارات «راه یار» انتشار یافته و یک زندگینامه مفصل در مورد زوایای مختلف زندگی و مجاهدت های خستگی‌ناپذیر انسانی است که الگوی نسل امروز و فردا می باشد. کتاب سرباز روز نهم را نعیمه منتظری باز نویسی کرده وپژوهش و مصاحبه آن برعهده محمدمهدی رحیمی، پریسا وزیرلو، فرزانه مردی و تدوین آن برعهده نوید نوروزی و پریسا وزیرلو بوده است که داستان زندگی شهید مدافع حرم مصطفی صدرزاده را به قلم تحریر درآورده است. جدّیت در انجام کارهای فرهنگی و تربیتی برای نوجوانان، ارادت به شهدا به‌خصوص شهدای گمنام و همچنین اصرار در تهیه و استفاده از رزق حلال از نکات قابل تأمل در زندگی شهید صدرزاده، است تا حدی که باعث می‌شود با وجود دانشجو بودن شهید به کار و تلاش در گاوداری نیز مشغول شود. این کتاب تلاش کرده است شهید و زندگی‌اش را آن‌طور که می‌تواند در میان زندگی اجتماعی مردم الگو شود، نشان دهد و صرفاً روایتی ماورایی یا معنوی و احساسی از شهید را برای خواننده ترسیم نکند، شهید صدرزاده زندگی فردی و خانوادگی شیرینی دارد که همین برای مخاطب خواندنی و لذت‌بخش خواهد بود؛ و قطعا شقوق فرهنگی، اجتماعی، اندیشه‌ای و حتی سیاسی زندگی ایشان، افقی را پیش روی خواننده باز خواهد نمود. رهبر معظم انقلاب نیز در متن تقریظ خود بر اهمیت  این کتاب یاد آور شده و بیان نموده اند : که پیش از این، کتاب دیگری در شرح حال شهید صدرزاده خوانده‌اند، ولی ابعاد شخصیت محبوب و چندجانبه‌ی این شهید عزیز در این کتاب بیشتر بیان شده است همچنین فرمودند خواندن این کتاب برای من غبطه‌انگیز است. کتاب اسم تو مصطفاست  کتاب بعدی که به زندگی شهید صدرزاده پرداخته و مورد توجه مخاطبان کتاب خوان نیز بوده است کتاب اسم تو مصطفاست این کتاب نوشته راضیه تجار بوده که روایت زندگی شهید از زبان همسر ایشان سمیه ابراهیم پوراست و انتشارات روایت فتح نیز آن را چاپ کرده است. راوی در کتاب اسم تو مصطفاست شهید صدرزاده و خانواده او را معرفی کرده و به بیان فعالیت‌های مصطفی در بسیج در دوران جوانی و دفاع از انقلاب و حضورش در جریان فتنه سال 88 و مجروحیتی که برایش در این خصوص پدید می آید، پرداخته است. سپس نحوه آشنایی مصطفی با فتنه داعش در عراق و سوریه و تلاش مصطفی برای حضور جهت دفاع از حریم آل‌الله را بیان می‌کند. از دیگر نکات جالب توجه در زندگی شهید مصطفی صدرزاده اصرارش برای حضور در صحنه نبرد با داعش و دفاع از حریم اسلام است و با توجه به این که سربازی نرفته و اجازه خروج از کشور را نداشته است، دو مرحله سعی میکند با رفتن به عراق از آن طریق خود را به سوریه برساند که موفق نمی‌شود ، لذا تصمیم می‌گیرد به عنوان تبعه افغانستانی و همراه با تیپ فاطمیون عازم سوریه گردد که نهایتاً با سعی و تلاش فراوان موفق می‌شود . مقام معظم رهبری عزم و اراده شهید در زندگی را ستوده و در متن تقریظ بر کتاب اسم تو مصطفاست نوشته اند : صفا، اخلاص، صِدق، ایثار، ترجیح رضای حضرت حق بر همه چیز، بر همه‌ی عشق‌ها و همه‌ی محبوبها... اراده و عزم راسخ در راه خدا و عشق به اهل بیت علیهم السلام، نمایشگر بخشی از شخصیت ممتاز شهید عزیز مصطفی صدرزاده است. سلام خدا بر او، و بر همسر صبور و دیگر وابستگانش، نوشته خانم تجار، شیرین و پخته و مبتکرانه است. کتاب قرار بی‌قرار کتاب قرار بی‌قرار؛ جلد پنجم از سری کتاب های روایت زندگی و رشادت‌های شهدا ی مدافع حرم است که درآن به زندگی شهید مصطفی صدرزاده پرداخته شده است، این کتاب به قلم خانم فاطمه ‌سادات افقه در 400 صفحه و توسط انتشارات روایت فتح به چاپ رسیده است. کتاب قرار بی قرار در سه بخش کلی و به صورت گردآوری و نقل روایت و خاطره از طرف پدر، مادر، خواهر، همسر، اقوام، دوستان و همرزمان شهید (در ایران و سوریه) تهیه شده است درواقع این کتاب ، مجموعه خاطرات به جامانده از این شهید والامقام است که توسط راویان بازگو شده و خواننده با مطالعۀ آن تصویری روشن از شهید و اهداف بلندش را در ذهن برای خود تداعی می‌کند. درکتاب حاضراز زبان پدر و مادر شهید مراحل کودکی، نوجوانی و جوانی و اعزام به سوریه و چگونگی جلب رضایت آنها برای اعزام به سوریه روایت شده و از زبان همسر شهید نیز وضعیت خانوادگی و نحوۀ آشنایی‌اش با شهید و ازدواج با او را که حاصل آن دو فرزند به نام‌های فاطمه و محمدعلی است را نقل می‌کند. کتاب سید ابراهیم کتاب سید ابراهیم کتاب مصوری است به عنوان کتاب بعدی پیرامون شهید صدرزاده معرفی می کنیم این کتاب که شامل داستان‌های کوتاه درباره زندگی و خاطرات شهید مدافع حرم «مصطفی صدرزاده» نگاشته شده‌اند، توسط نشر تقدیر انتشار یافته است. این مجموعه که با نقل خاطرات و روایت هایی از خانواده شهید همراه است در ضمن عناوینی مثل «نذر حضرت ابوالفضل»، «غیرت و تعصب دینی»، «افشای راز»، «جهاد فرهنگی»، «سبک زندگی» به زندگی شهید صدرزاده می پردازد و سعی می کند چهره حقیقی زندگی شهید «مصطفی صدرزاده» را در متنی موجز و خواندنی برای مخاطبان به‌ خصوص نسل جوان و امروزی روشن نماید. کتابک مجموعه شناسنامه شهدا، شناسنامه شهید صدرزاده امروزه که تمامی اقشار و رده‌های سنی علاقمند به گرداوری داده‌های مفید و کم حجم هستند مجموعه شناسنامه‌های شهدا به دلیل حجم کم و جذاب بودن ، محصولی محبوب برای نسل فعلی است که به اختصار و موجز و باسیری روان و منطقی زندگی شهید را در چند بخش روایت می کند. شناسنامه شهید صدرزاده از مجموعه «شناسنامه شهدا» که جلد شانزدهم آن می باشد به سبک زندگی و خاطرات و دانستنی ها و فرازی از وصیت نامه شهید مصطفی صدرزاده اختصاص دارد که به قلم ناهید رحیمی و توسط انتشارات کتابک منتشرشده است و به بیان سبک و روش زندگی و دانستنی های مربوط شهید صدرزاده می پردازد.  

خرمشهر در دوران جنگ یکی از مهم‌ترین شهرهای ایران بود و همین امر هم سبب شده بود که تصرف شهر خرمشهر اولویت اول صدام در حمله 31 شهریور 1359 به خاک ایران باشد. در همین راستا، صدام بخش عظیمی از توان نظامی خود را از پیاده و سواره برای به چنگ در آوردن این شهر مهیا و از روز 31 شهریور 1359 درگیری نیروهایش را با نیروهای ایرانی در اطراف اروندرود، خرمشهر و شلمچه آغاز کرد. پس از آغاز حمله رسمی صدام از نقاط غربی این شهر، پاسداران و نیروهای نظامی ایران در خرمشهر تلاش کردند با حداقل امکانات نظامی و توان نیروی انسانی اندک خود در برابر صدام مقاومتی جانانه داشته‌باشند و رشادت‌هایشان برای همیشه در تاریخ ثبت شود و حماسه ماندگار خرمشهر به فرماندهی دلاور شجاع و خدوم ارتش، هوشنگ صمدی، در تاریخ دفاع مقدس و اذهان باقی بماند. در ادامه این مطلب داستان رشادت نیروهای ایرانی در فتح خرمشهر و عملیات سنگین و دلاورانه رزمندگان در آزادسازی خرمشهر را بازگو خواهیم کرد. با ما همراه باشید. اشغال شهر فتح خرمشهر برای صدام و ارتش بعثی اهمیت بسیار زیادی داشت. چرا که با تصرف این شهر می‌توانستند بر بخش بسیار مهم و استراتژیکی از اروندرود مسلط شوند. در همین راستا ارتش صدام هر روز فشارها بر این منطقه را افزایش می‌داد و در مقابل هم نیروهای ایرانی با تمام توان‌شان در برابر تجهیزات قدرتمند دشمن مقاومت می‌کردند. از ساعاتی پس از طلوع خورشید روز 7 مهر ماه 1358، ارتش بعث پس از یک آتش‌بازی سنگین در دو محور پل نو و پلیس نو به خرمشهر هجوم آوردند و مقاومت نیروهای ایرانی باعث شد سرخورده به عقب برگردند. اما این پایان ماجرا نبود! ارتش صدام از پای ننشست و در روزهای بعدی حملات گسترده‌تری را به خرمشهر آغاز کرد که از شدید‌ترین این حملات می‌توان به درگیری روز 10 مهر حوالی میدان راه آهن اشاره کرد. در ادامه این درگیری، 19 مهر ماه 1359 در تقویم تاریخ دفاع مقدس ایران شاهد یکی از تلخ‌ترین لحظات بود. در این روز، لشکر زرهی ارتش عراق پس از گذر از رودخانه کارون و منطقه مارد، با بستن تمام جاده‌های خرمشهر این شهر را به‌طور کامل تحت محاصره خود درآورد و در شامگاه روز 21 مهر ماه نیروهای عراقی توانستند کاملا خود را به مدخل اصلی شهر برسانند. تاریخ روزهای تلخ خرمشهر حکایت می‌کند که در این روز نیروهای عراقی تا حوالی زندان شهر پیشروی کرده و حدود 70 ماشین نظامی در حال ورود به شهر بودند. مردم هم پس از ناتوانی در مقاومت برابر نیروهای بعثی شهر را ترک کرده و تنها عده‌ای از پاسداران و تکاوران برای دفاع و باز پس‌گیری شهر در خرمشهر باقی مانده بودند. مقاومت مردم مقاومت مردم در تمام روزهای جنگ ستودنی است و یکی از باشکوه‌ترین رشادت‌ها در روزهای تصرف خرمشهر به ثبت رسیده‌ است. در این روزها شیخ شریف قنوتی، یکی از روحانیان مجاهدی بود که همراه با مدافعان شهر با ارتش بعثی عراق می‌جنگید و پس از یک مبارزه تمام عیار در روز 4 مهر ماه 1359 در خیابان 40 متری خرمشهر به درجه شهادت نائل شد. در همین روز بود که لقب خونین شهر به خرمشهر داده شد و به‌راستی که چقدر این نام به رشادت‌های مردان و زنان خرمشهر می‌آمد. مبارزات مردمی ادامه داشت و از صبح 25 مهر ماه در جاده کمربندی، بندر و کوی طالقانی نبردهای خیابانی و تن به تن انجام می‌شد. ارتش صدام از روز 27 مهر ماه 1359 حملات خود را شدیدتر کرده بود و به‌علت خستگی و فشاری که بر روی مدافعان خاک ایران بود، دشمن توانست از محور کمربندی خرمشهر به سوی خیابان‌های عشایر و آرش حرکت کند و در نهایت، در 28 مهر ماه مسجد جامع خرمشهر که نماد این شهر و پایگاه مردمی نیروهای ایرانی بود را تماما زیر آتش توپ و تانک‌های خود بگیرد. شهید بهنام محمدی، نوجوان غیور 13 ساله در این روز به شهادت رسید. هر چند نیروهای ایرانی با تمام خستگی و اندک بودن توان تسلیحاتی‌اش در مقابل نیروهای بعث مقاومت می‌کرد اما سر انجام در 4 آبان 1359 نیروهای صدام موفق شدند به‌طور کامل وارد شهر شوند و با تخریب و غارت منازل و اموال مردم، پایگاه‌های خود را تقویت کنند. در این روزها اگر چه قسمت‌های شمالی عظیم شهر خرمشهر به‌طور کامل در دست عراقی‌ها بود اما رزمندگان هنوز پایگا‌ه‌های جنوب شهر را نگه داشته بودند و توانستند طی عملیاتی با منفجر کردن پل کارون مانع از پیشروی بیشتر عراقی‌ها به داخل ایران شوند. آغاز عملیات آزادسازی خرمشهر نیروهای ایرانی در تکاپوی بازپس‌گیری و آزادسازی خرمشهر افتاده بودند. عملیات‌های کوچک و بزرگی برای این مهم تدارک دیده شد که در ادامه به ترتیب آن‌ها را ذکر می‌کنیم. فتح خرمشهر و عملیات ثامن‌الائمه در 5 مهر ماه 1360 ‌درست پس از عزل بنی‌صدر از ریاست جمهوری ایران، ارتش و سپاه با همکاری یکدیگر عملیات ثامن‌الائمه را آغاز کرده و در طی آن به پاکسازی نواحی شرقی رودخانه کارون پرداختند و در نهایت باعث شکستن حصر آبادان شدند. فتح خرمشهر و عملیات طریق‌القدس حدود دو ماه بعد، یعنی در 8 آذر ماه 1360 نیروهای ارتش و سپاه با همکاری نیروهای مردمی توانستند عملیات طریق‌القدس را به اجرا درآورند. در طی این عملیات مناطق بسیار مهمب مانند شهر بستان و چندین روستاهای خرمشهر به شکل کامل پاکسازی شدند و ارتباط قوای نیروهای بعثی در شمال و جنوب منطقه کاملا قطع شد. فتح خرمشهر و عملیات فتح‌المبین عملیات فتح‌المبین حدودا 4 ماه پس از عملیات طریق‌القدس در 2 فروردین 1361 با همکاری ارتش، سپاه و نیروی مردمی انجام شد و در طی آن نیروهای ایرانی توانستند با رشادت‌های بسیار ارتفاعات خرمشهر و بخش گسترده‌ای از نواجی جنوب غربی کشور را آزاد کنند. عملیات بیت‌المقدس و آزادسازی خرمشهر اما مهم‌ترین عملیات و تیر نهایی رزمندگان ایرانی عملیات بیت‌المقدس بود. در 10 اردیبهشت 1361 این عملیات در منطقه‌ای بسیار بزرگ با وسعت 6 هزار کیلومتر آغاز شد و 25 روز به طول انجامید! مرحله اول این عملیات گسترده  حوالی ساعت 00:30 روز 10 اردیبهشت با حمله نیروهایی از قرارگاه‌های کربلا، فتح، قدس، تیپ ثارالله، تیپ بیت‌المقدس و تیپ 25 کربلا آغاز شد و در با وجود حملات و فشارهای سنگین نیروهای عراقی، تیپ بیت‌المقدس و ثارالله توانستند از مواضعی که کاملا تحت تصرف و تسلط عراقی‌ها بود عبور و ناحیه‌ای مهم در جنوب رود کرخه‌کور را به تصرف خود دربیاورند. در محور قرارگاه فتح هم نیروهای ایرانی با عبور از کارون موفق شدند خود را به جاده اهواز - خرمشهر برسانند و پایگا‌ه‌های خود را مستحکم‌تر کنند. در همین حین متاسفانه محور قرارگاه نصر به دلیل تاخیر نیروها و باتلاق‌های سنگین نتوانست اهداف مورد نظر خود را تصرف کرده و به قرارگاه فتح ملحق شوند.  مرحله دوم عملیات بیت‌المقدس در روز 16 اردیبهشت همان سال، درست در ساعت 22:30 دقیقه آغاز شد و نیروهای قرارگاه فتح و نصر از سمت جاده اهواز - خرمشهر به سمت مرز پیشروی کردند و توانستند در همان ساعات اولیه به جاده مرزی برسند. نیروهای در همین راستا قرارگاه قدس ماموریت داشت که تصرفات خود در جنوب کرخه را افزایش دهد. در طی این عملیات نیروهای عراقی مجبور به عقب‌نشینی شدند و بسیاری از آن‌ها به اسارت نیروهای ایرانی درآمدند و در نهایت جاده اهواز - خرمشهر، جفیر، هویزه و پادگان حمید که در چنگال نیروهای بعثی بود، مجددا تحت تصرف ایرانیان درآمد. دیری نپایید که سومین مرحله از عملیات آزادسازی خرمشهر در 19 اردیبهشت ماه آغاز شد. نیروهای عراقی آماده‌تر از قبل شده‌ بودند و به همین علت نیروهای سپاه و ارتش ایران نتوانستند به اهداف استراتژیک خود برسند. در روز بعد با عملیات به همان منوال سابق اجرا شد و تلاش نیروهای ایرانی مجددا حاصلی نداشت. فرماندهان سپاه و ارتش تصمیم گرفتند کمی تجدید قوا و از رزمندگان دو تیپ المهدی و امام سجاد نیز استفاده کنند. با کمک سربازان قرارگاه فجر مرحله چهارم عملیات آزادسازی خرمشهر در ساعت 22:25 دقیقه روز 1 خرداد ماه آغاز شد. رزمندگان قرارگاه فتح در طی این عملیات توانستند پس از درگیری‌های جان‌فرسا با روشن شدن هوا در مسیر پلیس راه خرمشهر یگان‌های عراقی را کاملا منهدم کرده و نیروهای قرارگاه فجر نیز طبق برنامه با حرکت به سمت پل نو آن‌جا را تصرف کردند و به حرکت خود را به سوی شط‌العرب ادامه دادند. رزمندگان قرارگاه نصر هم در امتداد مرز به پیشروی و پاکسازی مناطق از نیروهای بعثی ادامه دادند و اگر چه نیروهای عراقی به‌سختی مقاومت می‌کردند و قصد باز پس دادن خرمشهر را نداشتند، اما پس از 2 ماه نیروهای ایرانی با اتکا به ایمان و توان نظامی خود توانستند حلقه محاصره را تنگ کرده و چندین سرباز عراقی را به اسارت درآورند. در نهایت هم در تاریخ 3 خرداد ماه 1361، خرمشهر، شهر خون، به‌طور کامل تحت تصرف ایرانیان درآمد و آزاد شد. سربازان ایرانی به نشانه پیروزی پرچم ایران را بر فراز مسجد جامع خرمشهر به اهتزاز درآوردند و این‌چنین، برگی زرین و افتخاری دیگر در دفتر تاریخ دفاع مقدس ورق خورد. اهمیت بازپس‌گیری و آزادسازی خرمشهر یقینا بازپس‌گیری و فتح خرمشهر بسیار حائز اهمیت بود. نخست از این جهت که با آزادسازی خرمشهر، جنگ وارد فاز جدیدی شد و نیروهای ایرانی با حملات تقویت‌شده‌شان توانستند پیروزهای تازه‌ای را به ارمغان بیاورند. از جهت دیگر نیز این هشدار به عراق و قدرت‌های استعماری حامی‌اش داده شد که اگر چه ایرانیان تحت شدیدترین حملات هستند، اما می‌توانند با تکیه بر توان نظامی خود پیروز میادین جنگ باشند. این در حالی بود که تمام قدرت‌های استعماری دنیا با تمام توانشان پشت عراق بودند و تصور می‌کردند طی چند هفته می‌توانند بر ایران مسلط شوند؛ اما با فتح خرمشهر نه‌تنها تمام برنامه‌هایشان نقش بر آب شد، که ترسی عمیق از سقوط صدام و عراق تمام وجود آن‌ها را فراگرفت. نتایج فتح خرمشهر فتح خرمشهر یقینا نتایج بی‌شماری داشت. در ادامه چند نمونه از مهم‌ترین نتایج را بیان می‌کنیم: فشار روانی بر روی ارتش دشمن و از بین رفتن تصور قدرتی خیالی در جبهه جنگ 8 ساله پس از آزادسازی خرمشهر روحیه سربازان عراقی بسیار متزلزل و با به اسارت درآمدن تعداد زیادی از سربازان ارتش بعث، شکست بر آن‌ها چیره شد. خصوصا که تمام دنیا تصور می‌کردند ارتش صدام می‌تواند طی چند روز ایران را تحت تصرف خود درآورد و فشار روانی باز پس‌گیری خرمشهر تمام این تصورات موهوم را نابود کرد. عقب‌نشینی نیروهای بعثی صدام به ارتش خود این‌چنین القا کرده بود که با همان عملیات‌های اولیه می‌توانند بر ایران چیره شوند و این تصورات بی‌پایه آن‌ها را بر خود مغرور کرده بود. البته محاصره خرمشهر این تصور را برایشان واقعی‌تر کرد؛ اما در نهایت با آزادسازی این شهر توسط نیروهای ایرانی، رژیم بعث علی‌رغم چند صد برابر بودن تجهیزات و تسلیحاتش مجبور به عقب‌نشینی از مواضعش شد. نشان دادن توان نظامی ایران به جهان با آزادسازی خرمشهر از دیگر نتایج فتح خرمشهر می‌توان به اثبات توان نظامی ایران به جهانیان اشاره کرد. آزادسازی خرمشهر علاوه بر عرصه نمایش ضعف ارتش عراق، تبدیل به محفلی برای نشان دادن قدرت نظامی ایرانیان بود و در همین راستا بسیاری از روزنامه‌های غربی طی گزارش‌های طویلی اذعان داشتند که از قدرت نظامی ایران متعجب شده‌اند. تغییر یافتن جریان جنگ به سود نیروهای ایرانی ارتش صدام تصور می‌کرد تمام موازنه‌های جنگ به سود خودش به پایان می‌رسد، اما فتح خرمشهر این تصور را فرو ریخت و تمامی معادلات استراتژیک قدرت‌های استعماری را با شکستی فجیع مواجه کرد. علاوه بر این موارد، تقویت روحیه شهادت‌طلبی مردم ایران، بازگشت امنیت به مناطق جنوبی، ابتکار عمل نیروهای ایرانی، شکست فنی و نظامی عراق و افزایش هماهنگی میان نیروهای ایرانی را می‌توان از دیگر نتایج مهم فتح خرمشهر دانست. کلام پایانی عملیات فتح خرمشهر در تاریخ دفاع مقدس ایران تا ابد ماندگار است. در طی سال‌های جنگ برای باز پس‌گیری این منطقه مهم و استراتژیک خون‌های بسیار زیادی ریخته شده و اطلاق نام خونین شهر به این منطقه از همین امر سرچشمه می‌گیرد. در روز آزادسازی خرمشهر در کشور ایران کسی نبود که نخندد، جشن نگیرد و هیاهو و شادی به پا نکند. با فتح خرمشهر از دل روزهای سیاه جنگ برای مردم پیام آزادی و شادی خوانده شد و بار دیگر ایران توانست برای لحظات کوتاهی هم که شده، طعم شیرین شادی را بچشد. منابع https://fa.wikipedia.org/wiki/نبرد_خرمشهر https://www.irna.ir/news/84763014/روایت-متفاوت-فرمانده-عراقی-از-اشغال-خرمشهر https://irdc.ir/fa/news/7224/خرمشهر-چگونه-اشغال-شد https://www.mehrnews.com/news/3986671/خرمشهر-از-اشغال-تا-آزادی-دلیل-تغییرمکان-دفن-یک-شهید-بعداز-31 https://www.isna.ir/news/1401030301957/سوم-خردادماه-سالروز-فتح-خرمشهر-و-یادآور-رشادت-های-دلیرمردان

در روز سوم خرداد ماه 1361 در هیچ‌کجای ایران کوچه و محله‌ای پیدا نمی‌شد که مردمانش فریاد شادی سر ندهند چرا که در این روز خرمشهر پس از مقاومت شدید و مخلصانه نیروهای ایرانی از دست ارتش بعثی عراق خارج شد و مردم ایران توانستند در سال‌های سیاه جنگ برای لحظه‌ای هم که شده طعم شادی و پیروزی را بچشند. چه بسیار انسان‌های فداکاری که در طی عملیات بیت المقدس برای آزادسازی خرمشهر جان عزیز خود را فدا کردند و برای همیشه نامشان در سینه تاریخ ماندگار شد. در ادامه این مطلب می‌خواهیم شرح رشادت نیروهای ایرانی در طی عملیات آزادسازی خرمشهر را بیان کنیم. با ما همراه باشید. اهداف عملیات بیت المقدس اهداف این عملیات را به‌طور کلی می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد: 
انهدام نیروهای عملیاتی دشمن‌ با استعدادی بیش از 2 لشکر آماده
آزادسازی شهرهای مهم و استراتژیک هویزه، خرمشهر و پادگان حمید‌  
آزاد کردن جاده مراسلاتی و بسیار بااهمیت اهواز - خرمشهر و خارج کردن جاده اهواز - آبادان از ‌برد توپخانه‌های آتش دشمن‌. 
آزادسازی تقریبا 6000 کیلومتر مربع از مناطق اشغالی‌ توسط ارتش بعثی
 ترمیم کردن مرز بین‌المللی ایران اسلامی و از بین بردن اشغال برخی از مناطق استراتژیک کشور‌ خارج کردن شهرهای مهم سوسنگرد، اهواز‌ و حمیدیه از بردتوپخانه‌های دوربرد و خطرناک دشمن‌اهمیت عملیات بیت‌ المقدس عملیات بزرگ بیت المقدس یکی از مهم‌ترین عملیات‌های استراتژیک نیروهای ایرانی بود که پس از عملیات فاتحانه فتح‌المبین در فروردین ماه آغاز شد. در حقیقت پس از پیروزی شکوهمندانه در عملیات فتح‌المبین بود که نیروهای بسیاری زیادی اعم از یگان‌های ارتش و سپاه آماده برای اعزام به مناطق مختلف جنوبی کشور شدند. این برنامه قرار بود در جبهه‌های جنوب اهواز و شمال خرمشهر در منطقه‌ای حدود 5400 کیلومتر مربع و در چند مرحله آغاز شود و به‌همین منوال نیز تا چهارم خرداد 1361 شمسی ادامه پیدا کرد. این عملیات در حالی آغاز شد که شکست محاصره آبادان در عملیات ثامن‌الائمه توسط نیروهای ایرانی، آزادسازی منطقه بستان در عملیات طریق‌القدس و همچنین پیروزی در عملیات فتح‌المبین برای آزادسازی بخشی از خاک ایران، روحیه سربازان ایرانی را تقویت کرده و آماده پیروز شدن در عملیات جدید بودند. در این روزهای ملتهب اوضاع منطقه به جهت پیروزی‌های مستمر نیروهای ایرانی در عملیات‌های مختلف بسیار متشنج شده بود و امریکا و دیگر دولت‌های غربی استعمارگر واضحا از این امر ناراحت بودند. در این شرایط بود که طرح عملیات بسیار استراتژیک و مهم بیت المقدس مطرح شد. اهمیت این عملیات از آن‌جا افزایش پیدا می‌کند که خرمشهر، استراتژیک‌ترین نقطه درگیری سپاه ایران و عراق محسوب می‌شد و وضعیت به شکلی پیش رفته بود که رزمندگان غالب و مسلط به این منطقه، برنده جنگ به شمار می‌آمدند. همان‌طور که در بخش پیشین گفتیم، مهم‌ترین هدف این عملیات استراتژیک، آزادسازی شهر خرمشهر بود که برای نیروهای ایرانی به یک مسئله کاملا حیثیتی و حیاتی تبدیل شده و از لحاظ سوق‌الجیشی حائز اهمیت بسیاری بود. انهدام نیروی ضد انقلاب در داخل کشور هم باعث تثبیت آرامش داخلی در کشور، توجه بیشتر مسئولین و فرماندهان به مناطق جنگی و همچنین آسودگی خاطر رزمندگان ایران از جریان‌های داخلی کشور شد.   منطقه جغرافیایی عملیات بیت المقدس منطقه جغرافیایی این عملیات به شدت استراتژیک و خاص بود، چرا که در میان چهار مانع طبیعی محصور می‌شد. این منطقه از سمت شمال به رودخانه کرخه کور، از سمت جنوب به رودخانه اروند، از سمت غرب به هور الهویزه و از سمت شرق به رودخانه منتهی می‌شد و عملا به جز جاده مرتفع اهواز - خرمشهر، هیچ‌گونه منطقه مناسبی برای پدافند نداشت. همین امر سبب شده بود که زمین این منطقه به‌علت کاملا مسطح بودن، اصلا شرایط مناسب و ایده‌آلی برای برای مانور زرهی نداشته‌باشد و به‌علت در تیررس و دید دشمن بودن، محیطی را برای حرکت نیروهای پیاده فراهم نکند. نقاط حساس و استراتژیک این منطقه شامل بندر و شهر خرمشهر، جاده اهواز - خرمشهر، هویزه، پادگان حمید، جفیر و رودخانه‌ اروند، کارون و کرخه کور می‌شد. نیروی عملیات (توان قوا) بیت المقدس در این عملیات از دو جبهه ایران و عراق نیروهای بسیار زیادی شرکت داشتند. نیروهای ایرانی به‌طور کلی شامل ارتش جمهوری اسلامی ایران و سپاه می‌شدند که هر کدام با تمام توان و قوا سعی در شرکت در این عملیات داشتند. نیروهای ارتش جمهوری اسلامی ایران  نیروی زمینی ارتش که شامل لشکر 16 زرهی قزوین، لشکر 92 زرهی اهواز، لشکر 21 پیاده آذربایجان، تیپ 37 زرهی شیراز، تیپ 55 هوابرد، تیپ 23 نوهد و لشکر 77 پیاده خراسان می‌شد. نیروی هوانیروز  نیروی هوایی ارتش که شامل ترابری نیرو و بار، عملیات پشتیبانی نزدیک هوایی و نیروی تخلیه مجروحین می‌شدند گروه‌های 22 و 33 توپخانه جمهوری اسلامی ایران گروه‌های 422 مهندسی و گروه مخابرات و گردان 411 مهندسی رزمی مخابرات جمهوری اسلامی ایراننیروهای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران نیروهای بسیج که شامل 3 لشکر حرفه‌ای و تعدادی از تیپ‌های مستقل آموزش‌دیده و سازمان‌یافته بود. جهاد سازندگی که به شکل پشتیبانی مهندسی از عملیات یگان‌های نظامی نیروی زمینی ارتش و سپاه پاسداران، در قالب 3 بخش قرارگاه فتح، قرارگاه نصر و قرارگاه قدس آماده عملیات شده بودند.نیروهای ارتش بعثی عراق حاضر در عملیات بیت المقدس ارتش بعثی عراق با تمام توان و قوا در این عملیات حاضر شده بود. جزئیات نیروهای عراقی حاضر در عملیات بیت المقدس عبارت‌اند از: لشکر 6 زرهی که از جنوب رودخانه کرخه تا هویزه سازمان‌یافته شده بودند. لشکر 5 مکانیزه که از غرب اهواز تا روستای سید عبود را حمایت می‌کردند. لشکر 11 پیاده که شامل تیپ‌های 22، 48، 44 مأمور حفاظت از خرمشهر بوده و از منطقه سید عبود تا خرمشهر را پشتیبانی می‌کردند. لشکر 3 زرهی که در شمال خرمشهر مستقر بودتا پیش از شروع عملیات، ارتش صدام با این نیروها در عملیات حضور پیدا کرده بود که با شروع رسمی عملیات، یگان‌های دیگری از ارتش عراق به این منطقه مهم اعزام شدند. نیروهای جدید اعزامی شامل گروه‌های زیر می‌شدند: لشکر 5 مکانیزه عراق که خود شامل تیپ‌های 26 و 55 زرهی و تیپ‌های 15 و 20 مکانیزه بودند لشکر 10 زرهی عراق که از تیپ‌های 17 زرهی و 24 مکانیزه تشکیل شده بود لشکر 9 زرهی عراق که از تیپ‌های 35 و 43 زرهی و تیپ 14 مکانیزه سازمان یافته بود لشکر 6 زرهی عراقی که از تیپ‌های 16 و 30 زرهی و تیپ 25 مکانیزه تشکیل شده بودند لشکر 3 زرهی عراق که شامل تیپ‌های 6، 12 و 53 زرهی و تیپ 8 مکانیزه می‌شدند لشکر 11 پیاده عراق که به‌طور کلی شامل سه تیپ مستقل سازمان 44، 48 و 49 پیاده و سه تیپ تحت امر 45، 113 و 22 پیاده می‌شد تیپ مستقل 10 زرهی و تیپ‌های مستقل 109، 419، 416، 90، 417، 601، 602، 605، 606، 409، 238 و 501 پیاده عراق تیپ‌های 31، 32 و 33 نیروهای ویژه ارتش بعثی تیپ‌های 9، 10 و 20 گارد مرزی عراق لشکر 12 زرهی عراق که متشکل از تیپ‌های 46 مکانیزه و 37 زرهی بود لشکر 7 پیاده عراق که با تیپ‌های 19 و 39 پیاده سازمان یافته بود 10 قاطع جیش الشعبی که هر کدام از آن‌ها شامل قاطع 450 نفره بودند 30 گروهان حرفه‌ای و تخصصی شامل کماندوهای آموزش دیده گردان تانک مستقل و مسلح سیف سعد گردان‌های آموزش‌دیده شناسایی حنین، حطین و صلاح‌الدین توپخانه مجهز عراق که مجموعا شامل 530 قبضه توپ در انواع مختلف بوده و از حدود 30 گردان تشکیل می‌شدفرماندهان عملیات بیت المقدس در جریان عملیات آزادسازی خرمشهر علاوه‌بر مردم فداکار ایران، فرماندهان مخلصی نیز حضور داشتند که گردان‌ها و نیروهای نظامی را هدایت می‌کردند. این فرماندهان از ابتدای جنگ نقش عظیمی در شکل‌گیری و پیشروی عملیات‌ها داشتند و بدون فداکاری و هوش سرشار آن‌ها در هیچ عملیاتی امکان موفقیت نبود. فرماندهانی مانند شهید همت، شهید صیاد شیرازی، شهید حسن باقری، جاویدنام احمد متوسلیان، مرتضی قربانی، شهید زین‌الدین، غلامعلی رشید، محسن غرضی، رضا مجیدی و ده‌ها فرمانده فداکار دیگر، این عملیات‌ها را با توکل به خدا و عزم راسخشان هدایت می‌کردند. در عملیات بیت المقدس، سه قرارگاه فعال قدس از منطقه جنوب اهواز و قرارگاه نصر از منطقه خرمشهر تا شلمچه به فرماندهی شهید حسن باقری و همچنین قرارگاه فتح به فرماندهی غلامعلی رشید از جنوب حسینیه چمران تا ایستگاه 7 حضور پیدا کردند و در نهایت به کمک حضور قرارگاه فجر به فرماندهی شهید بقایی و مرتضی صفاری ارتش متجاوز عراق را برای همیشه از شهر خرمشهر بیرون انداختند.
در این بین جاویدنام احمد متوسلیان نیز فرمانده تیپ 27 محمد رسول‌الله بود که نقش ویژه‌ای را در مرحله اول عملیات بیت المقدس داشت و در نهایت هم تصرف عراقی‌ها بر جاده اهواز– خرمشهر را از بین برد. همچنین شهید همت در مرحله چهارم عملیات، فرماندهی تیپ 27 را بر عهده داشت.
شهید مهدی زین‌الدین نیز مسئول اطلاعات قرارگاه نصر بود که با هوش سرشار خود در مرحله شناسایی‌ توانست با شروع سریع‌تر عملیات از احداث خاکریز توسط عراق در شرق رود کارون جلوگیری کرده و از اصلی‌ترین عاملین پیروزی این عملیات به شمار آید. علاوه‌براین، در این عملیات بسیار مهم که در نهایت آزادی خرمشهر را به همراه داشت، شهید احمد کاظمی فرمانده تیپ 8 نجف اشرف بود، شهید حسین خرازی فرماندهی تیپ 14 امام حسین را بر عهده داشت، تیپ 41 ثارالله تحت فرماندهی شهید قاسم سلیمانی بود و شهید علی صیادشیرازی فرماندهی لشکر 92 زرهی را عهده‌دار بود. به‌ راستی که بدون ایمان، هوش، زکاوت و عزم راسخ، این فرماندهان پاک و مخلص نیروهای ایرانی نمی‌توانستند در این عملیات استراتژیک مهم‌ترین دستاورد آن سال‌های جنگ را به دست آورند. نحوه انجام عملیات بیت المقدس در نهایت، عملیات بسیار استراتژیک بیت المقدس در  ساعت 30 دقیقه بامداد روز 10 اردیبهشت 1361 آغاز شد. در طی این عملیات شهید آیت الله صدوقی و آیت الله مشکین در کنار فرماندهان سپاه و ارتش در قرارگاه کربلا حضور داشته و هر کدامشان به کمک بی‌سیم پیام‌هایی را به رزمندگان می‌رساندند. عملیات به‌طور کلی در 4 فاز انجام شد و هر یک از آن‌ها را می‌توان به شکل جداگانه‌ای بررسی کرد. مرحله اول عملیات بیت المقدس موفقیت در مرحله اول، اهمیت بسیار زیادی داشت، چرا که در محور قرارگاه قدس، ارتش بعثی هوشیارانه حضور خود را مستحکم کرده بود و به این ترتیب پیشروی نیروها بسیار سخت می‌شد. در این بین تنها تیپ‌های 43 بیت المقدس و 41 ثارالله توانستند از مواضع دشمن با موفقیت عبور کنند و منطقه‌ای مهم در مناطق جنوبی رودخانه کرخه کور را به‌عنوان سرپل تحت تصرف خود درآورند. در این بین عدم پوشش صحیح جناحین توسط این یگان‌ها موجب شده بود که دشمن فشار بسیار شدیدی بر آن‌ها وارد کند. البته در محور قرارگاه فتح در طی این عملیات، یگان‌های خودی توانستند ضمن عبور از رودخانه به سرعت به جاده اهواز – خرمشهر برسند و طبق برنامه به دیگر نیروها برای جلوگیری از تحرکات دشمن کمک کنند. در این بین متاسفانه در محور قرارگاه نصر به‌علت تاخیر در حرکت نیروها، وجود باتلاق‌های سنگین در کنار جاده اهواز – خرمشهر و همچنین تمرکز نیروها و تسلیحات دشمن در شمال شهر خرمشهر، نیروهای رزمنده ایرانی نتوانستند به اهداف از پیش تعین‌شده دست پیدا کنند و خود را به قرارگاه فتح برسانند. به‌همین علت فرماندهان ترجیح دادند برنامه الحاق قرارگاه نصر و فتح و تصرف اهداف مرحله اول، به‌طور کامل در دستور کار عملیات شب دوم قرار بگیرد که این ایده موفقیت‌آمیز هم بود. سرانجام پس از 5 روز نیروهای ایرانی توانستند حضورشان در جاده اهواز – خرمشهر از کیلومتر 68 تا کیلومتر 103 را تثبیت کرده و کلیه رخنه‌های موجود را ترمیم کنند. مرحله دوم عملیات بیت المقدس در این مرحله که در ساعت 22:30 روز 16 اردیبهشت 1361 آغاز شد، برنامه آزاد‌سازی خرمشهر از دستور کار عملیات خارج شده و فرماندهان تصمیم گرفتند که قرارگاه‌های فتح و نصر از سمت جاده اهواز – خرمشهر به سمت سمت مرز پیشروی کرده و قرارگاه قدس نیز به شکل محدود برای تصرف سرپل در جنوب کرخه کور اقدام کند. نیروهای قرارگاه فتح توانستند در همان ساعات اولیه به جاده مرزی برسند و یگان‌های قرارگاه نصر هم با اندکی تاخیر به آن‌ها ملحق شدند. دشمن از پیشروی نیروهای ایرانی ترسید و در پاسخ لشکر‌های 5 و 6 خود را به سمت عقب هدایت کرد. هدف از این عقب‌نشینی در وهله اول جلوگیری از محاصره شدن و در وهله بعدی تقویت بیشتر خطوط پدافندی بصره و خرمشهر بود. نیروهای قرارگاه قدس نیز در پاسخ به این عقب‌نشینی از پای ننشستند و به سمت دشمن پیشروی کردند. در این مسیر چندین عراقی نیز به اسارت نیروهای ایرانی درآمدند و جاده اهواز - خرمشهر، پادگان حمید، جفیر و هویزه نیز آزاد شد. مرحله سوم عملیات بیت المقدس مرحله سوم این عملیات که در تاریخ 19 اردیبهشت 1361 آغاز شد، چندان موفقیت‌آمیز نبود. در این مرحله نیروهای قرارگاه نصر باید مسیر خود را به سمت خرمشهر آغاز می‌کردند. اما به‌دلیل هوشیاری دشمن، رزمندگان ایرانی نتوانستند اهداف خود را محقق کنند. تکرار این عملیات در روز بعد هم توفیقی در پی نداشت و فرماندهان تصمیم گرفتند فرصتی برای تجدید قوای نیروها و طراحی برنامه‌ای جدید بدهند. علاوه‌براین قرار بر این شد که تیپ المهدی (عج) و امام سجاد (ع) از قرارگاه فجر هم به کمک نیروهای ایرانی در مرحله چهارم بیایند. مرحله چهارم عملیات این مرحله از عملیات که آخرین فاز عملیات بیت المقدس بود،  از تاریخ  خرداد 1361 آغاز شد. ارتش بعثی عراق نتوانست در برابر شروع غافلگیرانه نیروهای ایرانی مقاومتی از خود نشان دهد و به‌همین ترتیب ارتباط یگان‌های دشمن با یکدیگر کاملا قطع شد. بسیاری از افسران و درجه‌داران عراقی فرار کردند و این آغاز فروپاشی نیروهای دشمن بود. روز دوم خرداد قرارگاه کربلا توانست کاملا خرمشهر را محاصره کرده و حدود 3000 عراقی را به اسارت در بیاورد. بسیاری از یگان‌های دشمن در این روز به‌طور کامل منهدم شدند. نیروهای عراقی در طی این دو روز تلاش کردند به نیروهای ایرانی پاتک بزنند اما چندان موفق نبودند و هر بار با پایداری سربازان کشور مواجه می‌شدند. حملات تا روز سوم خرداد ماه، سرسختانه ادامه داشت و در نهایت ساعت 2 ظهر روز سوم خرداد خرمشهر به‌طور کامل آزاد شده و پرچم ایران بر فراز مسجد جامع خرمشهر به اهتزاز درآمد. تلفات دشمن در این میان نیروهای دشمن متوجه تلفات بسیار زیادی شدند که در ادامه لیستی کامل از آن‌ها را شرح می‌دهیم: 80 درصد از لشکر 3 زرهی و لشکرهای 11 و 15 پیاده 50 درصد لشکرهای 9 و 10 زرهی 40 درصد لشکر 7 پیاده 20 درصد لشکر 5 مکانیزه و لشکر 6 و 12 زرهی 100 درصد تیپ‌های 9، 10 و 20 گارد مرزی 60 درصد تیپ 109 پیاده 50 درصد تیپ‌های 419، 416، 601 و 602 پیاده بسیاری از نیروهای تیپ‌های 31،32 و 33 نتایج عملیات بیت‌المقدس عملیات بیت المقدس به‌عنوان حیثیتی‌ترین عملیات نیروهای ایرانی در طول دفاع مقدس، نتایج بسیار مهمی به همراه داشت. طی عملیات، حدود 19 هزار نفر از نیروهای ارتش عراق به اسارت ایرانیان درآمده و بالغ بر شانزده هزار تن از آن‌ها مجروح و کشته شدند. همچنین 5038 کیلومتر مربع از اراضی اشغال‌شده که شامل شهرهای استراتژیک هویزه، خرمشهر، جاده اهواز - خرمشهر و پادگان حمید می‌شد، آزاد شد. علاوه‌براین شهرهای مهم حمیدیه، اهواز و سوسنگرد از تیررس توپخانه آتشین دشمن خارج و 180 کیلومتر از خط مرزی نیز تامین شد. به‌طور کلی هم آزادسازی خرمشهر باعث انفعال شدید ارتش عراق شد و تا مدت‌ها نتوانستند از لاک دفاعی‌شان خارج شوند. از نتایج مهم این عملیات می‌توان به ترس کشورهای استعمارگر از قدرت نظامی ایران اشاره کرد زیرا آنان تصور می‌کردند به‌راحتی می‌توانند خاک ایران را تحت تصرف خود درآورند. کلام پایانی خرمشهر، شهر خون، از مهم‌ترین پایگاه‌های استراتژیک ایرانیان در طول 8 سال دفاع مقدس بود و آزادسازی آن در طی عملیات بیت المقدس از چنگال نیروهای بعثی اهمیت بسیار زیادی داشت. فداکاری‌های جانانه نیروهای مخلص ایرانی بیان‌گر اهمیت زیاد این شهر است. سربازانی که بدون هیچ چشم‌داشتی جان خود را فدای خاک ایران کردند. منابع https://fa.m.wikipedia.org/wiki/عملیات_بیت‌المقدس https://www.tasnimnews.com/fa/news/1400/03/03/2508599/عملیات-بیت-المقدس-در-یک-نگاه-اینفوگرافی/amp https://fa.wikifeqh.ir/عملیات_بیت_المقدس https://www.irna.ir/amp/84482663/ http://ensani.ir/fa/article/440889/عوامل-و-زمینه-های-مؤثر-در-پیروزی-عملیات-بیت-المقدس-کربلای-3- https://www.iribnews.ir/fa/amp/news/3452853